Het heeft even geduurd, maar Harm Beertema heeft het licht gezien
Verwarrend. Als je niet goed oplet, lijkt er een nieuw interviewkanaal te bestaan. Paul Buitink interviewt voormalig PVV-Kamerlid Harm Beertema in een huiselijke setting. Wat blijkt? Dit is helemaal geen journalistieke uiting, maar ‘een podcast over geld en geopolitiek’ van een winkeltje waar Buitink de directeur van is. Kennelijk helpt zo’n podcast hem de eigen producten onder de aandacht te brengen. Prima natuurlijk, maar wat Harm Beertema hiermee te maken heeft, is een raadsel.
Dit gesprek vindt plaats in wat de huiskamer van Beertema blijkt te zijn. Iedereen die weleens heeft geïnterviewd weet: dat is geen setting voor een kritisch interview, want de vragensteller bevindt zich in het domein van degene die doorgezaagd zou moeten worden. Voor dat laatste is alle reden: Beertema is niet alleen weg als Kamerlid van de PVV, maar blijkt ook lid te zijn geworden van de BoerBurgerBeweging. Een opmerkelijke overstap die wel wat uitleg verdient.
Maar ja, hier neemt de directeur van een winkeltje een podcast op in de woonkamer van het lijdend voorwerp, dus we weten hoe dit afloopt. Continu klinkt door dat Buitink sympathiseert met de PVV. Zo horen we hem praten over de onwenselijkheid van het linkse blok dat in Frankrijk Marine le Pen uit de regering houdt. Dat mag je natuurlijk vinden, maar het leidt wederom niet tot een stevig gesprek over de handel en wandel van Beertema, die en passant meldt BBB-minister van onderwijs te willen worden.
Leegloopinterview
We zien hier een mooi voorbeeld van wat je ‘een leegloopinterview’ zou kunnen noemen. De geïnterviewde krijgt carte blanche om te zeggen wat hij wil, zonder enige stevige wedervraag. Toch is het gesprek interessant: Beertema komt opeens heel kritisch uit de hoek over zijn voormalige partij. De hele gang van zaken met het nieuwe kabinet was fantastisch als het een klucht was geweest, aldus Beertema, maar als je je verplaatst in de PVV-kiezer ligt dat toch anders.
Beertema is blij dat hij weg is. Zijn vertrek verdiende geen schoonheidsprijs, maar hij vond plek zestien op de kandidatenlijst na dertien jaar trouwe dienst een vernedering. Tegelijk heeft de PVV weinig mensen, want je aanmelden bij Wilders heeft enorme gevolgen voor je carrière, zo weet hij. Beertema heeft daar voorbeelden van gezien: mensen die bij de PVV actief waren zijn soms nooit meer aan de bak gekomen. Een kandidaat-Statenlid werd door zijn werkgever onder druk gezet om van zijn kandidatuur af te zien.
Beertema is eigenlijk Fortuyn-fan, zo horen we. Hij had goede contacten bij Leefbaar Rotterdam en de oprichters van die partij zitten in zijn hart. Hij heeft ooit ook Pim ontmoet. De opkomst van Fortuyn was een prachtige tijd, want de politiek ging toen echt leven. Beertema was even lid van de LPF, maar die partij werd overgenomen door schimmige mensen. De leden gingen elkaar bij vergaderingen te lijf. Zo leerde Beertema waarom Wilders geen leden wil.
Visieontwikkeling
Nu denkt Beertema daar opeens anders over. Hij gelooft dat een partij alleen toekomst heeft met een ledenstructuur. Dan is er een kweekvijver en kan er een denktank komen die nadenkt over het beleid. Wilders wil echter geen kweekvijver, denkt Beertema, want hij doet alles liever in zijn eentje. Fractievergaderingen waren bij de PVV nooit gedachtewisselingen op niveau. Er is juist interne tegenspraak nodig, want zo kun je je zienswijze aanscherpen. Daar was geen ruimte voor.
Beertema ziet dat PVV’ers intern al snel als een probleem worden ervaren als ze waardering oogsten met hun profiel en deskundigheid. Een partij moet niet om de leider draaien, maar om de visie. Zelfs een schoolkrant kan bedenken dat de vervolgvraag moet zijn waarom het Beertema dertien jaar heeft gekost om tot dit inzicht te geraken. U raadt al welke vraag Buitink overslaat. Ook negeert hij de kwestie of Beertema’s nieuwe partij BBB wel kwalificeert als iets wat veel beter is.
Dan volgt een vleugje geopolitiek, want anders snappen de luisteraars van deze winkeltjespodcast niet meer waarom Beertema wordt geïnterviewd. We horen dat hij gelooft in hervorming van de EU van binnenuit. Nederland is te klein voor een nexit. Brexit heeft een goed beeld gegeven van ‘de wraakzucht van de EU’. Even afgezien van de formulering: de schoolkrant zou zich afvragen of deze argumenten niet al ruim tien jaar worden genoemd als reden tegen een nexit. Beertema hoeft er niet op in te gaan.
Onderwijsvisie
Beertema praat vervolgens over zijn belangrijkste thema: onderwijs. Hij is zelf lang werkzaam geweest op een ROC. Er is sprake van een crisis, denkt het oud-Kamerlid. Hij heeft gelijk: de cijfers over laaggeletterdheid rijzen de pan uit. Beertema denkt dat dit komt omdat het onderwijs is overgenomen door managers, die massaal scholen hebben laten fuseren tot mega-instellingen en daar het nieuwe leren hebben ingevoerd vol leerpleinen en ander competentiegericht gebabbel.
Beertema denkt dat linkse partijen het onderwijs kapot hebben gemaakt met stelselwijzigingen die de kansengelijkheid hadden moeten bevorderen, maar dat niet doen. Hij wil er op het scherpst van de snede over discussiëren en tegelijk de relaties met andere politici goed houden. Beertema klinkt opeens meer dan redelijk: hij heeft standpunten die op ruime ervaring zijn gebaseerd. Je kunt anders over het onderwijs denken, maar er is alle reden om er met hem over in gesprek te gaan.
Er blijft een probleem. De schoolkrant zou vragen wat zijn pleidooi in dertien jaar heeft opgeleverd. Buitink doet het niet. Wat bereikte Beertema? Was hij een gesprekspartner? Hij had toch Beter Onderwijs Nederland van Ad Verbrugge aan zijn zijde? Werd er naar hem geluisterd? Zo nee: hoezo niet? Graag niet alleen jij-bakken naar links, maar ook de hand in eigen boezem. Wat was zijn eigen rol? Was dit zo’n thema waar de PVV had kunnen profiteren van een ledenstructuur, een denktank en normale fractievergaderingen?
En voor Paul Buitink: wat zegt het eigenlijk dat zogenaamde rechtse journalisten zulke vragen nooit stellen? Waar gaat het rechts Nederland nou om? Beter beleid of het eigen winkeltje?
Beeld: Thuis bij Harm Beertema. Still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.