Met hele en halve onwaarheden houdt Rob Oudkerk de linkse fusie niet tegen
Rob Oudkerk is boos. Woest zelfs. Hij vindt de voorgenomen fusie van GroenLinks en PvdA ‘de uitverkoop van de sociaaldemocratie’. Hij mocht meteen aanschuiven bij Wilfred Genee. Velen waren Oudkerk inmiddels vergeten, maar hij is helemaal terug. Hij is in goed gezelschap van andere PvdA’ers die ook niet willen fuseren. Ze zijn opvallend vaak van zijn generatie: Gerdi Verbeet, Ad Melkert, Hans Spekman en Felix Rottenberg bijvoorbeeld. Zij hebben ook een eigen club: Rood Vooruit.
Tijd om Oudkerks argumenten tegen de fusie door te nemen. Het zijn er drie.
1. Interne democratie
De PvdA is een vereniging met 45.000 leden, aldus Oudkerk. De partij heeft statuten en daarin staat dat de leden bepalen wat de PvdA doet. Er is afgesproken te gaan praten over samenwerking, maar nu wordt ‘per decreet’ een nieuwe partij opgericht. Nee Rob, het partijbestuur heeft slechts een voorstel gedaan en de leden gaan daarover stemmen bij het congres in juni. De leden kunnen het plan gewoon in de prullenbak gooien, al ligt dat gezien de voorgeschiedenis niet erg voor de hand.
Oudkerk blijkt vreemde ideeën te hebben over interne democratie. Hij vindt het niet deugen dat het congres zich uitspreekt over de fusie. Daar komen namelijk hooguit 2.000 mensen. Hij wil liever een referendum. Beetje gek: Oudkerk hamert op de interne regels, maar waar staat dat er een ledenreferendum nodig is? Als je vindt dat een congres geen beslissingen mag nemen omdat daar te weinig mensen naartoe komen, geldt dat voor alle besluiten die alle partijcongressen uit de geschiedenis van de PvdA hebben genomen. Mooie boel.
Nog iets geks. Oudkerk wil leiderschapsverkiezingen en bekritiseert dat Frans Timmermans al heeft voorgesorteerd op het politiek leiderschap. Dat zou ondemocratisch zijn. Alweer onzin: het staat alle leden van PvdA en GroenLinks vrij om zich op te werpen als kandidaat.
2. Inhoudelijke verschillen
Oudkerk vindt de verschillen tussen de partijen te groot. GroenLinks is bezig met het einde van de wereld, de PvdA met het einde van de maand. Een belangrijk verschil is dat GroenLinks alle grenzen open wil zetten en de PvdA ‘aan het opschuiven is naar een migratie-kritische koers’. Geen sterke redenering: hoe kun je vaststellen dat de PvdA aan het opschuiven is in een bepaalde richting, als alle standpunten op landelijk niveau tegenwoordig gezamenlijk met GroenLinks worden opgesteld?
Oudkerk ziet nog een verschil. GroenLinks is rabiaat pro-Palestijnen, anti-Israël, anti-zionistisch en soms zelfs antisemitisch. Hij heeft gehoord dat er op een GroenLinks-congres moties zijn besproken die antisemitisch van aard waren. Ze zijn overigens niet aangenomen. Even afpellen: laten we even aannemen dat Oudkerk gelijk heeft dat er antisemitische moties in stemming zijn gebracht. De leden van GroenLinks waren daar dan in meerderheid tegen. Door de fusie met de PvdA zal dit geluid binnen de fusiepartij sowieso verwateren.
Oudkerk vindt dat er eerst maar eens gekeken moet worden of de partijen wel bij elkaar passen. Wat denkt hij dat de partijbestuurders en Tweede Kamerleden de hele dag doen? Oudkerk zegt dat het partijbestuur eerst wil fuseren en daarna gaat kijken naar de inhoud. Dat is een pertinente leugen: er is weliswaar geen beginselprogramma, maar er komt in juni wel een kernwaardendocument en er zijn al gemeenschappelijke verkiezingsprogramma’s. Hoezo is er nog niet naar de inhoud gekeken?
3. Cadeau voor rechts
Oudkerk denkt dat de partijtop machtspolitieke overwegingen heeft. Ze zouden denken dat de fusiepartij 35 zetels kan halen. Oudkerk ziet dit niet gebeuren op basis van de laatste drie verkiezingen en constateert dat de coalitie in de peilingen zetels verliest, maar dat GroenLinks-PvdA niets wint. Dat heeft hij grosso modo goed gezien, maar het hele punt van alle electorale argumenten van zowel voor- als tegenstanders is dat ze vrijwel niets voorstellen: kiezers zijn tegenwoordig niet meer trouw aan welke partij dan ook. Electorale voorspellingen zijn altijd een hachelijke zaak.
Volgens Oudkerk is de fusie een cadeau aan rechts Nederland. GroenLinks-PvdA buigt af naar links en komt zo misschien wel een heel decennium in de oppositie terecht. De huidige coalitie vraagt echter een verschuiving naar het midden. Oudkerk kan gelijk hebben dat de fusiepartij vooralsnog linkser is dan de oude PvdA, maar of dat tot een permanente rol in de oppositie leidt is verre van zeker. Als de VVD (of NSC) vorig jaar een blokkade had opgeworpen tegen de PVV, had Timmermans gewoon op het pluche gezeten, ongeacht de partijkoers.
En Oudkerk is nog tegenstrijdig ook. Volgens hem is de PvdA meer dan GroenLinks een partij voor mensen die het moeilijk hebben. Als er nou iets is wat de PvdA tijdens Rutte-II heeft laten zien, is dat de partij er helemaal niet altijd is voor mensen in problemen. Wat dat betreft zou je de fusie ook een zegen kunnen noemen, omdat GroenLinks linkser is dan de PvdA en zich dus minder snel zal laten verleiden tot compromissen waar sociaaldemocraten zich voor zouden schamen.
Een alternatief?
We horen Oudkerk zeggen dat PvdA-partijvoorzitter Esther-Mirjam Sent geen alternatief ziet voor de fusie. Dat is inderdaad vreemd, want er zijn altijd meerdere opties. De vraag is natuurlijk: heeft Oudkerk een beter idee? We horen alleen dat hij een ledenreferendum wil, omdat dat een nee gaat opleveren. Hij wil dat de gemiddeld hoog bejaarde PvdA-leden het fusieplan in de prullenbak gooien. De ironie is niet te missen: dat kunnen deze leden wel doen, maar zij kunnen de PvdA op hun leeftijd geen nieuwe toekomst meer bezorgen.
Zo zijn we weer terug bij de vraag wat eigenlijk het alternatief voor de fusie is. Zomaar een idee: Oudkerk weet het zelf ook niet.
Beeld: Rob Oudkerk bij Wilfred Genee op BNR. Still uit video.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.