Desi Bouterse is dood, maar zijn geest waart rond. Op posters in Paramaribo zien we zijn weduwe Ingrid Bouterse, die als lijstduwer op de kandidatenlijst van de NDP staat. Rechts van haar zien we de beeltenis van haar overleden man. Op schermen verschijnt hij langzaam achter haar in beeld. Surinamers zeggen vaak dat Nederlanders een obsessie met Bouterse hebben. Ze hebben een punt dat als Suriname ter sprake komt, Bouterse nooit ver weg is. Toch is het moeilijk te ontkennen dat ook sommige Surinamers niet echt afscheid hebben genomen.

Nederland heeft het veel over Bouterse, maar niet over de NDP, de partij die hij achterliet en die de afgelopen jaren de tweede van het land was. Net als de andere partijen in Suriname is de NDP ideologisch niet gemakkelijk te plaatsen. Een vrijwilliger legt me uit dat de partij dekoloniaal is: Bouterse wilde vooral dat Suriname een eigen koers zou varen, onafhankelijk van andere landen, Nederland met stip op één. Tijdens zijn tienjarige presidentschap waren de contacten met Nederland vrijwel nul. 

Los van Bouterse? 

De grote vraag is in hoeverre de NDP losstaat van Bouterse of daar een verlengstuk van is. Was Bouterse een prominent lid met zijn eigen geschiedenis, zoals vele anderen? Was hij daarmee slechts een van velen die het karakter van deze partij bepaalden? Partijvrijwilligers zetten dit beeld graag neer: Bouterse staat op zichzelf, de NDP is breder. De partij werkt slechts in zijn dekoloniale geest. Suriname moet zijn zelfvertrouwen herwinnen en zijn oren niet laten hangen naar andere mogendheden, met name Nederland. 

Toch schuurt het. Bouterse is ere-voorzitter van de NDP. De kandidatuur van zijn weduwe laat zien dat dat geen vergissing was. De nieuwe lijsttrekker heeft weliswaar een zachter imago en zou een eigen koers varen, maar los van Bouterse staat Jennifer Simons-Geerlings niet: ze was al in zijn tijd actief. Klap op de vuurpijl: ik spreek leden die suggereren dat de decembermoorden een incident waren. De Nederlandse neiging om daar steeds over te beginnen doet geen recht aan de verdiensten van Bouterse voor Suriname, zo is het idee.

Die moorden, zegt een student, worden door Nederland overdreven. Een ander noemt ze noodzakelijk omdat er sprake was van een urgente situatie. Zo komt alles samen: als je Bouterse de decembermoorden verwijt, kan dat je hier op het verwijt van kolonialisme komen te staan. Het is logisch er een gebrek aan basaal democratisch en rechtsstatelijk besef in te zien, maar ook dat oordeel is koloniaal en zo is de cirkel weer helemaal rond. 

Je vraagt je af hoe de Nederlands-Surinaamse relaties er straks uitzien als de NDP weer in de coalitie zit.

Ik schrijf twee weken lang over de verkiezingen in Suriname. Ik maak er met Kemal Rijken ook een podcast over. 

Beeld: Ingrid Bouterse met haar overleden man. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.