Vergeten nieuws: nadat Luuk Buunk – een BBB-Statenlid in Overijssel – zich met vijf BBB-collega’s afsplitste om als onafhankelijke fractie verder te gaan, bedacht hij zich. Hij heeft zich bij nader inzien toch aangesloten bij de Overijsselse VVD. De liberalen hebben alle vertrouwen in de samenwerking, zo laten ze via hun website weten. Ze hebben positieve ervaringen met Buunk, die zij hebben leren kennen als een echte liberaal. 

Even afpellen: Buunk zat in de Provinciale Staten voor BBB, een rechtse, conservatief-populistische partij voor boeren en soms voor burgers. Er is weinig liberaals aan, maar Buunk is dat volgens de Overijsselse VVD toch. Ergo: Buunk was verdwaald, maar heeft nu de juiste plek gevonden. Of hij nou uit opportunisme bij BBB zat of omdat hij zich destijds niet goed had geïnformeerd over de verschillende partijen is niet bekend, maar hij is nu in ieder geval thuis.

Geen oplossingen

Opeens denk je aan het interview met Annette Nijhuis, een van de andere afsplitsers van de Overijsselse BBB, die in de krant klaagde dat de partij onprofessioneel was, vooral lawaai maakt over zaken waar men in de provincie niets aan kan doen en niet openstaat voor het daadwerkelijk bedenken en doorvoeren van oplossingen. Daarom is Nijhuis met de anderen afgesplitst. De vraag dringt zich op of ze dit niet allemaal van te voren had kunnen weten. 

Vroeger was de politiek overzichtelijk. Het CDA was een partij voor boeren, stond pal voor de belangen van mensen op het platteland en was in een provincie als Overijssel altijd de grootste, een rol die nu is overgenomen door BBB. Het CDA zat in een comfortabele positie en bestuurde eigenlijk altijd. Dan komen alle maatschappelijke organisaties bij je langs, liggen allerlei problemen die om een oplossing schreeuwen op je bord en denk je daarover na. 

Dat proces heeft onmiskenbaar plaatsgevonden. Stikstof is het belangrijkste voorbeeld. Echt veel is er al die CDA-jaren niet aan stikstof gedaan. Maar het drong wel tot het CDA door dat te veel stikstof niet goed is, dat je daar eigenlijk iets aan zou moeten doen en dat een zekere afname van de veestapel daar een grote rol in moet spelen. Eigenlijk zou er wat aan moeten gebeuren, maar ja, dat is pijnlijk voor de eigen achterban dus het CDA schoof maatregelen continu voor zich uit. 

Onhoudbaar 

We weten hoe het is afgelopen: de situatie werd langzaam onhoudbaar, uitspraken van de rechter zetten het land op slot en toen moest er wat gebeuren. Toen kwam het CDA met een bestuurlijke reflex: laten we er maar wat aan doen. Niet van harte, zo min mogelijk, maar toch wel iets. Soms moet je tegen veehouders zeggen dat ze pech hebben, anders worden de problemen te groot. Daar was Caroline van der Plas al om het oude CDA-standpunt te claimen. 

Van der Plas bouwde een partij op een standpunt waarmee je dertig jaar geleden bij het CDA tegenkwam, trok tientallen mensen aan die een politieke functie kregen en ging uitdragen dat maatregelen helemaal niet nodig waren. Het sprak aan, want natuurlijk willen veehouders en mensen op het platteland geen maatregelen. Van der Plas weet: het CDA heeft weliswaar een hele ontwikkeling doorgemaakt, maar de kiezer niet. Zo werd BBB de grootste in Overijssel. 

De afsplitsers van deze maand waren het toen nog met haar eens, maar er gebeurde iets voorspelbaars: in een politieke functie krijg je alle maatschappelijke organisaties langs, liggen alle rapporten op je bureau en zie je de gevolgen van uitspraken van de rechter. De afsplitsers leerden dat de politiek niet alles kan, dat de eigen achterban soms geen gelijk heeft en tegenspraak moet krijgen omdat je anders geen stap verder komt. Het zijn allemaal inzichten die al een tijdje bij het CDA – en de VVD – waren ingedaald. 

Net het CDA

Ook BBB-Statenleden leren tijdens hun werk, net zoals politici van het CDA. De bestuurlijke reflex van de BBB’ers die nu zijn weggelopen, is precies dezelfde als die van de schrijvers van verkiezingsprogramma’s van het CDA. Ze willen het beste voor de boeren, maar dat is niet hetzelfde als de boeren naar de mond praten. Het is een soort coming-out: deze Statenleden hadden eigenlijk nooit bij BBB moeten zitten, maar bij CDA en VVD. 

Je kunt deze BBB-afsplitsers natuurlijk bekritiseren dat ze zich niet in de materie hadden verdiept toen ze zich kandideerden en dat ze luie opportunisten zijn die kiezersbedrog plegen nu BBB nooit meer zo groot wordt als in 2023. Maar het is logischer te stellen dat ze parels zijn: ze hebben hun werk serieus genomen, zijn bereid geweest hun eigen standpunten te doordenken en hebben hun verantwoordelijkheid genomen. Dat zouden meer BBB’ers moeten doen. 

Beeld: BBB-button. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.