De ene campagne is afgerond, de andere duurt nog even. Vorige week waren de Bondsdagverkiezingen, in Hamburg gaan de mensen deze zondag nogmaals naar de stembus. Bondslanden – Duitse deelstaten – hebben allemaal hun eigen verkiezingsdata en die van Hamburg valt dit keer precies een week na de ingelaste landelijke verkiezingen. Zo is de winnaar van vorige week, CDU-leider en aspirant-bondskanselier Friedrich Merz, deze vrijdag alweer op campagne. Hij komt de lokale CDU in Hamburg toespreken.

Merz doet dat in een cruiseterminal aan de rand van het centrum. Een paar honderd partijgenoten luisteren naar Merz en de Hamburgse lijsttrekker Thering. De steun van Merz is welkom: in een ver verleden bestuurde de CDU Hamburg, de laatste veertien jaar is de stad in handen van de sociaaldemocratische SPD. De peilingen voorspellen dat de SPD ook ruimschoots de grootste blijft, ondanks de slechte landelijke resultaten van afgelopen week. Hamburg is een van de laatste linkse bolwerken.

Aan de borden in de zaal kun je zien waar de CDU staat. Een van de leuzen luidt ‘Rot-Grün Abwählen’. We horen Thering zeggen dat er een einde moet komen aan de coalitie van SPD en Groenen. De hoop is overduidelijk dat CDU de tweede partij van Hamburg wordt, maar in de peilingen is er maar een neuslengte voorsprong op diezelfde Groenen. Niet zo gek dus dat Merz naar Hamburg komt.

Politik wechsel 

Hier in Hamburg moet een politik wechsel komen, horen we. De CDU gebruikte deze term ook al bij de Bondsdagverkiezingen. In zowel Berlijn als Hamburg leidt dit tot een coalitie van CDU en SPD, al verschilt het welke partij het voortouw neemt. Merz meldt dat de eerste formatiegesprekken zijn begonnen. De SPD heeft weliswaar de verkiezingen verloren, maar dat hindert constructieve gesprekken niet. Merz prijst het bestaan van een sociaaldemocratische partij. Anders worden de politieke flanken alleen maar sterker.

Er zijn in Duitsland grote politieke veranderingen nodig, aldus Merz. Als het politieke midden de problemen niet oplost, valt het land ten prooi aan linkse of rechtse populisten. Praktisch komt het erop neer dat Merz van de politiek van de Groenen af wil. Op de tafels liggen folders waar groene politici van gruwen: de CDU is voor familiewaarden, voor de auto en tegen migratie. Het is vooral dat laatste onderwerp waar Merz de aandacht op vestigt: niet vreemd nu de AfD de tweede partij van Duitsland is.

Als buitenlandse werknemers en Duitsers met een migratieachtergrond het werk twee dagen neerleggen functioneert er niets meer, aldus Merz, die wil dat arbeidskrachten welkom blijven. Migratiebeleid moet bij deze werkelijkheid aansluiten. Duitsland moet een tolerant en liberaal land zijn dat vriendelijk is voor buitenlanders. Op het gebied van vluchtelingen denkt Merz aan het restrictieve vluchtelingenbeleid van Denemarken. Daar zijn sociaaldemocraten aan de macht. Zij zijn een voorbeeld voor die in Duitsland. Hard applaus. 

Voorop lopen

De defensie moet op orde worden gebracht, aldus Merz: Europa moet zich tegen agressie kunnen verdedigen en kan dat nu niet. De oorlog tegen Oekraïne is een oorlog tegen de democratie. Het ergste wat Rusland kan overkomen is dat een buurland een bloeiende democratie is. De vele felicitaties die Merz afgelopen week heeft ontvangen laten zien dat de rest van Europa wil dat Duitsland weer een belangrijke rol in Europa gaat spelen. Duitsland moet weer voorop gaan lopen.

Merz vindt dat werken moet lonen, dat mensen meer uren moeten maken en dat Duitsland innovatiever moet worden. Er zijn te veel regels en er is te veel bureaucratie. Klimaatverandering is volgens Merz een probleem en daar moet iets aan gedaan worden, maar het moet niet zo zijn dat het ministerie van Economische Zaken in de eerste plaats met klimaat bezig is. Het is weer een overduidelijke sneer naar de Groenen. Geen land voert nu het beleid dat Duitsland voert, dus men moet het over een andere boeg gooien.

‘Links is vorbei!’ riep Merz een dag voor de Bondsdagverkiezingen. Het klonk conservatieve mensen als muziek in de oren, al was de boodschap onzin. Als de CDU niet met de AfD wil samenwerken – en dat wil Merz niet – moet hij altijd met links om tafel. In Hamburg is de CDU zelfs afhankelijk van de SPD. Merz schikt zich in dat lot: de SPD is een partij uit het politieke midden waarmee je problemen kunt oplossen. De Groenen? Merz zegt het niet letterlijk, maar die zijn van een ander kaliber. Hij houdt ze liever op afstand. 

Onwillekeurig dwalen je gedachten af naar de fusie van GroenLinks met PvdA.

Beeld: CDU-poster, Friedrich Merz. Foto’s: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.