Het is een bijzondere gelegenheid die je maar nauwelijks aan je voorbij kunt laten gaan: vrijdagmiddag is in Venlo de campagne-aftrap van de PVV. De partij van Wilders organiseert normaliter zo goed als niets. Er waait opeens een andere wind: vrijdagmiddag is iedereen hartelijk welkom in Café De Blauw Trap aan de Oude Markt. 

Aan de gevel hangt een grote poster met de beeltenis van Wilders met de tekst ‘Stem PVV’. Het toont hoe a-typisch de PVV is: een partij zonder subsidie, zonder leden, zonder evenementen en zonder PR-materiaal. De aankleding bestaat vooral uit deze ene poster. Wilders-fans storten zich binnen op een paar pennen die kennelijk ook het PVV-logo dragen. Of de PVV vrijwilligers heeft is niet helemaal duidelijk, maar ze hebben op eentje na in ieder geval geen hesjes aan. De PVV draait om Wilders, andere poespas is er niet. 

Dat geldt ook voor de personele bezetting: die draait om Wilders en om niemand anders. Tweede Kamerlid Edgar Mulder (no.8) loopt rondjes, maar of hij bij veel aanhangers een belletje doet rinkelen is niet duidelijk. René Claassen – kandidaat-Kamerlid (no.6) en nu nog fractievoorzitter in Limburg – lijkt wat bekender. Dion Graus (no.14) staat onbetekenend in een hoekje en nieuwkomer Rachel van Meetelen (no.3) gaat volledig op in de mensenmassa. Zei ik al dat de PVV vooral om Wilders draait? 

Kort programma 

Mulder meldt door een microfoon dat Wilders verlaat is. Hij laat ruim twintig minuten op zich wachten, maar niemand lijkt het iets te storen. In de propvolle kroeg wordt volop bier gedronken, opvallend genoeg betaald door de PVV. De schalen met gefrituurde hapjes zijn binnen een mum van tijd leeg.

Het programma is nogal afgemeten. Wilders komt onder luid gejuich binnen, pakt de microfoon en heet ons als ‘vrienden van de PVV’ van harte welkom. Hij is erg blij dat we er zijn. Hij houdt het kort, zegt Wilders. Hij houdt woord. Het gaat erg goed met de PVV en daar mogen we best voor klappen. Dat doet de zaal meteen. Het is fijn dat het zo goed gaat, want de PVV moet winnen om ervoor te zorgen dat er minder migratie komt, minder asiel en minder terreurdreiging, aldus Wilders. De zaal juicht. 

Wilders refereert aan Hamas, de Franse leraar die onlangs werd doodgestoken en de moord op twee Zweden in Brussel. De moordenaar reisde door vier Europese landen en werd nergens het land uitgezet. Ondertussen heeft Wilders in Trouw gelezen dat Dilan Yesilgöz twijfelt of er strenger migratiebeleid komt als ze met Frans Timmermans gaat samenwerken. Wilders weet al dat dat niet gaat lukken en dat ze dus beter met de PVV kan gaan formeren. De PVV heeft immers minder migratie ‘in het DNA’ zitten.

De PVV heeft hart voor de gewone man en vrouw, zegt Wilders, met een combinatie van law and order en allerlei inkomensmaatregelen. Veel gewone mensen kunnen hun rekeningen niet meer betalen terwijl het kabinet ontzettend veel geld uitgeeft aan klimaat en stikstof. De PVV kiest voor ‘Nederland eerst’ en de meute scandeert vervolgens die woorden. Wilders wijst ons erop dat het bier nu nog even gratis is. Dan is het afgelopen. 

Een verandering? 

Na een uurtje loopt de kroeg langzaam weer leeg. Het roept vooral de vraag op of de PVV nu echt anders is dan voorheen. Nieuw is zeker de gastvrijheid waarmee de PVV een openbare bijeenkomst houdt, al zit een enthousiaste begroeting van sommige PVV-prominenten er nog steeds niet in. Er is vooral continuïteit: vroeger deed Wilders flyer-acties in stadscentra, liet fotografen plaatjes schieten en nam daarna meteen weer de benen. Hij blijft in De Blauw Trap langer hangen, maar ook dit blijft een kort evenement dat vooral bedoeld is om de media te halen. 

Inhoudelijk is er nog een verschil met voorheen. Vroeger ging het bij de PVV altijd over de islam, maar dat onderwerp is vervangen door migratie. Wilders noemt wel Hamas, maar er volgt geen lange litanie over de ellende die de islam her en der komt brengen. Wilders wil vooral de migratie stoppen en daar debiteert hij een simpele waarheid over: de PVV heeft – anders dan GroenLinks-PvdA – de intentie de migratie een halt toe te roepen. Dat is zeker waar, maar dat betekent niet dat de PVV die wens ook realiseert. 

De interpretatie die je dezer dagen hoort is dat de PVV gematigder is dan voorheen. Dat lijkt me wat vergezocht. In het verkiezingsprogramma lezen we nog steeds anti-islam-standpunten. Ze liggen vooral niet meer in de etalage, ten faveure van migratie in het algemeen. Als je bezwaren had tegen de PVV, is er alle reden die nog steeds te hebben. Dat de voornaamste concurrent – Forum – inmiddels zo extreem is dat Wilders gematigd is gaan lijken, verandert aan het wezen van de PVV natuurlijk niks. 

Beeld: Café De Blauw Trap in Venlo. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.