Cranendonck – een gemeente tussen Eindhoven en Weert – is een politieke partij rijker: Cranendoncks Belang ‘24. Dirk van Asten is de partij begonnen. Hij heeft rondgekeken bij het CDA, maar gaat nu voor zijn eigen politieke koers, aldus het Eindhovens Dagblad. Van Asten is twee jaar fractieondersteuner geweest en mocht het woord voeren tijdens commissievergaderingen, maar het CDA-jasje past hem niet meer. Er is in Cranendonck een frisse politieke wind nodig. 

Cranendoncks Belang ’24 wil meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen van 2026. Van Asten is bezig met meer inspraak voor burgers, maar maakt zich vooral druk om het asielzoekerscentrum in Budel. Het centrum is te groot en er zijn te veel raddraaiers. In het dorp staan de mensen elkaar inmiddels naar het leven. Van Asten is er niet zeker van dat hij het centrum zal kunnen sluiten, maar dat hoeft ook niet. Er zijn wel maatregelen nodig en Den Haag moet gaan bewegen.

Het Eindhovens Dagblad heeft niet gevraagd of het niet logischer is om bij het CDA actief te blijven, zodat Van Asten een lijntje houdt met de fractie in de Tweede Kamer. Hoe slim is dat eigenlijk, een eigen partij beginnen en ‘een eigen koers’ kiezen? 

Een eigen koers 

Als je op dit fenomeen gaat letten, is het aantal politici dat bij een partij vertrekt, zich formeel afsplitst, overstapt naar de concurrent of een eigen club begint – al dan niet in de vorm van een serieuze partij – niet te tellen. De PVV is in de Tweede Kamer de grootste geworden, maar ondertussen verdween men uit de gemeenteraad van Maastricht, waar de enige PVV’er overstapte naar een lokale partij. In Sittard-Geleen gebeurde hetzelfde, al is daar nog één PVV-raadslid over. 

In Den Helder viel de winnaar van de verkiezingen al snel uit elkaar, niet toevallig drie raadsleden waarvan er twee eerder al eens verkiesbaar waren voor de PVV en de VVD. Nu is er een nieuwe partij gevormd die banden heeft met BBB. De lijst is eindeloos. In Venlo is een nieuwe partij in oprichting, in Amsterdam Zuid is een VVD’er weg, in Edam-Volendam is FvD vertrokken en in de provincie Utrecht JA21. Die partij raakte onlangs ook al twee waterschapsfracties kwijt. 

Uit de wereld van de afsplitsers kennen we vooral de landelijke gevallen: Europarlementariër Sophie in ’t Veld wisselde D66 na negentien jaar in voor Volt, Nilüfer Gündogan werd uit datzelfde Volt gezet, Olaf Ephraïm vertrok eerst bij FvD en toen bij BVNL, en niet te vergeten Pieter Omtzigt bij het CDA. In feite Caroline van der Plas ook, want ooit wilde ze nog CDA-raadslid worden. Dat mislukte en zo lag de weg vrij voor BBB. We hadden al zwevende kiezers, nu hebben we ook zwevende politici. 

Nieuw project

In 2024 wil ik me verdiepen in de wereld van politici die een politieke overstap maakten: van de ene partij naar de andere, naar hun eigen partij of naar een individueel bestaan. Waarom deze verandering? Hoe kwam die tot stand? Waarom nu en niet eerder? Was het allemaal te voorkomen geweest of had het ook anders kunnen lopen? Heeft zo’n stap voordelen? Of heeft men er weleens spijt van? Deze en andere vragen wil ik in een serie interviews – te publiceren op deze website – aan bod laten komen. 

Doel is op termijn een boek te schrijven over de wereld van politici die bij hun partij vertrokken. Hoe ziet de wereld van de zwevende politicus eruit? Daarom een oproep: bent u afgesplitst van uw partij, voor uzelf begonnen, uit uw partij gezet of heeft uw politieke carrière op een andere manier een totaal nieuwe wending gekregen? Dan kom ik graag met u in contact voor een kop koffie en een goed gesprek. Mail mij op [email protected] en dan spreek ik u in het nieuwe jaar. 

Suggesties zijn natuurlijk ook altijd welkom.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.