De PVV heeft de verkiezingen gewonnen en het land lijkt in rep en roer. Wat nu? Op Instagram kom ik talloze mensen tegen die hun afschuw uitspreken over het nieuwe Nederland waar de PVV de grootste partij is. Men heeft een zwaar gemoed, weet niet hoe het verder moet, kan niet slapen of is van plan te gaan demonstreren. Geert Wilders is een engerd, de internationale reputatie van Nederland gaat eraan, de rechten van minderheden eveneens en binnenkort sturen we asielzoekers terug de oorlog in. U kent de bezwaren. 

Ik lig niet zo wakker van deze overwinning, wel van iets anders. 

De rechtsstaat 

Na de toeslagenaffaire zou je het bijna niet denken, maar Nederland heeft een redelijk functionerende rechtsstaat. Die schaf je niet zomaar af. Zelfs met een eenmalige meerderheid in de Tweede Kamer gaat dat niet lukken, laat staan met één verkiezingsoverwinning. Natuurlijk, de overwinning van de PVV is geen goed nieuws voor de grondrechten, maar we moeten wel eerlijk zijn: de toeslagenaffaire is niet het product van een PVV-regering. Andere partijen schaden de rechtsstaat ook.

De rechtsstaat verdient onderhoud. Afgelopen week had ik meerdere keren mensen aan de telefoon – waaronder journalisten – die zich afvroegen wat nu precies het probleem is van de standpunten van de PVV. Een bron van eindeloze discussie. Is het verkeerd om het aantal asielzoekers terug willen te brengen? Om kritisch te zijn over transgenders? Om de Koran uit Nederland te willen verbannen? Waar eindigen normale standpunten en begint extremisme? In Nederland hebben ontzettend veel mensen geen idee. 

De minste eis die je aan politieke partijen kunt stellen is dat ze burgers gelijk behandelen. En dus is er godsdienstvrijheid voor iedereen of voor niemand. Je moet dit tegenwoordig steeds vaker uitleggen: als je de islam op een achternamiddag definieert als een politieke ideologie, kun je dat ook met andere religies doen, op basis van totale willekeur. Als je razzia’s voorstelt, is niemand meer veilig. Wordt het niet eens tijd dat we ons afvragen hoe het komt dat veel mensen deze inzichten missen? 

Scholierenverkiezingen

Deze week waren de scholierenverkiezingen. De favoriete partij van de Nederlandse scholieren blijkt de PVV, gevolgd door Forum. We weten niet of het representatief is. Waarschijnlijk niet, maar de uitslag moet toch genoeg reden zijn om je af te vragen hoe het staat met de democratische gezindheid onder Nederlandse jongeren. Commentaren komen vaak niet verder dan dat jongeren deze peiling niet serieus invullen. Ik vraag me af waarom ik dan – toen ik twaalf was – gewoon PvdA invulde en niet de Centrum Democraten. 

De overwinning van de PVV is geen goed nieuws voor de rechtsstaat. Niet omdat het nieuwe kabinet – zelfs met Wilders als premier – de rechtstaat opeens in de prullenbak gooit, maar omdat deze overwinning laat zien dat veel burgers helemaal geen rechtstatelijk besef hebben. Het ellendigste is dat het eigenlijk oud nieuws is. We wisten al dat de rechtsstaat niet leeft: veel te saai. Snel over naar de orde van de dag: hoe staat het met de formatie? 

Nog een halve generatie wachten en we hebben écht alle reden om wakker te liggen.

Beeld: anti-PVV-sticker. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.