Als je wilt begrijpen hoe klein de PVV is, moet je even naar de Eerste Kamer kijken. Het is lastig voor te stellen, maar in maart dit jaar was Wilders helemaal niet zo populair. We hadden toen immers Caroline van der Plas, die zestien zetels in de Eerste Kamer binnensleepte. Wilders maar vier. Aan de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer – met elf kandidaten – kun je zien dat Wilders geen enorme overwinning verwachtte zoals die van BBB. Dan waren er immers te weinig PVV-kandidaten geweest. 

Wie staan er op die kandidatenlijst van de PVV? Van de elf kandidaten zitten er nu vijf in de Tweede Kamer. Bij de PVV komen dubbelfuncties veel voor, maar één combinatie is wettelijk onmogelijk: die van Eerste en Tweede Kamerlid. Er ontstond dus direct een vacature toen Marjolein Faber vorige week in de Tweede Kamer werd geïnstalleerd. Max Aardema, Jeanet Nijhof, Patrick van der Hoeff en Elmar Vlottes zijn eveneens niet langer beschikbaar voor de senaat. 

De vraag blijft of dit de bedoeling was. Faber stond op plek zeven voor de Tweede Kamer, dus haar vertrek was gepland. Aardema (nr.19), Nijhof (nr.23), Van der Hoeff (nr.21) en Vlottes (nr.27) hadden een kleinere kans om verkozen te worden. Al deze mensen werden in maart gekozen als Statenlid en werden gekandideerd voor de Eerste Kamer. Daar kwam een kandidatuur voor de Tweede Kamer bovenop. Geen bewijs dat de top van de PVV erg groot is. Dat zal de komende tijd blijven spelen. 

In deze tabel zien we alle functies die de PVV’ers op de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer momenteel vervullen. In rood iedereen die er niet meer benoembaar is. Faber wordt in de Eerste Kamer vervangen door Ton van Kesteren. Iedereen die er in aanmerking komt voor een zetel, of er eentje bezet, heeft nog een dubbelfunctie, met uitzondering van Gom van Strien. 

Bij personele wisselingen heeft de PVV in de Eerste Kamer nog maar twee vervangers. Nico Uppelschoten – die trouwens 79 jaar is – zit met plek 39 al met één been in de Tweede Kamer. Als een paar Tweede Kamerleden afhaken, komen ook Van Strien en Van Hattem voor een transfer in aanmerking. Dan resteert alleen het Purmerendse raadslid Nicole Moinat nog als potentiële senator. Deze situatie geldt tot de volgende Eerste Kamerverkiezingen. Die zijn in mei 2027. 

Conclusie: maximaal twee mannen uit het rijtje Van Strien, Van Hattem en Uppelschoten kunnen nog een benoeming in de Tweede Kamer aanvaarden, anders vallen er zetels in de senaat leeg. Als tussentijds meer dan zes PVV’ers in de Tweede Kamer vertrekken, ontstaan sowieso lege zetels in een van beide Kamers. Wilders heeft duidelijk alleen vertrouwen in een select groepje mensen. Het gevolg is dat als de PVV bewindspersonen moet leveren, die vrijwel zeker niet van deze kandidatenlijsten komen. 

Dat zou het proces van lijstuitputting immers versnellen. De hamvraag is: zou hij wel vertrouwen hebben in bewindspersonen van buiten? 

Beeld: Bankjes in de tijdelijke Eerste Kamer. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.