Heel Nederland gaat weg bij X, maar ik blijf nog even

‘Heel Nederland gaat weg bij X’ heet de actie van De Goede Zaak – ‘de bondgenoot voor progressief Nederland’. Het idee is dat iedereen van het voormalige Twitter vertrekt omdat het netwerk steeds meer een riool van desinformatie en rechtsextremisme is geworden. Daar zit wat in: vroeger was er meer moderatie dan nu en het heeft er alle schijn van dat het algoritme extreemrechtse accounts voortrekt. Als je er dan ook nog een eigenaar bij bedenkt die de Hitlergroet brengt, is het duidelijk wat te doen.
Of niet? Pluriforme media zijn geen vanzelfsprekendheid. Als makers geen steun hebben van grote mediabedrijven en andere verhalen schrijven dan de mainstream wil lezen, is het lastig om überhaupt zichtbaar te zijn. Iedere onafhankelijke mediamaker kan erover meepraten. Je bent vrijwel helemaal afhankelijk van algoritmes waarvan je alleen kunt gokken hoe ze werken. Hoe ben je zichtbaar op X? Moeten berichten positief of negatief zijn? Zorgen links voor een lagere notering, of juist niet?
Het is dus een ellendige ontwikkeling dat tech magnaten als Elon Musk met algoritmes rommelen, waardoor content lager in timelines terecht kan komen en je lezersaantallen afnemen. Het betekent veel minder opbrengst voor precies hetzelfde werk. Dit proces is al een tijdje bezig en dus zijn sommigen al een tijdje op zoek naar alternatieven. Die gaan altijd ten koste van X: Twitter was ooit mijn enige belangrijke medium. Tegenwoordig kun je mijn werk op tien manieren volgen.
Vier soorten Twitter
Ik werk nu met vier soorten Twitter. Na X kwamen Mastodon, Bluesky en Threads. Al een jaar post ik bijna alles op deze vier netwerken, want bereik is alles. Het is inmiddels wel duidelijk hoe het met deze netwerken staat: eerst leek Mastodon het alternatief, maar het aantal volgers is gestabiliseerd. Open source is sympathiek, maar het is voor de massa te ingewikkeld. Bluesky werkt veel beter en is enorm gaan groeien, Threads blijft daar een slap, inhoudelijk weinig relevant aftreksel van.
Kun je met al deze alternatieven van X vertrekken? In theorie wel, maar voor de individuele maker telt al het bereik, niet alleen dat via de sociale media waar ‘De Goede Zaak’ goedkeuring aan heeft gegeven. Volgers via X zijn mij even lief als die via Bluesky. Alleen als je gegarandeerd bent van aandacht – bijvoorbeeld omdat je als columnist in een krant staat die sowieso bij honderdduizend mensen op de deurmat valt – heb je de luxe om zo’n onderscheid te maken. Bereik heb je toch wel.
Onafhankelijke makers hebben die luxe niet en krijgen kritiek toe: werk je via X niet mee aan een rechts-extreme desinformatie-agenda? Nee, want velen van ons zijn juist een tegengewicht. Als je X gebruikt om kritische stukken over extreemrechts te verspreiden, krijgt Musk zijn zin niet. In het ergste geval onderdrukt hij je posts zodat de impact ervan de nul nadert. Dat zou zomaar kunnen gebeuren en daarom ben ik tegenwoordig actiever bij zijn concurrenten.
Chris is erbij
Ik kan het probleem het beste illustreren met mijn eigen Chris-is-erbij-account. Ik ben dit ooit begonnen toen Twitter nog leuk was en het heeft een behoorlijke hoeveelheid volgers opgeleverd. Lock-in heet dat: je bent gebonden aan het platform waar je bent begonnen. Hetzelfde soort account op Bluesky beginnen is zeker een optie, maar dan gooi je je oude voorraad volgers weg en krijg die ooit nog maar eens terug. De overstapkosten zijn te hoog en dus blijf je waar je bent.
Maar ook niet helemaal. De afgelopen maanden raakte ik op mijn beide X-accounts ruim duizend volgers kwijt. Dat maakt die accounts op zichzelf minder relevant, bovenop de vraag of ze niet sowieso onderdrukt worden door Musk. Vroeg of laat ziet niemand ze meer. Het is eigenlijk nu al de vraag hoeveel echte volgers er nog zijn. Die vraag geldt op alle netwerken, maar op Bluesky is het aantal interacties talloze malen groter. Dat zegt toch wel iets wie je content wel en niet zien.
De trend mag duidelijk zijn: die is weg van X, niet andersom. Is X dan niet relevant meer? Nee: het is een onuitputtelijke bron van informatie uit de rechtse hoek als je wilt weten wat daar speelt. En dus blijf ik op X en raad ik dat iedereen aan die kennis wil nemen van dit deel van het politieke spectrum. Om een totaalbeeld van het nieuws te krijgen lijkt X me niet zo geschikt en is Bluesky een betere optie, maar ook als aanvulling zou ik niet weten waarom X zijn nut heeft verloren.
De vraag lijkt me vooral of de nieuwe opzet van X winstgevender is dan de oude. Het lijkt me niet: de eigenaar heeft immers een groot deel van zijn publiek weggejaagd.
Beeld: X-logo.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.