Brusselse PVV-boycot is vooral lastig voor de VVD
‘De onwil of het onvermogen van de EU om ongecontroleerde migratie naar onze prachtige landen daadwerkelijk aan te pakken, heeft ertoe geleid dat velen van ons zich vreemdelingen voelen in onze eigen dorpen en steden.’
Aan het woord is Marieke Ehlers, een voormalig beleidsmedewerker van de uiterst rechtse fractie in het Europees Parlement. Ze mag zich sinds juli Europarlementariër van de PVV noemen. Deze week debatteerde het parlement in Straatsburg over migratie en daar liet Ehlers maar weer eens zien waarom veel partijen niet met Wilders willen samenwerken.
Ehlers begon over ‘een pro-gezinsbeleid’ zodat ‘onze eigen bevolking een stabiele basis heeft, zoals een huis en een goed inkomen, zodat ze een gezin kunnen stichten.’ Ehlers ‘weigert te accepteren dat we in Europa afhankelijk zouden zijn van artsen, apothekers of astronauten uit Afghanistan, Jemen of Malawi’ en voegt toe dat ze niet accepteert dat ‘onze kinderen vreemdelingen worden in hun eigen land.’ De invloed van Orban op de Brusselse PVV is nauwelijks te missen: kindertjes maken, anders nemen de migranten het land over.
Cordon sanitaire
Met zoveel hondenfluitjes vraag je je af: wie zou nog met de PVV willen samenwerken? Het antwoord is dat de sociaaldemocraten en groenen in het Europees Parlement dat niet willen. De liberalen sluiten zich daar waarschijnlijk binnenkort bij aan, zo blijkt uit een document dat deze week via Politico uitlekte. De liberalen overwegen een cordon sanitaire tegen uiterst rechts, wat onder meer inhoudt dat men voorstellen uit deze politieke hoek categorisch zal afwijzen.
Het kost een paar alinea’s om uit te leggen wat hier precies wordt voorgesteld en wat de gevolgen zijn. In het Europees Parlement werken nationale partijen samen in Europese fracties die allemaal een eigen politieke kleur hebben. De liberalen – met onder andere D66 en VVD – heten in het Europees Parlement Renew Europe. Deze fractie denkt over dit cordon sanitaire na. Het probleem laat zich enigszins raden: juist bij de Nederlandse leden zie je hoe vreemd de positie van de VVD tegenwoordig is.
Een cordon sanitaire is een kwestie van politieke wil: omdat uiterst rechts tegenwoordig ruim een kwart van de zetels in het Europees Parlement heeft, wordt het moeilijker tot meerderheden te komen als je bepaalde fracties op voorhand uitsluit. Renew Europe wil in ieder geval niet samenwerken met twee fracties op de uiterste rechterflank, waaronder die van de PVV. Ook twee andere fracties hebben overduidelijk de voorkeur van de liberalen niet.
Twee coalities
Toch zijn de gevolgen vrij beperkt. Sinds de Europese verkiezingen zijn er in Brussel en Straatsburg twee coalities mogelijk. De eerste is pro-Europees en bestaat uit alle fracties uit het politieke midden: groenen, sociaaldemocraten, liberalen en christendemocraten. Omdat uiterst rechts is gegroeid is er ook een alternatief: als de christendemocraten samenwerken met alle parlementariërs ter rechterzijde – onder andere de conservatieven (o.a. SGP) en de patriotten (o.a. PVV) – ontstaat eveneens een meerderheid.
De christendemocraten kunnen dus kiezen. Toch is de tendens duidelijk: de EU is een compromissenmachine en daar is uiterst rechts geen voorstander van. Extreme standpunten, zoals de hondenfluitjes van Ehlers, moeten in dit systeem immers de prullenbak in. Er zal dus al snel een voorkeur zijn voor een coalitie van fracties uit het politieke midden, al kunnen de groenen, sociaaldemocraten of liberalen nooit overvragen, want dan gaan de christendemocraten onderhandelen met uiterst rechts.
Deze week klonk meteen veel geklaag uit uiterst rechtse hoek over de mogelijke boycot door de liberalen, maar voor de PVV verandert er eigenlijk niets: uiterst rechts was en is voor een meerderheid afhankelijk van de christendemocraten, de rest werkt daar sowieso niet aan mee. Zo is meteen duidelijk wie het meest met de situatie in zijn maag zit: de VVD.
Liberale weerstand
Renew Europe zei tijdens de kabinetsformatie al dat men moeite had met een coalitie van liberalen en uiterst rechts. Hoe hier binnen Europese fracties over wordt gepraat is voor de buitenwereld niet transparant, maar we hebben wel een opmerkelijke verandering gezien. D66’er Gerben-Jan Gerbrandy is tegenwoordig vice-fractievoorzitter en heeft dat stokje overgenomen van VVD’er Malik Azmani. D66 heeft geen enkel bezwaar tegen de boycot, de VVD heeft iets uit te leggen.
Europese fracties zoals Renew Europe zijn gebouwd op compromissen en de VVD staat hier aan de verkeerde kant van de streep. In Brussel vinden de meeste liberale partijen dat je niet moet samenwerken met clubs als de PVV en ze worden daar door types als Ehlers regelmatig aan herinnerd. De VVD moet als lid van Renew mee met dit meerderheidsstandpunt, maar iedereen weet dat de VVD nationaal helemaal niet zoveel problemen heeft met Wilders. Anders ga je er immers niet mee in een kabinet zitten.
Waar Azmani en andere VVD’ers ook komen, ze hebben wat uit te leggen: in Nederland het cordon sanitaire, elders de regeringsdeelname. De VVD is een weg ingeslagen die door liberalen in heel Europa niet wordt begrepen en die ook niet uit te leggen valt, luister de speeches van Ehlers er maar op na. Elke keer als zij het woord heeft gevoerd kijken collega’s naar Azmani: waarom zijn jullie daar in hemelsnaam mee in een kabinet gaan zitten?
Goede vraag.
Beeld: plenaire zaal van het Europees Parlement in Brussel. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.