Niet zo heel lang geleden zat JA21 nog in het Europees Parlement. Michiel Hoogeveen was er actief en fungeerde als lijsttrekker bij de Europese verkiezingen. Helaas: JA21 haalde de kiesdrempel niet. Nu werkt Hoogeveen als medewerker van Joost Eerdmans in de Tweede Kamer, zo vertelt hij me in Café Luden aan het Plein in Den Haag, waar JA21 dinsdagavond een politiek café organiseert over de Amerikaanse verkiezingen. Het is er opvallend druk: er zijn zo’n veertig mensen. 

Hoogeveen vindt het jammer dat hij weg is uit Brussel, maar ‘de kiezer heeft gesproken’, zo zegt hij. De kiezer wilde zes PVV’ers in het Europees Parlement en die zitten er nu, terwijl de PVV in het oude parlement al een tijdje afwezig was. Het meest interessante aan deze verandering is het personeel: twee medewerkers van de weggelopen JA21-Europarlementariërs Rob Roos en Rob Rooken hebben een overstap naar de PVV gemaakt. Een van hen was er tevens kandidaat. 

Het is een mooie illustratie van het opportunisme op de rechterflank, waar partijen elkaar in moordend tempo opvolgen en je altijd kunt overstappen. Wat dat betreft is Hoogeveen een sukkel, want je vraagt je af wat hij nu was geweest als hij opportunistischer in de wedstrijd had gezeten. Het heeft er alle schijn van dat de PVV een gebrek aan Europese kandidaten had, al moet daarbij wel worden aangetekend dat er openlijk geroddeld wordt over een politicus die wilde overstappen, maar door Wilders is afgewezen. 

Niet zo logisch 

Misschien is Hoogeveen toch niet helemaal gek. Een overstap van JA21 naar de PVV of andersom is inhoudelijk sowieso onlogisch, zo leren we deze avond in Luden. Hier is het tijd voor Hoogeveens eerste publieke optreden sinds de Europese verkiezingen. Hoogeveen mag praten over de Amerikaanse presidentsverkiezingen, samen met Amerika-expert Willem Post, die meldt dat dit een van zijn laatste optredens is. Hij is na tientallen avonden in het land wel toe aan vakantie. 

Post is bij de rally’s van Trump geweest en begrijpt daarom wel waarom hij gewonnen heeft. In Nederland heerst het gevoel dat het vreemd is dat Trump Harris versloeg, maar dat klopt niet. Trump kreeg in Minneapolis 30.000 mensen bij elkaar die bereid waren lang op hem te wachten. Trump heeft bij de Amerikanen erin gewreven dat ze het vier jaar geleden beter hadden dan nu. Daar zit wel wat in: er leven in het land veel mensen onder de armoedegrens.

Hoogeveen ziet een verband tussen Trump en de PVV. Harris had veel meer concrete plannen dan Trump, maar ze werd daar niet voor beloond. Zo gaat het bij JA21 nou ook: de PVV roept maar wat, Eerdmans en de zijnen hebben echte voorstellen. Rara wie wint de verkiezingen? Trump had de wind in de rug zoals Wilders in Nederland en je hebt op dat soort processen niet altijd invloed, bromt Hoogeveen. Trump is iemand waar mensen bij willen horen en zo brengt hij hen bij elkaar in plaats van dat hij ze verdeelt. 

Verschillen met de PVV 

Hoogeveen ontwaart paniek over de terugkeer van Trump, al is de EU veel beter voorbereid dan de vorige keer. Je moet Trump niet al te letterlijk nemen, maar wel serieus. Post is het daarmee eens. De VS zal heus niet meteen uit de NAVO stappen, maar ten aanzien van Oekraïne komt er wel een andere benadering. Misschien dat de Krim en een deel van de Donbas naar Rusland gaan en dat Oekraïne niet bij de NAVO komt, maar dat er wel veiligheidsgaranties komen vanuit de EU. 

Post ziet veel beloftes van Trump en hij zal vast hard van start gaan, maar het is de vraag of hij alles waarmaakt. Er zijn plannen voor tarieven voor Chinese producten. Hoogeveen mag praten over de Europese reactie op al dit handelsgeweld. Hij vindt dat de EU de VS vooral niet moet volgen, een pragmatische instelling nodig heeft en gewoon zaken moet doen zonder landen daarbij aan te spreken op bijvoorbeeld de LHBT-rechten. Dat is aan die landen zelf. 

Het is een leerzame avond wat betreft de verschillen tussen JA21 en de PVV. Die laatste partij wil uit de EU, JA21 heeft de EU geaccepteerd, maar wil die anders vormgeven. De PVV roept vanalles en wordt daarvoor beloond, bij JA21 hebben ze serieuzer nagedacht. Tegelijk is Nederland net Amerika: denkwerk wordt niet beloond, harde strijdlustige taal wel. En dus zit Nederland met zes onervaren PVV’ers in Brussel en niet met Hoogeveen, met wie je het oneens kunt zijn, maar die wel serieus zijn werk deed.

Dat moeten we van de Brusselse PVV’ers nog maar afwachten. 

Beeld: Amerikaanse vlag in servetvorm. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.