Hoe serieus zijn de klachten van Cornelia Klaster? Nou, heel serieus
Hoe serieus zijn de klachten van Cornelia Klaster te nemen? Het is een zinnetje uit een column in Vrij Nederland over de zaak Gijs van Dijk. Twee jaar geleden kwam het PvdA-Kamerlid in het nieuws vanwege beschuldigingen over grensoverschrijdend gedrag. Al snel was het voor de leek niet meer te volgen: er is onderzoek gedaan naar de beschuldigingen, maar de rapporten zijn niet openbaar. Er zijn wel onderdelen gelekt, maar niet alles. Op de kwaliteit van het onderzoek is kritiek.
Een poging tot verheldering.
Twee zaken
Er zijn twee zaken. De eerste begon jaren geleden in stilte, toen Cornelia Klaster – een PvdA-lid uit Gelderland – een klacht indiende. Er kwam een onderzoek door CAOP waarin Van Dijk werd vrijgepleit. De klachten waren ‘niet aannemelijk’. Twee jaar geleden kwam er een tweede zaak bij: kunstenares Tinkebell deed een melding, hetgeen leidde tot meerdere andere meldingen en nieuw onderzoek, dit keer door Bezemer & Schubad. Van Dijk stapte vrijwel meteen op.
Over die tweede zaak is veel geschreven. Lees bij Lilith Magazine en Boos hoe de PvdA de klachten afhandelde, hetgeen er vooral toe leidde dat de melders in een kwaad daglicht kwamen te staan. Ondertussen was er door de tweede zaak hernieuwde aandacht voor de eerste. Klaster kwam op het Acht Uur Journaal en vertelde haar verhaal. Haar klachten zijn sindsdien regelmatig betwist. Ze heeft de schijn tegen: volgens CAOP zijn haar klachten immers ‘niet aannemelijk’. Ze is geroyeerd als lid van de PvdA.
Toen de tweede zaak in het nieuws kwam, vroeg de PvdA Bezemer & Schubad beide zaken te onderzoeken. Bij de zaak-Klaster ging het om de vraag of de conclusies van CAOP op basis van de toen beschikbare informatie getrokken konden worden. Bezemer & Schubad concludeerde van wel. Toch is er een probleem: in beide zaken zijn de rapporten niet openbaar. We hebben dus geen volledig beeld.
Een nieuwe stap
Klaster heeft het er niet bij laten zitten. Ze heeft destijds bij CAOP getuigen aangedragen die nooit zijn gesproken. Klaster nam een advocaat in de arm en vroeg bij de rechter om een getuigenverhoor. Dat verzoek werd toegewezen. Dit brengt ons maandag naar de rechtbank in Den Haag, waar de getuigen alsnog onder ede worden gehoord. Dit zijn vijf personen die CAOP had moeten spreken, waaronder een voormalig Kamerlid van de PvdA en een oud-raadslid uit Brabant.
Het betreft verhoren onder ede. Het plegen van meineed is strafbaar, dus we kunnen aannemen dat we via deze weg de best mogelijke informatie krijgen over Klasters klachten. De verklaringen kunnen door Klaster in een bodemprocedure tegen de PvdA en/of Gijs van Dijk worden gebruikt. Het is nog niet bekend hoe de zaak verder gaat. Dan nu de vraag: wat zijn we via deze verhoren te weten gekomen?
Meedenkgroep
Klaster was destijds voorzitter van de meedenkgroep armoede. Ze is daarvoor gevraagd door Gijs van Dijk. Hij wordt in 2017 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Hij vindt dat mensen als Klaster een grotere rol binnen de partij moeten spelen. Een getuige denkt dat de meedenkgroep door de tijd is veranderd. Eerst was dit een groep vrijwilligers die uit eigen motivatie armoede wilde agenderen, later werd het een groep waarmee Van Dijk als woordvoerder armoede goede sier kon maken.
Van Dijk deelt allerlei persoonlijke informatie met Klaster: hij stuurt foto’s van zijn zoon en vertelt over zijn ernstig zieke moeder. Hij appt dingen als: ‘schatje’, zegt dat hij niet zonder haar kan en dat ze een mooie vrouw is. Een getuige heeft de appjes gezien en verklaart dat ‘het echt niet kon’. Je kon de appjes op meerdere manieren uitleggen. Klaster heeft de getuige verteld dat Van Dijk haar vroeg of ze weleens verliefd is. Ze raakt in de war. Is dit normaal? Wat moet ze ermee?
Klaster wil verder met de meedenkgroep en Van Dijk maakt dat haar lastig. Het is voor Klaster niet duidelijk hoe hij zich zal opstellen: koel en zakelijk of juist vriendschappelijk. Zakelijk en privé lopen door elkaar. Een getuige spreekt er meerdere keren over met Klaster, maar ook met Van Dijk. De getuige zegt tegen Van Dijk dat hij de verkeerde verwachtingen wekt, te vertrouwelijk is en moet erkennen dat hij fout zit. Ze waarschuwt hem dat zijn gedrag schadelijk kan zijn, ook voor hemzelf. Er verandert niks.
