Nederland heeft een spookkamerlid, hij heet Vincent van den Born en is nauwelijks in de Tweede Kamer. Hij heeft geen portefeuille, doet geen debatten en komt nooit met voorstellen. Wat doet deze PVV’er de hele dag? Deze vraag brengt ons naar de plaats waar zijn politieke carrière begon: Den Helder. Hier startte onder zijn leiding in 2018 de lokale PVV. Hij is er nog steeds fractievoorzitter. Misschien is hij zo druk in Den Helder dat hij geen tijd overhoudt voor Den Haag?

Even afpellen. Een gemeenteraad kent twee soorten vergaderingen. Er zijn commissievergaderingen waar beleidsplannen worden bediscussieerd als een soort voorbereiding op de echte raadsvergaderingen waar de definitieve beslissingen worden genomen. Deze vergaderingen gaan dus over dezelfde thema’s en daarom is het logisch dat raadsleden aan beide deelnemen. Helaas: raadsleden hebben zo’n enorme werklast dat dat vaak niet te doen is.

De oplossing is eenvoudig: in commissievergaderingen kunnen raadsleden zich door een of twee zogeheten commissieleden of burgerleden laten vervangen. Dat verlicht de werkdruk. Dat kan formeel ook omdat in deze vergaderingen geen definitieve besluiten vallen. In de echte raadsvergaderingen moeten raadsleden wel zelf aanwezig zijn: daar vallen die besluiten immers wel.

In Den Helder

Laten we de administratie van de gemeente Den Helder eens bekijken om te zien hoe hard spookkamerlid Vincent van den Born aan het werk is. We kijken naar de laatste twee jaar. In 2023 besloot Geert Wilders Van den Born te kandideren voor de Tweede Kamer, dus dat was kennelijk een jaar waarin zijn werk in positieve zin is opgevallen. In 2024 was Van den Born zowel Kamerlid als raadslid en kunnen we zien of het combineren ervan hem gemakkelijk afgaat.

In deze tabel staan alle vergaderingen waarvan op de website van de gemeente Den Helder besluitenlijsten te vinden zijn. Den Helder kent naast vergaderingen van de gemeenteraad drie – meestal gelijktijdige – raadscommissies die elk een ander terrein bestrijken: Bestuur en Middelen (B&M), Maatschappelijke Ontwikkeling (MO) en Stadsontwikkeling en Beheer (S&B). De raadsleden kunnen in de praktijk een van de drie commissies volgen en zich elders laten vervangen.

Sommige raadsleden doen zowel commissievergaderingen als gemeenteraadsvergaderingen. Van den Born niet: hij is sinds begin 2023 bij geen enkele commissievergadering geweest. Dat past bij de PVV-traditie. Bij de raadscommissie S&B was de PVV in zowel 2023 als 2024 in een minderheid van de vergaderingen aanwezig. Er waren bijvoorbeeld in 2023 twaalf vergaderingen van S&B en de PVV heeft drie keer een afgevaardigde gestuurd. Ook bij de raadscommissie B&M was de PVV in 2023 vaker afwezig dan aanwezig.

Uit de gegevens van de gemeente Den Helder blijkt dat commissielid Mulder – voluit Mulder-Wouters – in het najaar van 2024 is overleden. Zij was van alle PVV-commissieleden verreweg het meest actief en was in 2023 als enige namens de PVV bij de raadscommissie MO. Als je bedenkt dat politieke invloed toeneemt als je dossiers intensief volgt, weet je dat de meeste PVV-commissieleden met hun incidentele vergaderingen geen deuk in een pakje boter slaan. Mulder was wellicht de enige uitzondering.

Niet in de administratie

Van den Born was in 2023 bij dertien van de zestien gemeenteraadsvergaderingen, in 2024 nog maar bij iets meer dan de helft. Het verschil met het tweede PVV-raadslid is opvallend: Frank Feeburg was er in 2024 altijd. Hij is ook bij meerdere commissievergaderingen geweest, al kunnen we hem geen actieve bezoeker van de raadscommissies noemen. Toch valt het verschil met Van den Born sinds dit jaar erg op. Waarom is de meest actieve PVV’er in Den Helder eigenlijk geen fractievoorzitter? 

Afgelopen maandag vergaderde de Helderse gemeenteraad voor de laatste keer dit jaar. Er stond een typisch PVV-onderwerp op de agenda: asielzoekers. Wie schitterde van afwezigheid? Vincent van den Born. Feeburg deed het woord en wilde ‘niet worden geïnterviewd’. Hij wilde niet zeggen waar zijn fractievoorzitter uithing. De administratieve ondersteuning liet weten dat de gemeente alleen administreert wel wie er wel en niet is, niet waarom.

Waarom iemand afwezig is wordt niet gevraagd, een afmelding volstaat. Een raadslid doet zijn werk zonder last of ruggenspraak, de achterban let niet op, in het stadhuis stelt niemand vragen en de raadsvergoeding wordt gewoon overgemaakt. Iedereen heeft een andere smoes om Van den Born uit de wind te houden: persoonlijke loyaliteit, desinteresse, onwetendheid of gebrek aan formele bevoegdheden. Zo accepteert iedereen dat Van den Born de kantjes ervan afloopt. Wilders beloont hem zelfs.

Beeld: lege stoel van Vincent van den Born bij de gemeenteraad van Den Helder op 16 december 2024. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.