Onafhankelijke, kritische journalistiek bij Ongehoord Nederland (ON): het blijft lastig. Tom de Nooijer interviewde onlangs scheidend Europarlementariër Rob Roos. Aan het einde van het gesprek voelt De Nooijer de noodzaak Roos namens de kijkers te bedanken. Dat het niet de taak is van journalisten om politici publiekelijk voor hun werkzaamheden te prijzen, is nog nooit bij journalisten van ON opgekomen. Of De Nooijer is geen journalist, dat kan natuurlijk ook.

Deze weken zendt ON een aantal interviews met rechtse politici uit. Ze staan achter een betaalmuur en zijn alleen voor leden te zien. Je zou denken dat een publieke omroep de eigen boodschap zo breed mogelijk wil verspreiden, bijvoorbeeld dat wat Roos in Brussel en Straatsburg deed geweldig was, maar om onduidelijke redenen doet ON dat niet. Zou dat komen omdat uit niets blijkt dat Roos geweldig werk deed? Meer bewijs dan zijn zelffelicitaties – en die van De Nooijer – hebben we niet.

Het probleem laat zich raden: dit is een leegloopinterview waarbij Roos geen enkele kritische vraag krijgt. Dat is immers niet handig: het ON-publiek vindt dat niet leuk, De Nooijer zou zich moeten voorbereiden en Roos zou met zijn mond vol tanden staan. Het meest interessant aan dit gesprek is daarmee de lengte: na zeventien minuten heeft Roos alles wel verteld over vijf jaar Brussel.

Het verhaal van Roos

Wat leren we? Roos vindt het belangrijk dat mensen tegen de stroom in zwemmen. Politici hebben goede intenties als ze worden gekozen, maar maken er toch al snel weer een carrièremove van. De Nooijer wil weten hoe Roos kritisch bleef. Wat is zijn geheim? Roos bleef dichtbij zichzelf, horen we. Dat was makkelijk omdat hij als ondernemer inmiddels financieel onafhankelijk is. Hij heeft zijn bedrijven verkocht. Hij weet niet eens wat hij als vergoeding voor zijn werk als Europarlementariër kreeg.

Voor Roos was die beloning ondergeschikt, maar voor anderen ligt dat anders, denkt Roos. Voor hen was het een fors salaris. Dan ga je dingen doen om herkozen te worden. Roos was daar niet mee bezig. Ondernemers moeten daarom vaker de politiek in, maar ze hebben er het geduld niet voor, terwijl je dat juist nodig hebt. Roos heeft het allemaal met liefde en passie gedaan. Hij deed dingen waar hij in geloofde. Soms kon hij zelfs met politieke tegenstanders samenwerken.

Het meest smerige wat Roos is tegengekomen was de partijpolitiek: zijn eigen collega’s. Ze hebben hetzelfde doel, maar er is onderling jaloezie, zo horen we. Je zou moeten samenwerken, maar er is veel onderlinge weerstand. Raar verhaal: Roos wil niet ingaan op de inhoud van zijn eigen claims. Hij denkt dat anderen de partij het belangrijkst vinden. De partij zou echter een middel moeten zijn en geen doel op zich. Het ging Roos dan ook om Nederland, niet om de partij.

Verbindende factor

Over welke partij zou Roos het eigenlijk hebben? Hij werd verkozen voor FvD, ging na anderhalf jaar weg en sloot zich aan bij JA21, waar hij weer vertrok en zo eindigde als onafhankelijk Europarlementariër, zonder partij en zonder opties zich te laten herkiezen. Roos noemt zichzelf een verbindende factor, zegt dat de menselijke contacten goed waren en kon het met meerdere fracties goed vinden. De Nooijer laat Roos lekker doorbabbelen, terwijl dit verhaal voor een partijhopper heel ongeloofwaardig is.

Roos voelde zich eigenlijk het beste als onafhankelijke Europarlementariër. Hij grapt dat hij ‘een eigenwijze klootzak’ is. De grootste politieke fout was om bij JA21 te gaan. Er waren goede afspraken gemaakt, maar die werden geschonden. Welke dat waren? De Nooijer vraagt er niet naar. Roos vertelt niet dat JA21 in Brussel eigenlijk maar kort als fractie heeft gefunctioneerd. De Europarlementariërs werkten in de praktijk nauwelijks samen. Toch noemt Roos zichzelf een verbinder.

Roos vertelt over zijn bedrijven en hoe iedereen daar een eigen rol had, in het volle besef dat men het samen moest doen. Waarom kon Roos dat niet in de politiek? Waarom was daar zo weinig onderling respect? Waarom sneert Roos achteraf naar zijn collega’s dat ze zo veel verdienden en opportunistisch waren? De goede verstaander weet dat het alleen over Michiel Hoogeveen kan gaan, die als enige de periode bij JA21 volmaakte. Was het opportunistisch dat hij ondanks de beroerde peilingen bleef? Echt?

Eigen rol

Roos vindt het jammer dat ‘FvD 1.0’ is mislukt, zegt hij. Dat FvD is veranderd is waar, maar wat was dan de visie waar Roos achter stond? We hebben hem leren kennen als een Europarlementariër die het heerlijk vond om wappies te bedienen. Hij ontliep Baudet in dat opzicht maar nauwelijks. Wat was er anders aan Roos? Als JA21 zijn ‘grootste politieke fout’ was, waarom was FvD dat dan niet? Had hij niet beter kunnen blijven? De Nooijer interesseert het allemaal niks.

Het dieptepunt is dat De Nooijer vergeet naar Roos’ eigen rol te vragen. Wat deed hij om FvD op de rails te houden? Roos was belangrijk, sprak in de hoogtedagen op partijcongressen en was leider in de enige provincie waar FvD wilde meebesturen: Zuid-Holland. Dat laatste mislukte, Henk Otten werd voor de bus gegooid en Roos zat op de voorste rij. Waarom kostte het Roos en zijn collega’s in Brussel eigenlijk ruim een jaar om zich af te splitsen? Ze spraken er al eind 2019 over: een jaar voor hun vertrek.

Waar stond Roos als volksvertegenwoordiger nou eigenlijk voor? Roos zegt dat hij het land vooropstelt en dat je daarvoor je ego opzij moet zetten, maar iedereen die hem ooit heeft ontmoet weet dat hij extreem ijdel is en juist altijd op de voorgrond wil staan. Is hij niet een typische representant van uiterst rechts, waar men altijd iedereen de schuld geeft behalve zichzelf? De Nooijer vraagt er niet naar. Logisch dat ON zo’n interview alleen aan leden durft te laten zien.

Beeld: Tom de Nooijer in gesprek met Rob Roos. Still uit video van ON.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.