SGP’ers zijn ontzettend aardige mensen. Nergens word je zo hoffelijk en vriendelijk ontvangen als bij de gereformeerden. Ze staan je altijd te woord, zelfs als je vragen stelt die aantonen dat je hun religieuze achtergrond niet deelt en weinig van hun wereld begrijpt. Ze willen alles graag aan je uitleggen. Dat uit alles blijkt dat je zelf hele andere politieke opvattingen hebt, maakt ook al niet uit. De gemiddelde SGP’er is wel wat gewend. 

Deze gedachte is deze maandagmiddag moeilijk te onderdrukken. We staan op de Dam in Amsterdam, waar de SGP een manifestatie houdt met de naam ‘Op de Dam voor Israël’. Het gaat volgens de aankondiging om ‘een positieve solidariteitsactie’. Mensen die zich solidair voelen met de Joodse gemeenschap worden van harte uitgenodigd te komen luisteren naar onder andere politiek leider Chris Stoffer en Europees lijsttrekker Bert-Jan Ruissen. Ook wordt het Israëlische volkslied gezongen. 

Deze manifestatie is pas eind vorige week op touw gezet, horen we. Het heeft er alle schijn van dat de politieke tegenstanders er pas laat lucht van hebben gekregen. Eerst horen we op enige afstand wat geschreeuw, maar naarmate de bijeenkomst vordert klinkt er steeds luider protest. De ME en een tram houden een groep Palestina-demonstranten uiteindelijk op afstand. De SGP zingt onverstoorbaar verder en de psalmen weten de demonstranten op meerdere momenten zelfs te overstemmen. 

Afgekalfde steun 

Chris Stoffer praat over zeven oktober, toen meer dan 1.200 onschuldige Israëli’s werden vermoord en meer dan 200 gegijzeld. In zijn ogen beginnen anderen vaak op acht oktober, namelijk over de Israëlische reactie. De steun voor Israël is niet meer wat het was, vindt Stoffer. Je kunt het nu ook weer horen, zegt hij, verwijzend naar de kreten die enkele tientallen meters verder worden gescandeerd. We horen opvallend vaak de fakkelman, die ooit bij Sigrid Kaag voor de deur stond. 

Bij Joodse scholen staan hekken, zegt Stoffer, mensen met een keppeltje worden uitgescholden, aan universiteiten wordt gedemonstreerd en Joodse studenten voelen zich er niet meer veilig. Daarom staan we vandaag hier, aldus Stoffer. Hij is in het Holocaust-museum geweest en daar dringt weer eens door wat er tachtig jaar geleden is gebeurd. Dat nooit meer. Stoffer wil zeggen dat de SGP achter de Joodse gemeenschap staat. ‘We houden van jullie, onvoorwaardelijk’. Applaus. 

Zo wisselt de inhoud van deze manifestatie: soms over de Joodse gemeenschap en tegen oplevend antisemitisme, soms over steun aan Israël. Verschillende dingen dus. Zie hier hoe de SGP al snel alleen komt te staan: over de schande van het toegenomen antisemitisme zijn velen het eens, over het optreden van Israël niet. Dat optreden staat in toenemende mate ter discussie, zeker nu het land een tentenkamp bombardeerde waarbij tientallen mensen, waaronder kinderen, de dood vonden. 

Geen kritiek 

Deze manifestatie is niet de ideale plek om over zo’n aanval te spreken en kritische kanttekeningen te maken over Netanyahu, maar de SGP is daar eigenlijk sowieso niet toe in staat. Hier praat men vaak in termen als ‘het beloofde land’ en ‘het uitverkoren volk’. Bij de SGP kan men zich simpelweg niet voorstellen dat Israël iets fout kan doen. Dat is niet alleen een onzinnige aanname, maar leidt er ook toe dat een gesprek over het conflict totaal zinloos is: de SGP laat zich sowieso niet overtuigen.

Waarom staan al die Palestina-demonstranten hier dan? De SGP luistert toch niet. De meute aan de andere kant van de Dam lijkt te groeien en maakt bij tijd en wijle een hoop lawaai. Soms lopen er voorbijgangers vlak langs de manifestatie en roepen Free Palestine. Het heeft allemaal veel weg van een manier om de eigen frustratie te uiten. Dat gevoel is meer dan invoelbaar, maar tegelijk verdwijnt uit beeld dat de SGP een splinterpartij is. Stoffer en de zijnen vormen een zeer kleine minderheid. 

Na de laatste psalm dankt de SGP de politie voor de veiligheid en zegt dat het goed zou zijn als iedereen snel huiswaarts gaat, want de politie heeft zijn handen al vol genoeg. We horen dat de ME buiten het zicht van de manifestatie heeft ingegrepen. Onwillekeurig denk je: het zou reëel zijn als SGP’ers zich open zouden stellen voor meer kritiek op Israël. Tegelijkertijd zijn dit mensen waarmee je – ook nu nog – normaal van mening kunt verschillen. Zou dat met Palestina-demonstranten ook kunnen?  

We hebben de dure plicht in Nederland vreedzaam met elkaar samen te leven, ongeacht meningsverschillen, ongeacht wat er elders in de wereld gebeurt. 

Beeld: voorganger op de Dam. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.