Op de tafels in het Leidse Café Einstein liggen Volt-flyers. ‘De rest van je leven speelt zich af in de toekomst’, staat erop. Dit is de aftrap van de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen in Zuid-Holland, georganiseerd door de Leidse afdeling. Een van de bestuursleden meldt trots dat de afdeling zeshonderd leden heeft. Daarvan woont tweederde in de stad en de rest in de bollenstreek. Gemeenten als Noordwijk, Oegstgeest en Katwijk horen er ook bij. ‘Maar in Katwijk hebben we maar één lid hoor’, klinkt het. 

In het studieuze Leiden is de groei van Volt snel gegaan. Anderhalf jaar geleden kon de afdeling maar vijf kandidaten vinden voor de gemeenteraadsverkiezingen en dat was volgens de Volt-normen te weinig. Hier dus geen lokale Volt-fractie, maar wel een afdeling die zelf een website heeft gebouwd en maandelijks bij elkaar komt. Een bestuurslid lijkt zich niet te beseffen hoe bijzonder dit is. Elke andere partij is jaloers op een opkomst van ruim veertig mensen op een doordeweekse avond. 

Volt is geen politieke partij die bezig is met machtsvragen, maar een campagnemachine die politieke visioenen verspreidt. We horen uitgebreid hoe het zit met het landelijke campagneteam dat de lijnen uitzet, de campagnekalender maakt, flyeracties plant en nadenkt hoe die het meest effectief zijn. We kunnen ons aanmelden als ‘campagnekanjer’, er komen drie grote events in Zuid-Holland en er komen twee bel-avonden om geld op te halen. De leden hebben er zichtbaar zin in. 

Paarse uitstoot

De aanwezigen mogen via internet campagne-ideeën doorgeven en die worden vervolgens op de muur geprojecteerd. Een idee is dat een kandidaat-Kamerlid bij Vandaag Inside gaat zitten. Een ander wil dat leden in een paars Tinky Winky pak door de binnenstad gaan lopen. Vooral het vervuilende karakter van een aantal ideeën valt op: iemand suggereert een vliegtuig met paarse uitstoot, een ander wil de A12 paars verven en weer een ander wil een paarse ballenbak. 

De problemen van Volt liggen op een heel ander vlak dan de campagne. Deze avond presenteert een handvol kandidaten zich. De sfeer bij Volt is zo informeel dat ze alleen een voornaam lijken te hebben. Bij Volt is de sfeer bovendien egalitair: er wordt geen onderscheid gemaakt tussen kandidaten die veel of juist helemaal geen kans maken op een zetel. En dus luisteren we even lang naar de verkiesbare Ernst Boutkan (no.3) en Martijn Hagoort (no.5) als naar de kansloze Bart Hemmes (no.19) en Dianne Elsinga (no.20). 

De aanwezigen mogen via internet invullen wat ze een belangrijk onderwerp vinden en de kandidaten zeggen daar vervolgens iets over. We horen over de grote doelen die Volt zichzelf stelt. Het gaat over een verenigd Europa met een supermachtig Europees Parlement en het aanpakken van het klimaatprobleem. De agenda van Volt staat vol met dit soort grote vraagstukken. Die zijn ook weer gemakkelijk te communiceren.

Verlegenheid 

Het wordt pas echt interessant als het publiek de vraag krijgt bij welke onderwerpen ze het standpunt van Volt nog niet kennen. Leden geven zonder morren via internet antwoord. Zij realiseren zich kennelijk niet dat in een normale partij de leden bepalen wat de standpunten zijn en dat niet van anderen te horen hoeven te krijgen. Opeens begrijp je waarom er bij het Volt-congres nauwelijks politieke discussiepunten zijn. Hier vormen de leden de standpunten niet, ze horen ze aan en verspreiden ze.

Een lid heeft ingevuld dat niet duidelijk is wat Volt van marktwerking in de zorg vindt. Een kandidaat blijkt het ook niet te weten. Over burgerlijke ongehoorzaamheid zegt Boutkan dat Extinction Rebellion met een duidelijk signaal komt. Er had al een plan voor het afbouwen van fossiele subsidies moeten liggen. Maar dat was de vraag niet: wat vindt Volt nou van een dagelijkse wegblokkade? Niemand weet het. Als een kandidaat moet vertellen of Volt voor meer of minder overheid is, volgt een verhaal over een andere overheid. Ook dat was de vraag niet. 

Zie hier een partij die allerlei visioenen over Europa verspreidt, maar niet in staat is platte politieke vragen te beantwoorden. De verklaring ervoor is cultureel: het publiek in Leiden heeft nauwelijks acute problemen en dus valt het ze niet eens op dat hun partij standpunten over actuele thema’s ontbeert. Het maakt dus in feite ook niet uit of die standpunten er zijn, het gaat om de visioenen. Over de rest kan het partijkantoor eventueel vergaderen en dan horen de leden wel wat het is geworden. Flyeren maar!

Beeld: Volt-flyer. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.