Het is een bijzondere primeur: Vincent van den Born zit al maanden in de Tweede Kamer, maar hij heeft nog niets gedaan. Eén keer sprak hij zeven woorden en dat was alles. Geen Kamervragen, geen moties, geen debatbijdragen, alleen stilte. Ter verdediging van Van den Born zouden we natuurlijk kunnen zeggen dat de PVV-fractie heel groot is en dat dus niet iedereen continu aan het woord kan zijn. Dat klopt, maar ook in Den Helder – waar Van den Born fractievoorzitter is – blinkt hij uit door afwezigheid.

Wie is deze man? Door mijn ervaring met de Helderse gemeenteraad meen ik Van den Born een klein beetje te kennen. In het politieke jaar 2017-2018 deed ik verslag van de Helderse gemeentepolitiek: het jaar waarin de PVV voor het eerst in de marinestad meedeed. Van den Born was toen al lijsttrekker. Echt goed ken ik hem niet, want hij weigerde me te woord te staan. Wat ik vooral van hem te weten ben gekomen, is hoe hij de Helderse politiek betrad. Dat was begin 2018.

Een introductie

In mijn boek Palermo aan het Marsdiep schrijf ik dat de PVV negen kandidaten had met Van den Born als lijsttrekker. Niemand in de Helderse politiek had op dat moment van hem gehoord:

Van de partij van Wilders verwacht je een sprankelende voorman die stevig uit de hoek kan komen, maar Vincent van den Born voldoet niet aan dat beeld. De hele campagne laat hij zich niet zien, op één verkiezingsdebat na. Hij valt daar vooral op door een niet erg sprankelende debatstijl. Van den Born leest bij het introductierondje van een papiertje. Er komen allemaal algemene uitspraken uit zijn mond. Werkgelegenheid is heel belangrijk, de PVV heeft oog voor ondernemers, er moeten minder regels komen, de haven is ook heel belangrijk, de marine en de havenbedrijven moeten alle ruimte krijgen en de bereikbaarheid moet ook beter. Dan is zijn minuut om. Geen van deze standpunten onderscheidt zich van wat andere partijen in dit debat naar voren brengen.

 

Aansprekend debatteren zit er met Van den Born niet in. De moderator van het debat wil weten waarom CDA-lijsttrekker Harmen Krul [inmiddels Tweede Kamerlid voor het CDA, CA] zijn hoofd schudt tijdens de opleesbeurt van de PVV. Van den Born zegt dat de PVV de enige partij is die naar ondernemers luistert, maar dat is volgens de CDA-lijsttrekker beslist niet het geval: het CDA luistert óók heel goed naar ze.

 

Van den Born deelt op twijfelende toon mee dat er veel klachten van ondernemers zijn. Volgens hem is de precariobelasting te hoog en moet er een ander terrassenbeleid komen. Hoe serieus deze klachten zijn is niet bekend, maar de toon van de PVV-lijsttrekker maakt ze niet erg geloofwaardig. Over de bereikbaarheid zegt hij zachtjes dat de PVV asfalt wil: ‘Ik denk dat dat belangrijk is’ en over ‘dynamisch verkeersmanagement’ zegt hij dat de PVV altijd ‘voor goede ideeën’ is. Het is niet de stevige toon die je van de PVV verwacht. Dit klinkt eerder als een middenpartij die wikt en weegt wat bestuurlijk haalbaar is.

 

Als Van den Born inhoudelijk wordt aangevallen maakt hij eveneens weinig indruk. De CDA-lijsttrekker denkt dat de PVV in Nieuw Den Helder geen projecten wil initiëren omdat daar veel achterstandsgezinnen wonen. De PVV wil asocialen in containerwoningen onderbrengen, zo heeft de CDA’er in het PVV-verkiezingsprogramma gelezen. De moderator vraagt waar die containerwoningen moeten komen te staan. Van den Born heeft daar geen antwoord op. De CDA-lijsttrekker gaat nog even verder door en meldt dat de PVV ‘er een hek omheen wil zetten’ en ‘de boel wil laten verpauperen’. Applaus uit de zaal.

 

Van den Born begint wat te prevelen over ‘projecten met weinig resultaat’. Hij krabbelt terug: de asocialen hoeven wat hem betreft niet allemaal in een container te wonen, ook al suggereert zijn eigen verkiezingsprogramma dat wel. Stevig voor je standpunten staan, zoals de PVV dat doet in Den Haag, dat zit er hier in Den Helder niet in. De GroenLinks-lijsttrekker roept dat het PVV-voorstel neerkomt op segregatie en daar is haar partij tegen. Van den Born zegt zachtjes dat hij van mening verschilt met GroenLinks. Ook als hij op zijn islam-standpunten wordt aangevallen verroert hij geen vin.

Erbarmelijke politiek

Van den Born maakte bij zijn entree in Den Helder geen enkele indruk en dat is eigenlijk altijd zo gebleven. In 2018 haalde de PVV drie zetels op de naam van Wilders. In 2022 ging daar één zetel vanaf, nadat eerder al een fractielid was afgesplitst. Opvallend aan de Helderse PVV was vooral dat het verkiezingsprogramma melding maakte van islamisering, terwijl je daar zelfs met veel fantasie in Den Helder nauwelijks iets van merkt. Weet Van den Born eigenlijk wel wat er in Den Helder speelt?

De parlementaire journalistiek heeft geen oog voor de vele onbekende PVV-Kamerleden die sinds enkele maanden in Den Haag zetelen. Wie zijn die mensen nou eigenlijk? Ze zijn vrijwel allemaal lokaal of provinciaal actief geweest, maar over die eerdere politieke carrière lezen we nauwelijks iets. Bij Vincent van den Born leren we waarom dat een groot gemis is: zijn carrière laat slechts zien dat zijn Kamerlidmaatschap een hele grote vergissing is en dat ook Wilders er niet blij mee kan zijn.

Daar is inmiddels zelfs concreet bewijs voor. Van den Born staat op de website als PVV-liaison. Niemand weet waar hij precies verbindingen mee legt. Met kiezers, andere PVV’ers of maatschappelijke organisaties? In Den Helder is geen bewijs te vinden dat hij dat kan, dus waarom zou dat hem in Den Haag wel lukken? Blijf vooral thuis, schijnt Wilders tegen Van den Born te hebben gezegd. Hij mag alleen naar Den Haag komen bij afspraken en stemmingen.

Rara wat zouden we tegenkomen als we gaan spitten in de achtergronden van de rest van de PVV-fractie?

Beeld: Vincent van den Born in de Helderse gemeenteraad. Still uit raadsvergadering van 13 februari 2023.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.