Bericht uit Suriname (6): Hoe etnisch zijn Surinaamse partijen nog?

Het koloniale verleden komt je in Suriname continu tegemoet. Deze zondagmiddag is er een grote politieke bijeenkomst in Lelydorp, net als Lelystad vernoemd naar Cornelis Lely. Deze Hollandse naamgeving is niet bepaald uniek: hier in Suriname heb je ook plaatsen als Groningen en Wageningen. Lelydorp ligt een paar kilometer onder Paramaribo en is met een kleine 20.000 inwoners een van de grootste plaatsen van het land. Hier komt de partij Pertjajah Luhur (PL) samen. Er komen honderden mensen op af.
Partijen zijn in Suriname van oudsher etnisch georganiseerd. PL is een partij voor Javanen. Dat is te merken aan het publiek: de partij heeft busjes geregeld die aanhangers uit alle hoeken van het land naar Lelydorp brengen. Deze plaats is niet uniek Javaans: langs de PL-tent rijden wagens van de NDP van wijlen Desi Bouterse en de VHP van president Chan Santokhi. De wagens maken een heleboel lawaai. PL heeft daar een oplossing voor: het geluid staat zo hard dat je een piep in je oren krijgt.
PL heeft een programma met zeker tien sprekers die allemaal korte statements geven over allerlei beleidsthema’s. De partij klinkt uitgesproken links en noemt zich ‘de sociale kracht’. PL is voor beter onderwijs, betere zorg en betaalbare eerste levensbehoeften. We horen tevens dat duurzame ontwikkeling belangrijk is. Het is een thema dat niet eerder in debatten of bijeenkomsten werd genoemd. Verder zijn er veel algemene frases over betrouwbaarheid, oprechtheid, sociale rechtvaardigheid en de aanpak van corruptie.
Zeven zetels
PL wil graag regeren en denkt zeven zetels te halen of zelfs meer. De partij heeft er nu maar twee. Hoe realistisch dat is, is voor de buitenstaander een raadsel. Leider Bronto Somohardjo is een leuke spreker met humor en een wat populistische inslag. In theorie zou het PL-programma mensen breed aan kunnen spreken. Maar dit is ook een partij voor Javanen, een groep die altijd onder de duim is gehouden, horen we een ander expliciet zeggen. We kijken drie keer naar een Indonesisch aandoende dansgroep. Zou dat breed aanspreken?
Die vraag komt ook bij andere partijen op. Bij meerdere bijeenkomsten van de VHP zie je vooral Hindoestanen, de oorspronkelijke doelgroep. De partij doet vrij expliciete pogingen om een breder profiel te krijgen. Bij de fietstocht door Paramaribo benadrukt een partijmedewerker dat de VHP nog maar half Hindoestaans is, hetgeen zou blijken uit de diversiteit van de kandidaten. De partij is allang geen puur Hindoestaanse club meer, zo is zijn boodschap, maar ondertussen zie je er vrijwel alleen… Hindoestanen.
PL lijkt een puur Javaanse partij en is dat van oorsprong ook. Toch denk je ook hier: misschien zijn ze langzaam aan het verbreden. Misschien is etnische politiek op zijn retour? Somohardjo zegt dat hij bruggen wil bouwen tussen culturen en bekritiseert dat het in Suriname vaak van je etniciteit afhangt hoe je wordt behandeld. Dit is volgens hem de reden dat PL uit de regering is gestapt. PL is geen etnische, maar een ethische partij, houdt hij zijn Javaanse publiek voor.
De grote vraag is of iemand buiten deze tent dat ook gelooft.
Ik schrijf twee weken lang over de verkiezingen in Suriname. Ik maak er met Kemal Rijken ook een podcast over.
Beeld: Dansgroep bij Pertjajah Luhur. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.