Leuk dat Kevin er is, zegt de Amsterdamse D66-fractievoorzitter Rob Hofland. Er volgt wat applaus. Donderdagavond vindt in café Two Chefs Brewing het maandelijkse politiek café van D66 Amsterdam plaats. Dit keer met een bijzondere gast. Het is de kersverse fractievoorzitter van JA21 Amsterdam: Kevin Kreuger. Interessant en ook opmerkelijk, omdat JA21 in de theorieboekjes een radicaal rechtse anti-migratie partij is waar een links-progressieve partij als D66 per definitie niets mee te maken wil hebben. 

Dat ligt in Amsterdam kennelijk net even anders. Dit is de enige stad waar JA21 aan de gemeenteraadsverkiezingen meedeed. JA21 had hier in 2022 een duidelijk gezicht: Annabel Nanninga. Ze was – net als Kreuger – al sinds 2018 actief, aanvankelijk voor Forum. Ze vertelde bij haar aantreden dat ze eigenlijk naar elders wilde verhuizen. Ze bleef in de hoofdstad om in de gemeenteraad plaats te nemen. Inmiddels is ze alsnog vertrokken. Het gevolg: JA21 heeft nu een fractievoorzitter met een minimale bekendheid. 

Als we deze avond één ding leren, is het dat een ander gezicht ook een andere uitstraling betekent. Het is makkelijker Kreuger neutraal tegemoet te treden dan de sterk geprofileerde Nanninga. Kreuger noemt zichzelf ‘minder wantrouwend dan voorheen’, toen hij nog bij ‘die andere partij’ zat. Hij groeide op in Geuzenveld en in een bijzin meldt hij dat hij weet hoe het er daar aan toegaat. Hij hoeft dat niet in de krant te lezen. Het is een duidelijke sneer naar het hoogopgeleide D66-publiek binnen de ring. De aanwezigen negeren het.  

Andere meningen 

De avond draait om drie onderwerpen. In Amsterdam verdeelt de Kunstraad de kunstsubsidies. Felix Rottenberg is er de baas van. Bij Forum noemen ze dat het kartel, zegt Kreuger. Hofland wil dat subsidies op afstand van de politiek worden verdeeld. Kreuger wil vooral minder subsidies. Het Rijksmuseum en het Concertgebouw mogen wel geld krijgen, maar verder moeten kunstenaars vooral hun eigen broek ophouden. Dat is in de sportwereld ook zo en daar is niets mis mee. Geld is niet onbeperkt.

Kreuger ziet dat de opvang van vluchtelingen spaak loopt. Hij mist de erkenning dat er grenzen zijn aan wat Nederland aankan. Het Amsterdamse college erkent dat wel. Hofland denkt dat de zorg niet overeind kan blijven zonder migratie. De zaal klapt er lauwtjes voor. Kreuger verwelkomt expats, want die houden hun eigen broek op en gaan na een tijdje ook weer weg. De samenleving heeft ze nodig, wat anders ligt bij asielzoekers die vaak in de bijstand blijven zitten. Hofland wil asielzoekers daarom sneller toestaan om te werken. 

BOA’s mogen in Amsterdam voortaan een hoofddoek dragen en Kreuger is daartegen, bewierookt de scheiding van kerk en staat en wil een neutraal uniform, juist omdat het gaat over veiligheid en handhaving. Met een hoofddoek kan een BOA de schijn tegen hebben. Hofland vindt dit een raar standpunt omdat Kreuger normaal altijd de kant van de politie kiest. De politie zegt zelf dat de hoofddoek een manier is om een betere informatiepositie te krijgen in multiculturele wijken en een bijdrage te leveren aan het oplossen van het personeelstekort.

Theorie en praktijk 

Volgens de theorieboekjes is deze avond helemaal niet mogelijk: een politicus van een rechts radicale partij die gemoedelijk in debat gaat met D66’ers. De praktijk is dan ook anders: Kreuger lijkt inhoudelijk ontzettend op conservatieve VVD’ers uit de tijd van Bolkestein. Het verschil zit in de voorgeschiedenis: Kreuger is begonnen bij Forum en was daar weliswaar al snel ongelukkig, maar dat label kleeft nog steeds aan hem. Ook stond hij jarenlang in de schaduw van Nanninga, die heel anders voelt dan de VVD. 

Kreuger heeft vooral moeite met progressieve mensen, wiens wereldbeeld hij als conservatieve liberaal slecht kan volgen, zegt hij. In het progressieve Amsterdam zijn zijn politieke resultaten dan ook beperkt, al zet hij soms wel dingen op de agenda waarbij hij later gelijk krijgt. Een paar jaar geleden was hij al tegen biomassa-centrales en dat gold toen nog als een wappie-standpunt, maar het gelijk is zijn kant opgekomen, zo meldt hij tevreden. Hij krijgt er de credits niet voor, maar er zijn ergere dingen. 

Kreuger was teleurgesteld in de politiek, maar hij heeft langzaam meer vertrouwen gekregen. Toen hij nog bij Forum zat liepen politici met een grote boog om hem heen, maar dat is voorbij. Dit optreden is het eindpunt van zijn rehabilitatie: JA21 is in Amsterdam niet radicaal rechts, maar een soort VVD zoals die onder Bolkestein bestond. Linkser dus dan het landelijke JA21, wat een boeiende overeenkomst oplevert met de VVD, want die is in Amsterdam ook linkser dan in Den Haag. Niets nieuws onder de zon. 

Beeld: Logo’s van D66 en JA21. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.