De wekelijkse gesprekken met gezichten van Nieuw Sociaal Contract heten voortaan NSC Deze Week, vertelt presentatrice Talitha Muusse. Na deze bijzondere week schuift de nieuwe fractievoorzitter Nicolien van Vroonhoven aan. Het vertrek van Pieter Omtzigt is niet iedereen in de koude kleren gaan zitten en ging gepaard met veel emotie, horen we. Tegelijk is er sprake van een ommezwaai: de partij gaat een nieuwe fase in, moet nu versneld volwassen worden en wortel gaan schieten.

Muusse zegt dat het gesprek zal gaan over de toekomst van NSC, maar de vraag is natuurlijk of daar nog veel aan toe te voegen is na alle beschouwingen van afgelopen week. Toch lukt het. Van Vroonhoven vertelt over een ‘gemeenschappelijke bodem’, die er kennelijk niet was, maar die nu versneld wordt gelegd. Die gemeenschappelijkheid gaat over het helpen van mensen die in de knel zitten, denkt Van Vroonhoven. Die formulering komt steeds terug.

Omtzigt was het beste Kamerlid ooit en nu hij weg is moet NSC gewoon doorgaan, aldus de nieuwe politiek leider. Er zijn bij NSC mensen vanuit verschillende partijen samengekomen om zich in te zetten voor de samenleving. Zij hebben vaak een goedbetaalde baan opgegeven om zich in te zetten en te knokken voor de mensen die in de knel zitten. Agnes Joseph bijvoorbeeld, die twee keer actuaris van het jaar was en zich nu inzet voor mensen die ‘in de soep worden gedraaid’ door het nieuwe pensioenstelsel.

Mensen helpen

Van Vroonhoven wil geen machtspolitiek, maar mensen helpen. Ze noemt de toeslagenaffaire en Groningen. Er zijn meer voorbeelden: uitvoeringsinstanties worden steeds groter en de overheid ingewikkelder, waardoor mensen in de knel komen. De overheid maakt mensen verdacht in plaats van ze te vertrouwen. Dat moet andersom en dat wil Van Vroonhoven waar gaan maken. Dit verhaal is makkelijker te vertellen vanuit de oppositie, maar NSC wilde verantwoordelijkheid nemen.

Met de Voorjaarsnota is veel gerealiseerd, denkt de nieuwe fractievoorzitter. Er gaan dingen mis in de arbeidsongeschiktheid en daar wordt 200 miljoen structureel voor vrijgemaakt. Er komt meer geld voor de sociale advocatuur en ook de jeugd gaat erop vooruit. De huren werden op verzoek van de PVV bevroren, maar Van Vroonhoven heeft met haar vuist op tafel geslagen dat dit niet moet leiden tot minder woningbouw. Hoe dat dan moet? Dat moet het kabinet maar bekijken.

Ook het stikstofprobleem moet worden opgelost, aldus Van Vroonhoven. Dit is een belangrijk thema voor NSC, want als je stikstof oplost, trek je ook andere thema’s uit het slob zoals woningbouw en bereikbaarheid. Er komt een brief van het kabinet aan, zegt ze. Het gesprek is overduidelijk opgenomen voordat die brief werd gepubliceerd. Inmiddels weten we dat er brede kritiek is op het totale gebrek aan daadkracht. Hoe het nu verder moet? Geen idee.

Alles uitstellen

Hoe dit alles nu precies bijdraagt aan goed bestuur en bestaanszekerheid, zoals Van Vroonhoven claimt, is een raadsel. Ze geeft toe dat er lang is onderhandeld over de Voorjaarsnota omdat er tot dusver veel zaken werden uitgesteld. Maar bij de stikstofcrisis gebeurt dat gewoon weer en hoe de bevriezing van de huren samen kan gaan met investeren in woningbouw is een raadsel. Van Vroonhoven weet het zelf ook niet en babbelt wat over heronderhandelingen als het allemaal toch niet mocht lukken.

Het probleem laat zich raden: NSC staat wéér lager in de peilingen nu Omtzigt is vertrokken. Als er nu verkiezingen zouden zijn houdt de partij nog maar één zetel over. De consequentie is duidelijk: BBB kan aanrommelen bij de stikstofcrisis, want NSC laat het kabinet toch niet vallen. De PVV heeft eveneens vrij spel, want iedereen van NSC is bij vervroegde verkiezingen zijn baantje kwijt. Van Vroonhoven gaat zich nog in heel wat bochten wringen om al dit beleid ‘goed bestuur’ te noemen.

Zou het niet handig zijn als NSC een duidelijke meetlat heeft waar men het beleid aan kan toetsen? Dat duidelijk is wanneer NSC iets goed bestuur noemt? Wat dat is, zeg maar? Zou het niet goed zijn als we weten wat in de ogen van NSC bestaanszekerheid is, hoe breed we dat begrip moeten opvatten en of dat ook in cijfers kan worden uitdrukt? Van Vroonhoven meldt dat er binnen twee weken bij NSC een ‘kompas’ ligt met de grondwaarden en speerpunten.

Een opmerkelijke bevestiging van wat velen al dachten: NSC heeft dat kompas helemaal niet. Heel benieuwd of dat nog verandert.

Beeld: Nicolien van Vroonhoven in gesprek met Talitha Muusse. Still van YouTube.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.