Ook in Lelystad is het enthousiasme voor Forum tot het nulpunt gedaald
De Europese verkiezingen komen eraan en voor meerdere partijen is het de vraag of ze de kiesdrempel halen. FvD bijvoorbeeld: Baudet sleepte in 2019 nog vier zetels binnen, maar na de enorme leegloop resteert in Brussel alleen Marcel de Graaff, die eigenlijk voor de PVV werd verkozen. Hij ontbeert elke vorm van charisma en dat is inmiddels ook bij Forum doorgedrongen. De nieuwe lijsttrekker heet daarom Ralf Dekker, een oud-topman van de Rabobank die al jarenlang allerlei functies binnen Forum vervult.
De FvD-campagne brengt ons zondagmiddag naar het Stadhuisplein in Lelystad. Dit is een van de steden die Forum dit lange weekend aandoet. FvD gaat met de zogeheten ‘Vredeskaravaan’ langs in plaatsen met relatief veel Forum-stemmers, zoals Venlo, Almere en Den Helder. Een vrijwilliger vertrouwt me toe dat de kans dat de partij de kiesdrempel haalt klein is. Alle leden moeten drie anderen overhalen om ook FvD te stemmen. Alleen dan gaat het lukken.
In Lelystad heeft de aanhang er geen zin in of deze is inmiddels non-existent, dat kan ook. In theorie zouden er honderden mensen op het plein kunnen staan en vroeger waren die er ook zeker geweest. Nu zijn er met wat fantasie zestig mensen. In werkelijkheid lopen sommigen vrij snel verder, zijn er wat politieagenten en heeft FvD ook nog wat eigen entourage bij zich. Het is realistischer te denken dat de manifestatie ongeveer dertig mensen trekt.
Kwartier wachten
Tegelijk is FvD nog steeds de grootste partij van Nederland en heeft daarom genoeg budget voor een eigen truck. Deze staat op tijd klaar, maar het programma laat op zich wachten: de aanwezigen worden ruim een kwartier aan het lijntje gehouden met oude video’s over de Postcodeloterij, de publieke omroep, de VOC en ga zo maar door. De video’s gaan niet over de EU, terwijl we wel op de truck kunnen lezen dat we Ralf Dekker naar Brussel moeten stemmen.
FvD mist tegenwoordig het vermogen om er überhaupt een aantrekkelijk programma van te maken. Het is onduidelijk of we wachten omdat Baudet nog niet aanwezig is, of dat er iets anders speelt. Dekker is wel op tijd, maar mengt zich niet onder het publiek. Hoewel de plaatjes anders suggereren, zijn alleen hij en Baudet aanwezig. Gideon van Meijeren, Pepijn van Houwelingen, Freek Jansen en Marcel de Graaff hebben op hun vrije zondag wel wat beters te doen.
Baudet praat over de demoralisering die de Europese beschaving zou ondermijnen. Het is een variant van een ouder verhaal. We moeten volgens hem geloven dat we dingen kunnen bereiken, maar door een ‘cultus van schuld’ is het volk gedemoraliseerd. FvD wil die cultus van zich afschudden. Weg dus met alle destructie, of het nou gaat om het gezin, de massa-immigratie of de Europese eenwording. Als de destructie niet wordt gestopt, gaan we er allemaal aan, roept Baudet.
Te vroeg of te laat
Een rechts kabinet is geen oplossing, weet de FvD-leider, want die stelt de ellende alleen maar een paar jaar uit. Straks is er geen koopkracht meer en komt ‘door de groene junta’ de energievoorziening in gevaar. Baudet zet zijn woorden kracht bij door te verwijzen naar het associatieverdrag met Oekraïne. Hij heeft altijd al gezegd dat dit verdrag tot chaos zou leiden. Eigenlijk waarschuwde hij te vroeg omdat de mensen hem destijds nog niet geloofden. Nu is het te laat.
