Trap niet in het zogenaamde Europese netwerk van Volt
Dit keer geen juichende tweets. Deze week waren er in België verkiezingen voor de gemeenteraden en de provincies. Volt wilde als ‘Europese partij’ natuurlijk niet ontbreken en dus stond de partij in meerdere Vlaamse provincies en vier Vlaamse gemeenten op het stembiljet. De partij had tevens kandidaten in vijf Brusselse gemeenten. Volt is in Nederland een succes, maar in België blijft de doorbraak uit. Er is zelfs in de Brusselse wijk Etterbeek – vlak naast de Europese instellingen – geen zetel behaald.
De uitslagen van Volt zijn beroerd: in Lebbeke blijft Volt onder de twee procent, in Antwerpen en Leuven onder de één procent. Alleen in Tervuren haalde Volt samen met een lokale partij 15.7% van de stemmen. Volgens de VRT levert dit echter alleen zetels op voor deze ‘Tervuren Unie’ en niet voor Volt. Zelfs als Volt daar alsnog een raadslid krijgt en daarmee een Belgische volksvertegenwoordiger, kun je je afvragen wat dit zegt over het Europese netwerk dat Volt zou moeten zijn.
Als Volt een zetel krijgt in Tervuren, wordt België een soort Portugal, waar Volt ook één zetel heeft. In beide landen is Volt zo goed als non-existent. In Portugal deed Volt net als bij de Belgen in meerdere steden mee aan gemeenteraadsverkiezingen en stapte een zittende Europarlementariër over. Er is ook een verschil: Sophie in ’t Veld (ex-D66) schopte het in België nog tot Vlaams lijsttrekker, de overgestapte Portugese Europarlementariër was al ruim voor de Europese verkiezingen weer weg.
Volt in Zuid-Europa
Elders gaat het niet veel beter. Cyprus is een groeimarkt, zo laat Volt regelmatig weten. Hier pronkt de partij met een heuse parlementariër. Daarmee in Cyprus het tweede land waar Volt momenteel in het parlement zit. Als je beter kijkt, is deze mevrouw niet gekozen voor Volt, maar een overstapper. Daar waren in Portugal dan weer slechte ervaringen mee. In Cyprus heeft Volt ook een raadslid, namelijk in Famagusta, enigszins verrassend een gemeente aan de Turkse zijde.
In Roemenië heeft Volt raadsleden in twee nogal onbeduidende gemeenten: Floresti-Stoenesti en Mihail Kogalniceanu. In die gemeenten wonen respectievelijk nog geen 10.000 en 3.000 mensen. Ter vergelijking: dit is alsof Volt nergens in Nederland raadsleden heeft behalve in Eemnes en op Ameland. In Griekenland heeft Volt vier raadsleden in onder andere Athene, al heeft het de partij meer dan een half jaar geduurd om ze op de website te krijgen.
In Italië zit Volt in veertien gemeenten. Dat is een minuscuul aantal op zo’n groot land, maar belangrijker is dat er helemaal geen groei meer is. Nergens enig overzicht van wie wanneer verkozen werd, maar in oktober 2023 had Volt zeker nog Italiaanse volksvertegenwoordigers in Boffalora d’Adda, Mantova, Villorba, Zovencedo en Castel Volturno. Ze zijn allemaal van de website verdwenen. Er zijn wel vier gemeenten voor teruggekomen. Conclusie: in Italië krimpt Volt.
Bulgaarse avonturen
Hoe klein en instabiel een Europese partij in de praktijk is, zien we in Bulgarije. Jaren geleden stonden drie raadsleden op de website. Ze zouden actief zijn in de gemeenten Haskovo, Rodopi en Sopot. Inmiddels is echter de twijfel toegeslagen. Op Europese Volt-conferenties kwam je deze Bulgaren nooit tegen, ze stonden nergens op enig programma en er werd nooit gesproken over politieke lessen uit Bulgarije. Ter vergelijking: bij Volt struikel je over de Duitsers.
Een oud-bestuurder meldde me al eens dat niemand bij Volt ooit intensief contact met deze raadsleden heeft gehad. Even mailen met het bestuur. In 2019 deed Volt Bulgarije mee in een coalitie van zes partijen. Deze drie politici werden door de coalitie genomineerd ‘en zijn dus geen Volt’ers’, laat Europees voorzitter Mels Klabbers weten. Hij vervolgt: ‘het contact met de coalitie en vertegenwoordigers verliep via het bestuur van Volt Bulgarije en deze externen hebben we niet geïntegreerd in onze organisatie gezien politieke verschillen.’
Hoe zat dat nou met Volt Bulgarije? Op nationaal niveau werd een coalitie gesloten met anti-corruptiepartijen, zoals Volt ze noemde, maar daar zaten opportunisten tussen die eerder met extreemrechts samenwerkten. De coalitie leverde kortstondig een Volt-parlementariër op die na enkele verkiezingen ook weer verdween en vervolgens is er niets meer van Volt Bulgarije vernomen. Zeker van de drie raadsleden niet. De teller staat weer op nul.
Duits-Nederlandse as
Zo komen we uit bij een oude conclusie: het Europese netwerk van Volt is minuscuul, wisselend en soms uiterst zwak. Dit in tegenstelling tot Nederland, waar men op alle bestuurlijke niveaus actief is en het aantal gemeenten waar Volt vertegenwoordigd is over anderhalf jaar wil uitbreiden. Volt kijkt onder meer naar steden als Haarlem, Leiden en Wageningen. In Amsterdam hoorden we onlangs dat Volt ook wel oren heeft naar zetels in stadsdelen. Ja, in Nederland is Volt een succes.
In Duitsland ook: niet alleen heeft men hier drie Europarlementariërs, maar het aantal steden breidt zich snel uit. In Baden-Württemberg zit de partij inmiddels in negen gemeenteraden, waaronder Stuttgart. Afgelopen jaar maakte de partij zijn entree in Hamburg en er zijn sinds die tijd zelfs een handjevol zetels in het voormalige Oost-Duitsland, waaronder in Potsdam, Maagdenburg en Dresden. Voorheen kreeg Volt in dit deel van Duitsland geen poot aan de grond.
Kijk Instagram erop na: Volt heeft inmiddels vijf Europarlementariërs en roept continu een Europese partij te zijn, maar er is niets nieuws onder de zon: de partij is behalve in Nederland en Duitsland zo goed als non-existent en we zien al jaren dat het lastig is om vanuit het niets zomaar een partij op te bouwen. In Bulgarije mislukte dit hopeloos, in Italië is er lichte krimp en in Griekenland, Cyprus, Portugal en Roemenië is een serieuze aanwezigheid van Volt ver te zoeken.
Dan hebben we het nog niet over de rest van Europa gehad, waar Volt niet meer te melden heeft dan ambities. België bijvoorbeeld. Trap er niet in: Volt is een Nederlands-Duitse partij, geen Europese.
Beeld: Volt-poster in de Algarve. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.