Een eerste kennismaking met de Surinaamse politiek: heel veel partijen die op elkaar lijken

Niets is interessanter dan een nieuwe wereld verkennen. Komende maand gaat Suriname naar de stembus voor De Nationale Assemblée. Ik denk dat je weinig van die verkiezingen gaat horen: Suriname haalt de Nederlandse media nauwelijks en zeker de dagelijkse politiek niet. Dat is best gek aangezien Nederland en Suriname een lange geschiedenis delen. Tijd om erop uit te gaan en de politiek aan de andere kant van de Atlantische Oceaan te ontdekken.
Die zoektocht begint deze week opvallend dichtbij huis: in perscentrum Nieuwspoort in Den Haag vond een verkiezingsdebat plaats. Dit is de eerste keer dat in Nederland zo’n debat wordt gehouden, vertelt moderator Jörgen Raymann. Meerdere kandidaten zijn er speciaal voor naar Nederland gekomen, weet een medewerker me te vertellen. Dit debat is belangrijk: het wordt via internet gestreamd en live op de Surinaamse televisie uitgezonden.
Waarom zou je zo’n debat in Den Haag houden, vraag je je af. Het antwoord is de enorme Surinaamse gemeenschap in Nederland, die alles over deze verkiezingen wil weten. Velen van hen hebben nog familie in Suriname. Nee, stemmen mogen Nederlanders met Surinaamse roots niet, maar ze kunnen wellicht wel hun familie adviseren, zo is volgens een van de aanwezigen het idee. Zo zitten we donderdagavond in Nieuwspoort voor een discussie van twee uur.
Ingewikkelde politiek
Hier leer ik in de eerste plaats hoe talloze burgers de politiek normaliter ervaren. Als je de politiek niet volgt, is een debat een ingewikkelde manier om informatie te verkrijgen. Hier staan acht partijen die ik allemaal niet ken, waarvan ik de gezichten nooit heb gezien en waarvan ik niet weet wat hun onderlinge verschillen zijn. Veel uitspraken gaan over de politieke actualiteit, maar al dat nieuws komt nooit op de Nederlandse televisie. Een van de partijen dreigt de regering te verlaten. Waarom? Geen idee.
Het wordt nog een hele tour om als buitenstaander deze politiek te begrijpen. Op de uitnodiging staan negen partijen, maar de NDP is thuisgebleven. Ze hebben andere prioriteiten, laat Raymann weten. Ik heb geprobeerd me in te lezen: dit is de partij van de inmiddels overleden Desi Bouterse. De partij is vrij groot en zit al in het parlement. Echt een gemis voor dit debat dus, maar gelukkig is de andere partij waarvan ik begrijp dat die tot de belangrijkste behoort er wel: de VHP. Die levert momenteel de president.

Of de andere zeven partijen kansrijk zijn, wordt me niet duidelijk. Sommigen zitten in het parlement zoals de NPS, maar of dat veel zegt? Je kunt het huidige parlement niet goed als uitgangspunt nemen omdat het kiesstelsel verandert. De Nationale Assemblée werd via een districtenstelsel gekozen, waardoor kleine partijen weinig kans maakten. Vanaf nu is het kiesstelsel echter evenredig en kunnen kleine partijen dus makkelijker zetels winnen. Maar welke is dan het belangrijkst: OPTSU, A20 of DA’91?
Thema’s
Inhoudelijk lijken deze partijen vooral op elkaar: de een zegt iets meer over het bedrijfsleven dan de andere, maar verder lijken de verschillen klein. Goed nieuws: twee mensen in het publiek vertellen me dat deze indruk juist is. De belangrijkste reden hiervoor lijkt te zijn dat een paar van deze partijen voornamelijk de eigen etnische groep bedienen: er zijn partijen voor Hindoestanen, Creolen, Marrons en Javanen. Zo presenteren ze zich bij dit debat echter niet.
Dit debat vertelt vooral wat de belangrijkste onderwerpen in de Surinaamse politiek zijn. We horen allerlei wensen over de staat van het onderwijs en de zorg. Heel even waan je je in Nederland, want er zijn wat overeenkomsten. Het gaat over de voorzieningen buiten Paramaribo, waar men alles kennelijk een stuk slechter op orde heeft dan in de hoofdstad. Ook lijkt er gedoe over de bouw van een ziekenhuis, want een stelling is dat zo’n gebouw niet genoeg is, maar dat er ook beleid voor zou moeten zijn.
Twee andere onderwerpen kom je in Nederland niet snel tegen. De eerste is corruptie. Dat is in Suriname een groot probleem. Echt veel oplossingen horen we niet: een kandidaat wil een aparte instelling om corruptie aan te pakken en een ander wil dat het onderwijs wordt verbeterd zodat Surinamers voortaan betere leiders gaan kiezen. Verontwaardiging in de zaal.
Diaspora
Het tweede onderwerp is het diasporabeleid: wat doet Suriname voor mensen die naar andere landen zijn geëmigreerd? Er wonen honderdduizenden Surinamers in het buitenland en met name in Nederland. Een politicus wil van andere landen leren hoe het diasporabeleid eruit moet zien. Rwanda zou een goed voorbeeld zijn, maar wat men daar voor beleid heeft, vertelt hij niet. Een ander wil de dubbele nationaliteit invoeren. Ook zouden visa-procedures voor Surinamers uit andere landen vergemakkelijkt moeten worden.
Daar heeft de zaal wel oren naar. Surinamers moeten bij elk familiebezoek opnieuw een visum aanvragen. Het idee is dat in de toekomst een visum voor het leven mogelijk wordt. Een andere partij denkt dat het een goed idee zou zijn als Surinamers in andere landen het recht krijgen om permanent terug te keren. Een tegenstander denkt dat dit voorstel weinig zin heeft: zolang de zorg niet verbetert, zullen Surinamers van elders wel goed nadenken voordat ze zich opnieuw in het land vestigen.
Suriname kan ook meer jongeren naar het buitenland sturen om daar te studeren, zegt een ander. Dan brengen ze vervolgens kennis en kunde terug naar hun vaderland en daar profiteert iedereen dan weer van. Goed idee, zie je een aantal kandidaten denken. Er volgt een typisch Nederlandse vraag: wie gaat dat betalen? Een concreet antwoord komt er niet.
Hoe realistisch al deze plannen zijn is dus nog even de vraag.
De komende weken doe ik verslag van mijn kennismaking met de Surinaamse politiek. Met Kemal Rijken maak ik er de komende weken ook een podcast over. Stay tuned.
Beeld: wand in Nieuwspoort, debat tussen vier van de acht kandidaten. Foto: Chris Aalberts, still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.