Een onbekende blonde vrouw – die zichzelf niet voorstelt – begint over complotten uit het oeuvre van Café Weltschmerz. Ze praat over wat ze ‘de gevaarlijkste institutie’ noemt, namelijk de Europese Centrale Bank. Daar werkt men aan de digitale euro. Zo wordt geld programmeerbaar en mag je mogelijk in de toekomst nog maar een keer per week vlees eten. Er is nog maar weinig tijd om dit onheil af te wenden, denkt ze, maar zes juni is er nog een kans: dan kunnen we Ralf Dekker naar Brussel stemmen.
Wat zou dat opleveren? Dekker vertelt dat de EU vooral de belangen van de Europese instellingen en de grote landen dient. FvD wil daarom een nexit. Dekker vergelijkt zich en passant met Nigel Farage. Een uittreden uit de EU is realistisch, stelt Dekker, want er zijn meer partijen die zo tegen de EU aankijken. Forum zal met die partijen – uit onder meer Hongarije en Tsjechië – gaan samenwerken. Hoe dat precies eruit gaat zien, horen we niet.
Oplossingen voor Lelystad
Na iets meer dan driekwartier is de bijeenkomst afgelopen. Wat hebben we geleerd? FvD heeft nog steeds een heel eigen visie op de werkelijkheid. Het is verleidelijk te schrijven wat er allemaal niet klopt, maar dat is een eindeloze exercitie en deze leidt af van wat het meest opvalt: er gaapt een enorme kloof tussen de plek van deze manifestatie en de verhalen op het podium. Ooit voelde FvD het eigen publiek goed aan, maar doet de partij dat nog steeds? Het lijkt er niet op.
Het Stadhuisplein was ooit onderdeel van het winkelhart van Lelystad, maar wordt nu geteisterd door leegstand. Het is zonder meer een van de meest troosteloze pleinen van het land. De sociale onderlaag is hier nadrukkelijk aanwezig. FvD presenteert allerlei visioenen, maar die hebben geen enkele relatie met de noden die mensen op deze plek redelijkerwijs zouden kunnen hebben. Of het nou gaat om goede huisvesting, sociale voorzieningen, zorg of verpaupering: Forum heeft het er niet over.
Zelfs als je denkt dat een nexit de achterban vooruithelpt, omdat er dan geen geld meer naar Brussel hoeft te worden gestuurd, klopt er niets van. We weten dat brexit een totale ramp is en zelfs als je gelooft dat een nexit positiever uitvalt, is deze in het Europees Parlement niet te regelen. Ralf Dekker kan dus prima in Nederland blijven.
Verschil maken
Bij FvD zien we wat partijen op de rechterflank altijd doen: onwetendheid over de Europese samenwerking exploiteren. Dat gaat niet over de vraag of je voor of tegen Brussel bent. Ook als je minder of zelfs geen EU wilt, zul je moeten weten hoe de EU werkt om iets in die richting te kunnen bereiken. Het probleem laat zich raden: het grote publiek weet nauwelijks iets van de EU en dus laat men zich vanalles aanleunen over wat FvD wellicht zou kunnen veranderen.
Toch zijn zelfs hier grenzen. De onbekende vrouw roept dat Dekker het verschil gaat maken, maar dit is zelfs voor de aanwezigen een stap te ver. Een zetel in een parlement van zevenhonderd afgevaardigden maakt natuurlijk geen verschil. Dekker begint vaagjes te praten over potentiële bondgenoten. Namen horen we niet en dat is niet zo gek, want de Europese alliantie van FvD bestaat uit totaal onbekende partijen die voor het merendeel ook niet in Brussel actief zijn. En dat blijft zo.
De aanwezigen stellen geen vragen wie de FvD-partners zijn en of ze verkozen zullen worden. Niemand vraagt hoe FvD gaat samenwerken als Marcel de Graaff zelfs bij de ID-fractie te extreem werd bevonden. Ondertussen babbelt Dekker over ‘een journalistieke opdracht’ om de EU voor de achterban te verhelderen. Begrijpelijk: als hij straks bij gebrek aan samenwerkingspartners weer bij de non-inscrits zit, heeft hij behalve stemmen en speechen niets te doen en niets in te brengen. Alle tijd voor filmpjes.
Beeld: FvD-manifestatie in Lelystad. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.