De afstand tussen de kiezer en de Europese Unie is immens en dat valt in tijden van Europese verkiezingen net wat meer op dan normaal. Dit brengt ons donderdagavond naar Pakhuis de Zwijger in Amsterdam, waar gepraat wordt over het dichten van de welbekende kloof. D66-Europarlementariër Samira Rafaela is al twee jaar bezig met een project om Europa bij gewone mensen te brengen. Ze vertelt erover aan een zaal van zo’n tachtig mensen. Haar project heet: ‘Europa naar de straat’.

Niet herkiesbaar 

Beetje vreemd: Rafaela presenteert haar project voor het eerst aan het grote publiek, maar ze is in juni helemaal niet herkiesbaar. De avond begint met een video waarin Rafaela vertelt dat ze ooit tegen haar moeder zei dat ze in het Europees Parlement wilde werken. Die droom is uitgekomen, precies zoals haar moeder destijds al dacht. We zien sfeerbeelden uit Brussel, Rafaela lacht in de camera en al snel denk je: waarom is ze eigenlijk geen lijsttrekker? 

Het antwoord op die vraag ontbreekt. Rafaela heeft een goede staat van dienst en heeft de meeste rapporten op haar naam staan van alle Nederlandse Europarlementariërs van de afgelopen vijf jaar. Dat is een enorme prestatie, zeker voor iemand die in haar eerste termijn zit en daarom eigenlijk op achterstand staat om überhaupt wetgevend werk te doen. De enige smet op Rafaela’s blazoen was een berisping door haar partij, maar die bleek onterecht. Onlangs liet ze weten dat ze niet terugkeert. 

In een toelichting lezen we dat de nieuwe D66-lijsttrekker Gerben-Jan Gerbrandy een eigen team wil samenstellen. Dat is onzin, want Europarlementariërs werken aan eigen dossiers en hebben ieder een eigen team van medewerkers. Het zit vermoedelijk net even anders. De nieuwe lijsttrekker zat al eens tien jaar in het Europees Parlement en viel toen nooit op. Als Rafaela de tweede kandidaat van D66 is, oogt Gerbrandy wel heel bleek. Daarom heeft hij liever een totaal onbekende vrouw. 

Dat het D66 weleens stemmen zou kunnen kosten, maakt niet uit. 

Waarom Rafaela? 

Zo zijn we weer terug bij de vraag waarom deze avond überhaupt georganiseerd wordt, want het project ‘Europa naar de straat’ gaat over het idee dat Europarlementariërs zelf de boer op moeten om hun volksvertegenwoordigende rol waar te maken. Rafaela vertelt dat ze al snel enorme behoefte had om ‘naar buiten’ te gaan en niet op haar Brusselse kantoor te blijven zitten. Europarlementariërs hebben voeling met de samenleving nodig. 

Rafaela vertelt dat ze heeft ontdekt dat mensen veel meer interesse in Europa hebben dan vaak wordt aangenomen. Als je als Europarlementariër vertelt wat je doet, is er veel meer belangstelling dan je in eerste instantie zou denken. Dit vraagt wel om een proactieve houding: Europarlementariërs moeten burgers zelf opzoeken. Als mensen daarna ook weer naar Brussel komen, weet je zeker dat ze Europa op hun netvlies hebben gekregen. Dan is er echt iets veranderd. 

Rafaela wil met andere organisaties in gesprek over dit initiatief, er komen workshops op scholen en dialogen met stakeholders. Na de introductie volgt in Pakhuis de Zwijger wat discussie met de zaal. De aanwezigen suggereren dat je Europa pas naar de straat kunt brengen als het onderwijs en de media er meer mee gaan doen. Klopt als een bus, maar bij dit zijn oplossingen waarbij Europarlementariërs zoals altijd gewoon in Brussel kunnen blijven. Rafaela wil juist dat zij een grotere rol spelen.  

Een vervolg 

Het probleem laat zich raden: in juli krijgt Rafaela in Straatsburg een soort afscheidsspeldje en dan gaat ze aan Cornell University in New York werken. Ze hoopt dat collega’s haar initiatief over willen nemen. De eerste gegadigde is vanavond al aanwezig: Mohammed Chahim, de nummer twee van GroenLinks-PvdA en net als Rafaela vijf jaar Europarlementariër. Er zijn inmiddels al jongeren bij hem langs geweest. We horen dat Thijs Reuten (tevens GroenLinks-PvdA, no.6) er ook bij was. 

Ufuk Kahya heeft er ook wel oren naar. Hij is eveneens kandidaat van GroenLinks-PvdA (no.8). We horen dat ook Europarlementariërs van CDA en VVD interesse hebben getoond. Opeens denk je: ook de nieuwe D66-gezichten in Europa kunnen zo’n poging om de burger bij de EU te betrekken natuurlijk niet negeren. Rafaela geeft ze hier een afscheidscadeautje. Gerbrandy en zijn eventuele onbekende fractieleden gaan er nog vaak op aangesproken worden. Wanneer waren zij voor het laatst op straat? 

Beeld: Samira Rafaela in Pakhuis de Zwijger. Still van YouTube. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.