Incidenten
Uit de verhoren zijn vijf incidenten te destilleren. Een ervan is ‘van horen zeggen’: Klaster heeft aan getuigen verteld dat Van Dijk haar in zijn werkkamer tegen zich aantrok. Ze zou er een blauwe plek aan hebben overgehouden. Bij de andere vier incidenten zijn wel directe getuigen.
Bij een bijeenkomst in de Tweede Kamer wil Van Dijk met Klaster op de foto. De getuigen vinden dit niet vreemd omdat ze voorzitter is. Van Dijk trekt haar naar zich toe en ze verkrampt. Het is meerdere getuigen duidelijk dat ze er niet van gediend is. Klaster zegt later dat ze denkt dat Van Dijk verliefd op haar is. Ze is van slag, ook bij de borrel die na afloop in een nabijgelegen café plaatsvindt. Daar is nog een incident: Van Dijk zegt naar huis te gaan en alleen Klaster een zoen te geven. Dat doet hij.
Klaster heeft PTSS en liet aan de persoonlijk medewerker van Van Dijk weten dat ze wil dat hij op afstand blijft omdat hij dingen bij haar triggert. Ze wil niet naar een bijeenkomst van de meedenkgroep in Hotel Haarhuis in Arnhem, omdat ze niet met Van Dijk wil worden geconfronteerd. Een lid haalt haar over toch te gaan. Getuigen verklaren dat Van Dijk op Klaster afstapt en dat ze sterk afwerend reageert. Het gaat in ieder geval om een omhelzing inclusief zoen. Een getuige vertelt dat ze Klaster drie kwartier heeft moeten kalmeren. Een ander verklaart dat Klaster Van Dijk actief ontliep.
Er is ook nog een informele barbecue. Een getuige noemt de interactie tussen Van Dijk en Klaster ‘niet verstandig’. Van Dijk zegt dat Klaster zo’n mooie vrouw is en slaat een arm om haar heen. Ze verstijft wederom. Het was niet seksueel bedoeld, denkt de getuige, maar het geeft een rare sfeer, want het past niet bij de omgang met een vrijwilliger. Klaster vroeg de getuige wat ze ervan moest denken. Haar antwoord was dat de apps ‘aparte berichten’ zijn.
Er is diezelfde barbecue nog een gesprek tussen Van Dijk en een andere getuige. Van Dijk zegt dat hij niet weet hoe hij ermee om moet gaan. De getuige noemt hem ‘net een klein jongetje’. Hij heeft gedronken en wil in de auto stappen om de boot naar Texel te halen. Meerdere aanwezigen vragen zich af of dit slim is. Klaster biedt hem de logeerkamer aan, zoals ze dat ook bij anderen weleens doet. De advocaat van Van Dijk vraagt bij het verhoor of het klopt dat Klaster wilde dat Van Dijk ‘bij haar bleef slapen’.
De afhandeling
Meerdere getuigen hebben geen contact gehad met CAOP, het bureau dat door de PvdA werd ingeschakeld om de beschuldigingen te onderzoeken. Hun gegevens zijn wel door Klaster aan CAOP doorgegeven. Een getuige vertelt dat CAOP ook geen interesse had in de apps van Van Dijk. Een getuige spreekt later wel met het tweede onderzoeksbureau: Bezemer & Schubad. Ze verklaart dat dat bureau liet weten dat Van Dijk ‘veel liegt’ en dat de onderzoekers denken dat haar verhaal klopt. Dat kwam nooit via de PvdA naar buiten.
Twee getuigen meldden last te hebben van de afwikkeling. Klaster verzocht een van hen in Arnhem op haar te letten, zodat ze niet met Van Dijk werd geconfronteerd. Hij verwijt zichzelf dat hij dit niet kon voorkomen. Hij wilde het intern aan de orde stellen, maar kreeg geen gehoor. Het partijbestuur wisselde destijds, lokaal vond men het een landelijke kwestie, de vertrouwenspersoon was niet benaderbaar en in een gesprek met toenmalig Tweede Kamerlid Attje Kuiken kreeg hij de vraag waar hij zich mee bemoeide.
Een andere getuige kreeg in de aanloop naar het verhoor ‘akelige, schofferende berichten’ van de vrouw van Van Dijk, die vroeg hoe ze kon denken dat Van Dijk ooit ‘zo’n vrouw aan zou kunnen raken’. Tevens wees Van Dijks vrouw erop dat een verklaring het leven van andere mensen beschadigt. De getuige verwijt zichzelf inmiddels dat ze te weinig aan de situatie heeft gedaan.
Noot: ik heb een wekelijkse podcast met Tinkebell. Zij deed in 2022 een melding over Van Dijk. In onze podcast praten we deze week verder over deze zaak.
Beeld: Paleis van Justitie in Den Haag. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.