Bij1 heeft een tweede afsplitspartij gebaard: de Lijst Kabamba
Nieuwe Tweede Kamerverkiezingen betekent nieuwe partijen en de eerste heeft zich al aangekondigd. Twee weken geleden meldde het Amsterdamse gemeenteraadslid Carla Kabamba in Afro Magazine de komst van de ‘Lijst Kabamba’. Deze week mocht ze de partij toelichten bij stadszender AT5. Er zijn veel uitdagingen, horen we haar zeggen: in de gemeenteraad loop je aan tegen problemen op het gebied van onderwijs, zorg en wonen waar je iets aan wilt doen, maar waarbij de oplossingen in Den Haag liggen.
Kabamba is zeer links, vertelt ze. De staat moet er voor de mensen en de natuur zijn, niet voor bedrijven en het grote geld. Er is een goede verzorgingsstaat nodig, de overheid moet mensen beschermen tegen het grootkapitaal, wonen moet betaalbaar zijn en kinderopvang moet door de staat worden geregeld. We moeten denken vanuit menswaardigheid en vrijheid. Ook moeten we niet te afhankelijk worden van grote tech bedrijven en het budget voor defensie kan wel een tandje minder.
Zo kabbelt het gesprek een klein half uur voort. Onwillekeurig vraag je je af wat de Lijst Kabamba nou eigenlijk gaat toevoegen aan bijvoorbeeld de SP, want daar vindt men al deze dingen grosso modo ook. We horen één onderscheidend punt: Kabamba vraagt aandacht voor conflicten elders. Niet alleen Gaza, maar ook Soedan en Congo, want die worden onderbelicht.
Meest actieve raadslid
Wie was Kabamba ook alweer? Ze was de nummer twee van Bij1 in Amsterdam in 2022, toen de partij drie zetels haalde. Ze haalde eigenlijk maar een keer het nieuws: toen ze vrij snel na de start afsplitste. Ze was het meest actieve raadslid van de fractie, maar mocht van de partijtop geen voorzitter worden toen fractieleider Jazie Veldhuyzen ziek thuis kwam te zitten. De partijtop had liever iemand van buiten, zonder enige ervaring. Toen stapte Kabamba op.
Ze had het bij het rechte eind: hard werken werd bij Bij1 niet beloond. De partijtop hield werkelijk iedereen de hand boven het hoofd, bijvoorbeeld bij gebleken onwil om op een normale manier met elkaar samen te werken of bij structurele afwezigheid bij vergaderingen. In de praktijk mocht dat allemaal. De enige die pogingen deed mensen aan te spreken was toenmalig partijvoorzitter Jursica Mills, maar zij had in de praktijk nauwelijks een positie. Ze was al snel weer weg.
Bij Bij1 liepen inhoud en personen continu door elkaar en er waren altijd redenen om mensen intern irrelevant te verklaren. Kabamba lag niet goed omdat ze hetero is en dus niet queer. Ze is weliswaar zwart, maar dat is onvoldoende ‘intersectioneel’. In gewoon Nederlands: ze is maar onderdeel van één minderheidsgroep, niet van meerdere. Daar kwam het verwijt bovenop dat Kabamba rechts zou zijn omdat ze zich weleens uitspreekt over thema’s als verkeer en erfpacht.
Een ziener
Kabamba was een echte ziener: ze stapte als eerste op en dat heeft breed navolging gekregen. Inmiddels zijn er van de in totaal acht Bij1-raadsleden in Nederland nog maar drie over. In Amsterdam heeft Bij1 geen enkel raadslid meer, want ook de twee collega-raadsleden van Bij1 hebben zich afgesplitst. Zij hebben enige tijd geleden hun eigen lokale partij opgericht: De Vonk. Inmiddels heeft Bij1 dus ook een tweede – dit keer landelijke – partij gebaard: de Lijst Kabamba.
Even afpellen wat de kansen zijn. Laten we beginnen bij de constatering dat iedereen die ooit iets met Bij1 te maken heeft gehad een fors geloofwaardigheidsprobleem heeft, met name in Amsterdam waar de fractie al twee jaar niet meer bestaat.
Sylvana Simons kwam in 2018 in de Amsterdamse gemeenteraad en later in de Tweede Kamer omdat relatief veel Surinaamse Nederlanders op haar stemden. Zij wonen in grote getalen in Amsterdam Zuidoost. Er was bij Bij1 qua doelgroep wat verbreding met allerlei andere minderheidsgroepen en zo kwamen er ook in Almere, Rotterdam en Utrecht Bij1-raadsleden. Geen van allen werd ooit een bekende naam of ontwikkelde een zichtbare achterban. Kabamba ook niet.
De vergelijking tussen Kabamba en de twee andere afsplitsers uit Amsterdam doet wonderen: Jazie Veldhuyzen en Nilab Ahmadi richten zich met hun lokale partij De Vonk vooral op actievoerders. Ze lopen linkse demonstraties af en komen samen in kraakpanden. De vraag of er voor zo’n actievoerders-partij voldoende stemmers zijn is reëel, maar hoewel het waarschijnlijk lastig wordt een zetel in Amsterdam te behalen, zijn er in ieder geval genoeg contacten met activisten die gevraagd kunnen worden te flyeren.
Een achterban?
Of Kabamba een organisatie heeft die op een partij lijkt is onduidelijk, maar we weten wel dat ze vroeger een Instagram-account deelde met stadsdeelcommissielid Neumine Marshall uit Amsterdam Zuidoost, die daar voor Bij1 was verkozen en zich tegelijk met Kabamba afsplitste. Dit is inmiddels het Instagram-account van Kabamba, want Marshall heeft de stadsdeelcommissie verlaten omdat ze daar nauwelijks iets voor haar achterban kon doen, zo zegt ze zelf. Daar heeft ze overigens groot gelijk in.
Bij AT5 merkt de interviewer op dat Kabamba bij de Tweede Kamer 60.000 mensen nodig heeft die op haar gaan stemmen. Gaat dat wel lukken? Het is de opvolger van Sylvana Simons bij Bij1 – Edson Olf – immers ook niet gelukt. Kabamba vindt dit aantal stemmen weliswaar moeilijk te behalen, maar ziet wel mogelijkheden. Het gesprek gaat even over mensen met diverse achtergronden, de veronderstelde achterban. Kabamba’s ambitie om meer aandacht te besteden aan de conflicten in Soedan en Congo past daarbij. De gemeenschap met roots in die landen bedraagt echter hooguit een paar duizend.
Je zou bijna denken: een zetel winnen in de Amsterdamse gemeenteraad is voor een onbekende partij die inhoudelijk op de SP lijkt al moeilijk genoeg, laat staan een zetel in de Tweede Kamer. Waarom denkt Kabamba überhaupt dat dit zou kunnen lukken? Het lijkt waarschijnlijker dat ze slechts landelijke campagne voert om überhaupt meer bekendheid te krijgen dan nu, zodat ze in maart 2026 een kans maakt haar zetel in de gemeenteraad behouden.
Als ze niets doet, maken haar voormalige Bij1-collega’s van De Vonk meer kans.
Beeld: Carla Kabamba bij AT5. Still uit de videostream.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.