Wat niet deugt aan Nieuw Sociaal Contract

Nieuw Sociaal Contract bestaat nog geen jaar en is een groot succes. Vier ministers, drie staatssecretarissen, een Europarlementariër en deze week een eerste burgemeester, zo zegt Pieter Omtzigt vrijdagavond bij een ledenbijeenkomst. NSC houdt een serie van dit soort bijeenkomsten door het hele land. We horen dat de partij deze week ook al in Sneek is geweest. Vrijdagavond vindt het festijn plaats in het restaurant van het Marnixbad in Amsterdam.
Echt druk kun je het niet noemen. Deze locatie is niet groot en vol staat het ook al niet. Op beeld zie je dat er hooguit vijftig mensen op Omtzigt zijn afgekomen. Niet zo best: dat is inclusief de onbekende presentatrice, Omtzigt zelf, Tweede Kamerlid Nicolien van Vroonhoven, aanstaand Europarlementariër Dirk Gotink, burgemeester in spé Michel Rog en het nieuwbakken Tweede Kamerlid Diederik Boomsma. De rest van de aanwezigen maakt een wat oudere indruk.
Omtzigt suggereert dat het niet helemaal is gelopen zoals ze dachten. Nou zeg dat wel: voor een partij die in november nog twintig zetels haalde, heeft NSC in korte tijd heel veel vertrouwen verloren. Je vraagt je af hoe zoiets mogelijk is. Laten we luisteren wat Omtzigt te vertellen heeft.
Een speech
Omtzigt houdt een verhaal van ruim een half uur en dat maakt het mysterie in eerste instantie alleen maar groter. Zijn visie is voor velen alleszins redelijk. Wilders was natuurlijk niet de eerste keus om een coalitie mee te sluiten. Het is de bedoeling de zorgen van de mensen serieus te nemen want dat is te lang niet gebeurd. Er moet nu geleverd gaan worden en dat zal beslist niet gemakkelijk zijn. Maar, zo constateert Omtzigt fijntjes, de oppositie komt vooralsnog met opvallend weinig inhoudelijke alternatieven.
Omtzigt noemt een groot aantal problemen en oplossingsrichtingen en eigenlijk is dat lijstje totaal niet verrassend. We hebben hem dit al vaker horen vertellen. Er moet beter bestuur komen, met een ander kiesstelsel en constitutionele toetsing. Dit is in het hoofdlijnenakkoord geregeld. Er wordt in brede zin aan bestaanszekerheid gebouwd met fikse woonplannen, het stimuleren van meer vaste banen en het kabinet mag de armoede niet laten stijgen.
De migratie moet beperkt worden en de discussie daarover mag geen taboe zijn. Er moeten minder studenten uit het buitenland komen, de universiteit mag weer wat Nederlandser worden en de arbeidsmigratie moet omlaag, al is het maar omdat er te veel misstanden zijn. Ook asielmigratie moet vanwege het haperende draagvlak worden aangepakt. Het verhaal is niet anders dan voor de verkiezingen en zo zijn we weer terug bij de vraag waar de populariteit van Omtzigt is gebleven.
Rechtsstaat beschermen
Door NSC is er een verklaring over de rechtsstaat, meldt Omtzigt. Die was echt nodig, omdat in de oude situatie de regering zeker dertien wetten schond. Nu staat op papier dat dat niet meer zal gebeuren en dat de regering zich aan rechterlijke uitspraken zal houden. De regering zal zich ook gaan houden aan alle migratierichtlijnen uit de EU en dat zijn er een heleboel. Ondertussen is het eerste resultaat van de verklaring zichtbaar: over omvolking wordt niet meer gesproken.
Het taboe op het benoemen van problemen is gelukkig voorbij, doceert Omtzigt, maar daarbij is wel nuance nodig. Er is een terechte discussie over de gelijkheid van man en vrouw in de Islamitische gemeenschap. Hij suggereert dat daar geen extreme standpunten in passen. Ook over de publieke omroep moet met meer nuance worden gepraat. Er zijn bestuurlijke problemen die een stevige aanpak behoeven, maar de politiek moet van de onafhankelijkheid van de omroep afblijven. Afschaffen is ook geen optie.
Met deze middenpositie zal NSC vast veel aangevallen worden, maar juist zo houd je Nederland op koers, denkt Omtzigt, die vervolgens vragen uit de zaal gaat beantwoorden. Het is allemaal braafheid troef. De leden willen meer bij de partij betrokken worden, er worden afdelingen opgericht en er zijn natuurlijk meer belangrijke thema’s dan waar Omtzigt over sprak: ondermijning en luchtkwaliteit bijvoorbeeld. Je vraagt je langzaamaan af wat er mis is met NSC.
Het antwoord is simpel: waar Omtzigt het niet over heeft.
Zwijgen over de PVV
Omtzigt lijkt kritisch op de PVV: hij heeft een tweet van Wilders becommentarieerd, vindt dat Wilders kritischer op Viktor Orban moet zijn en merkt op dat PVV-Kamerleden vaak afwezig zijn. Slechts één NSC-lid stipt het in de vragenronde aan. Een vrouw hoort vaak van critici dat NSC het gedachtengoed van Wilders mogelijk maakt. Dan komt ze op eigen initiatief met een soort afleidingsmanoeuvre: ze vraagt niet om een kritische reflectie, maar om een andere strategie. Kan er niet meer aandacht komen voor de inhoud?
Niemand stelt de kernvraag: waarom zwijgt NSC over het feit dat een coalitiepartner al twintig jaar haat verspreidt over zeker een miljoen Nederlandse burgers? Hoe kan de nieuwe regering maatschappelijke tegenstellingen verkleinen als zo’n partij ministers levert die die tegenstellingen hoogstpersoonlijk hebben aangewakkerd? Waarom bekritiseert Omtzigt Frans Timmermans, die zulke bewindspersonen principieel niet wil? Hoe kan een partij die ‘goed bestuur’ wenst, de PVV prefereren boven GroenLinks-PvdA en D66?
Iedereen weet vanuit welke ideologie PVV’ers politiek bedrijven, of de nieuwe bewindspersonen zich nou aan de rechtsstaatverklaring houden of niet. Hoe kunnen zulke bewindspersonen doorgaan voor ‘goed bestuur’? Waarom zijn zij acceptabel? Maakt het uit wat de slachtoffers van de jarenlange PVV-haatcampagne hiervan vinden? Zo ja, waarom bestaat deze coalitie dan? Zo nee, waarom moeten moslims en andere minderheden dit allemaal maar gewoon vinden? Wat zegt dit over de visie van Omtzigt over minderheden?
De peilingen suggereren dat veel NSC-stemmers hier meer van begrijpen dan Omtzigt zelf.
Beeld: Pieter Omtzigt in het Marnixbad. Still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.