Binnenkort verlangt de NPO terug naar Arnold Karskens
Tussen de taken van minister Eppo Bruins staat dat hij verantwoordelijk is voor ‘onafhankelijke journalistiek’. Heel benieuwd wat hij gaat doen aan Ongehoord Nederland (ON). Bewindspersonen blonken tot dusver niet uit in lef. Arie Slob gaf een zendmachtiging, terwijl er toen al zorgen waren die prima tot een andere beslissing hadden kunnen leiden. Je moet het alleen willen. Gunay Uslu idem dito: de NPO wilde van ON af, maar zij vond het intrekken van de vergunning te verstrekkend.
Daar zit Bruins mooi mee. Dit gaat niet alleen over het verkwisten van publiek geld, zoals het geschifte honorarium van Raisa Blommestijn en het verhogen van salarissen van het management, en het nepnieuws dat tegenwoordig via ON wordt gebracht. De vraag is tevens met wat voor soort organisatie we te maken hebben. De geschiedenis van de uiterste rechterflank leert: het gaat van kwaad tot erger.
Organisatorische ellende
Zou het in de ideologie zitten? De lijst mislukte partijen op deze politieke flank is ontzettend lang en de oorzaak is altijd hetzelfde: disfunctionerende leiding die denkt een dictatoriaal bewind te kunnen voeren. Of het nou gaat om PVV, Trots op Nederland, Forum voor Democratie of JA21: het zijn allemaal organisaties die nooit een normale organisatiestructuur hadden met reguliere vormen van werkoverleg en spreiding van verantwoordelijkheden.
Dan spelen politieke meningsverschillen al snel op. Al deze organisaties staan deze diversiteit niet of nauwelijks toe. Luisteren naar de baas is het credo en dan hoef je niet lang te wachten op ellende. Vroeg of laat zijn mensen het oneens met de grote leider. Dan ontdekken ze dat ze helemaal geen eigen mening mogen hebben, laat staan uitdragen. Met conflicten tot gevolg.
Dit is in een notendop ook bij ON het geval. Het maakt wat dat betreft weinig uit wie de baas is. Arnold Karskens gaf zijn zakelijk directeur een zetje richting het kabinet en verordonneerde ondertussen welke meningen wel en niet in de uitzending mochten. Het is onacceptabel, maar de vraag is natuurlijk of deze manier van werken verandert als je op zijn plek een oud-PVV-Kamerlid parachuteert. Het heeft sowieso niets met onafhankelijke journalistiek te maken.
Radicalisering
We weten allang hoe het afloopt met dit soort organisaties. Als inhoudelijke verschillen van mening niet zijn toegestaan of sterk worden gesanctioneerd, leidt dat tot het elimineren van iedereen die niet achter de leiding aanloopt. Dat is op de uiterste rechterflank altijd zo geweest, of het nou ging om de adviseur van Rita Verdonk, slecht geselecteerde PVV-Kamerleden, Forum-Statenleden die zich niet in Thierry Baudet hadden verdiept en ga zo maar door.
Soms nemen mensen zelf de benen omdat het ze te heet onder de voeten wordt, soms krijgen ze een zetje. Dit soort wisselingen kunnen organisaties in korte tijd een heel ander aanzien geven. Het beste voorbeeld is Forum, waar men in een paar jaar veranderde van ‘een acceptabele variant van de PVV’ tot een voluit extreemrechtse partij. Je zou het sektevorming kunnen noemen: de believers blijven achter, alle gematigde lieden verdwijnen uit beeld.
Volgens NRC is het conflict bij ON vooral inhoudelijk. Er zou strijd zijn tussen PVV’ers en FvD’ers. Anders gezegd: de vraag is hoe extreem ON uit de hoek mag komen. FvD’ers gaan in hun nepnieuws, desinformatie en complottheorieën het verst. Linkse critici geloven weliswaar niet in het beeld van ‘Geert Milders’, maar op de uiterste rechterflank doet men dat juist wel. Een regeringspartij zal compromissen moeten sluiten. Dat is voor die hards onaanvaardbaar.
Onderlinge verhoudingen
Kijk naar de blijvers en de vertrekkers. Karskens is op non-actief gesteld en de kans is zo goed als nul dat hij ooit nog terugkeert. Reinette Klever is minister geworden. Beide zijn – voor zover je daarvan kunt spreken – voorbeelden van de gematigde flank. Wie zijn er over?
Raisa Blommestijn staat binnenkort voor de rechter voor groepsbelediging en smaad, maar dat is voor ON geen beletsel om haar terug te halen. Verslaggever Jonathan Krispijn – de man die insinueerde dat moslima’s fietsen stelen – heeft zijn loyaliteit aan haar verklaard en gederailleerd SGP’er Tom de Nooijer ook. Probleempje: hij staat niet op de feestelijke foto van de gezond rechtse barbecue waar Karskens’ vertrek werd gevierd. De Nooijer zou zomaar eens onderweg kunnen zijn naar de uitgang.
Dan hebben we de islamofobe leden van de Raad van Toezicht Gert Jan Mulder en Rob Legeland, van wie we door Karskens weten dat hij achter een scheldend Twitter-account zit. Zij worden op de foto geflankeerd door mede-oprichter Joost Niemöller, waarvan iedereen mijlenver kan zien aankomen dat hij er binnenkort weer programma’s mag maken. Als Blommestijn met haar rechtszaak terug mag komen, waarom hij niet?
Nieuwe koers
Blommestijn werd nog een beetje in het gareel gehouden door Karskens, maar ze mag voortaan vol op het orgel. Dat zal ze ook doen, want het levert clicks op en haar juridische kosten lopen de komende tijd snel op. Ondertussen weet FvD dat Ongehoord Nieuws gegarandeerd geen enkele kritische vraag stelt en roept Jonathan Krispijn dat David Icke geen antisemiet is. Niemand zegt nog: ga eens je huiswerk doen. Misschien Taco Dankers ook maar terughalen?
Thierry Baudet en Ralf Dekker hebben dit weekend geproost op Karskens’ eliminatie. We weten waarom. FvD heeft enorme problemen: dalende aantallen stemmers, minimale media-aandacht en slecht lopende bedrijven. De partij was jarenlang een verdienmodel, maar die tijd lijkt voorbij. Tijd om naar andere opties te kijken. Dekker had al eens een ‘wetenschappelijk programma’ op YouTube en Baudet maakt graag zijn eigen talkshow. Waarom niet bij ON? De personele banden zijn er al.
De politieke context werkt verdere radicalisering in de hand. Gunay Uslu is toch echt van D66, maar ze greep niet in. Het heeft ON laten zien dat men alles kan maken. Nu moet een PVV-kabinet de vergunning intrekken? Niemand rekent erop dat dat gebeurt en dus kan Karskens bij het grofvuil en de rem eraf.
Benieuwd naar de ballen van Eppo Bruins.
Beeld: Tom de Nooijer met Reinette Klever (inmiddels minister) en Harm Beertema (inmiddels voorzitter ON). Still van Twitter.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.