Lilian Helders opportunisme is in haar gezicht ontploft

Lilian Helder vertrekt uit de Tweede Kamer. Het BBB-Kamerlid heeft een slechte verstandhouding met Caroline van der Plas, ze moest een deel van haar portefeuille afstaan, afspraken werden geschonden en er werd geen gebruik gemaakt van haar parlementaire ervaring. Nu geeft ze haar zetel terug. Van der Plas wist van niets en de partij reageert zuinigjes op haar kritiek: de partijtop laat die ‘bij haar’ en suggereert dat ze al eens eerder wilde stoppen. Ergo: we zullen nooit weten hoe het zit.
Of nou ja, eigenlijk weten we dat wel. Helder was ruim dertien jaar Kamerlid voor de PVV en daarna nog anderhalf jaar voor BBB. Ze hield het met Wilders aanzienlijk langer uit dan met Van der Plas, geheel in tegenspraak met het populaire beeld dat Van der Plas een charismatische en innemende persoonlijkheid is en de PVV-leider een dictator die orders uitdeelt waar Kamerleden aan moeten gehoorzamen. Bij de PVV had Helder meer inspraak dan bij BBB, zegt ze nu.
Een interessant voorbeeld is het hoofdlijnenakkoord, waar Helder nooit haar handtekening onder zette, waar ze nooit bij betrokken werd en waarvan ze de inhoud onvoldoende vond. Het maakte BBB allemaal niets uit. De PVV is intern democratischer, meldt Helder nu. Interessant, want juist Helder kan de BBB-kabinetsdeelname vergelijken met hoe de PVV functioneerde ten tijde van de gedoogconstructie van Rutte-1. De grote vraag is natuurlijk: is het ‘nieuws’ dat BBB op deze manier werkt?
Huiswerk doen
Natuurlijk niet: Helder heeft haar huiswerk gewoon niet gedaan. De PVV is een eenmanspartij en daar deelt Wilders in ieder geval bij het verdelen van de baantjes – wie komt er terug in de Kamer? – de lakens uit. Bij BBB is dat niet wezenlijk anders, al is hier een constructie opgetuigd waarbij de indruk zou kunnen ontstaan dat leden er iets te zeggen hebben. Dat is niet zo, want interne structuren ontbreken en alle besluiten worden door de top voorgekookt. Leden zijn klapvee.
BBB hangt aan elkaar van opportunisme. Het kwam BBB in het najaar van 2023 goed uit dat Helder overstapte, maar wat dit inhoudelijk precies voorstelde of impliceerde werd nooit duidelijk. Helder heeft als PVV-Kamerlid dertien jaar lang een anti-islam agenda gesteund en was nooit bereid uit te leggen of haar overstap naar BBB betekende dat ze daar afstand van had genomen, of dat BBB eigenlijk ook een soort anti-islam club is, alleen dat dat niet in de etalage ligt. Ook BBB legde het nooit uit.
Helder stapte niet in haar eentje over: ook Mona Keijzer (ex-CDA), Nicki Pouw-Verweij (ex-JA21) en Derk Jan Eppink (ex-JA21) waagden de sprong. We weten bij de anderen hoe het zat: Keijzer kon niet verder bij het CDA, JA21 bleek een partij zonder toekomst. Helder is niet om de inhoud overgestapt, want ze veranderde niet zichtbaar van mening en BBB heeft sowieso geen beginselprogramma. De waarden waar de partij mee schermt geven inhoudelijk nul richting.
Willekeur
Wederzijds opportunisme noem je dat. BBB wilde in 2023 laten zien een groeiende beweging te zijn en deed een rondje welke politici naar Van der Plas wilden overstappen. Vier mensen hapten toe. Het zag er op beeld mooi uit, want BBB was voortaan meer dan alleen de politiek leider. Niemand stelde er al te diepgaande vragen over. Politieke partijen, dat zijn groepjes mensen die je als Lego-blokjes naar eigen inzicht met elkaar kunt combineren.
Als een organisatie van persoonlijke relaties en voorkeuren aan elkaar hangt, zoals BBB, is deze per definitie niet stabiel. Als een partij willekeurige, inhoudelijk slecht beargumenteerde transfers aanmoedigt, zou het zomaar kunnen dat opportunisme en persoonlijke voorkeuren er altijd een hoofdrol spelen. Oppervlakkigheid troef: de overstap van Helder was aanvankelijk gewenst, later was het beter haar portefeuille te verkleinen, haar het hoofdlijnenakkoord te onthouden en al dat soort zaken meer.
Hoe verbaasd had Helder hier eigenlijk over kunnen zijn? Ze kende dit systeem van persoonlijke belangen, opportunisme en willekeur al van de PVV. Ze wist dat dat persoonlijke relaties en structurele samenwerking bemoeilijkt. Toch stapte ze met open ogen in een partij die min of meer op dezelfde manier werkt als de PVV, alleen dan met andere hoofdpersonen en wat extra PR-saus. Helder is wel erg laat tot het inzicht gekomen dat je aan zo’n organisatie geen enkele eis kunt stellen.
Beeld: Lilian Helder kondigt haar vertrek aan in de Tweede Kamer. Still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.