Een analyse van de verkiezingsprogramma’s

De verkiezingen voor de Tweede Kamer staan voor de deur. In onze podcast Hoe het allemaal misging bespreken Tinkebell en ik wekelijks een verkiezingsprogramma. Wat willen de deelnemende partijen precies en wat valt daaraan op? In ons nagesprek – voor donateurs – gaan we tevens in op de kandidatenlijsten. Wie zijn er verkiesbaar, welke opvallende namen komen we tegen en wie gaan we missen?
Hieronder staan in alfabetische volgorde de partijen die we hebben besproken.
Bij1
Bij1 heeft een nieuw verkiezingsprogramma geschreven dat duidelijk voortborduurt op de eerdere ideeën over economische gelijkheid, antiracisme en dekolonisatie. Tinkebell en ik praten over het idealistische gehalte van dit programma en de vraag of concrete voorstellen niet beter zijn dan toekomstdromen. Wat hebben kiezers eigenlijk aan een programma waarin vooral visioenen worden geschetst?
CDA
Het CDA heeft een verkiezingsprogramma geschreven met de titel Recht doen. Er wordt met dit programma volgens het CDA op allerlei manieren recht gedaan. Dit blijkt vaak niet veel meer dan een PR-term. Tinkebell en ik praten over wat recht doen in de praktijk betekent en of dit de daadkracht garandeert die het CDA ermee suggereert, bv. bij het terugbrengen van het fatsoen en respect.
ChristenUnie
In het programma van de ChristenUnie staan alle vertrouwde thema’s die we van christelijke partijen kennen. Het gaat erg vaak over het gezin, maar niet over alle gezinnen. Daarnaast is er aandacht voor abortus, een vrijwillig levenseinde en transgenders. De ChristenUnie is tegen de transgenderwet die uitgaat van zelfidentificatie. Tinkebell en ik bespreken het nut en de logica van deze ideeën.
D66
Het D66-verkiezingsprogramma is een zeer uitgebreid: 231 pagina’s. Tinkebell en ik praten over de vraag of dit programma echt iets verandert. In mijn ogen is dat niet zo: het is bestaand beleid of het gaat om wijzigingen die al langer werden verwacht. Echte verrassingen staan er dus niet in. Tinkebell ziet dit fundamenteel anders en ontwaart goede ideeën, waaronder op het gebied van kunst en cultuur.
GroenLinks-PvdA
GroenLinks-PvdA heeft een visie geschreven voor de nieuwe gezamenlijke fractie. Er worden tientallen pagina’s gedetailleerde voorstellen gedaan. We gaan in op drie kernthema’s. Bij vluchtelingen verandert er weinig aan de status quo, bij klimaat is het realisme van de plannen twijfelachtig en voor partijen die veel stemmers uit de culturele sector trekken komt cultuur er wel erg bekaaid vanaf.
NSC
De nieuwe partij van Pieter Omtzigt gooit hoge ogen. Tinkebell en ik bespreken wat we in de praktijk van NSC kunnen verwachten. Dat is als we het programma lezen lang niet altijd even duidelijk. Vluchtelingen zijn een goed voorbeeld: wil Omtzigt de asielstroom beperken of staat hij juist voor een humanitaire en zorgvuldige procedure die de mensenrechten tot uitgangspunt neemt? We komen er niet uit.
PvdD
Het was een tijdje onrustig bij de Partij voor de Dieren, onder andere vanwege meningsverschillen over de politieke koers. Uit het verkiezingsprogramma blijkt dat de partij steeds linkser is geworden. Soms zijn de verschillen met Bij1 en de SP non-existent. Met Tinkebell praat ik over de vraag of de PvdD naast een idealistische partij ook een pragmatische partij is. Ik denk van niet, Tinkebell van wel.
PVV
In het verleden deed de PVV weleens mee met een verkiezingsprogramma van een A4-tje, maar dit keer is het programma aanzienlijk langer en tegelijk relatief kort in vergelijking met de concurrenten: 46 pagina’s. Met Tinkebell praat ik over de vraag of de PVV gematigder is geworden in de hoop in de coalitie te komen. Migratie maakt nog steeds een enorm deel van het PVV-repertoire uit.
Volt
Het verkiezingsprogramma van Volt opent met een groot aantal voorstellen over de EU. Tinkebell en ik praten over de wenselijkheid van deze voorstellen. Ze zijn zeker nuttig, maar tegelijk zijn het visioenen zonder praktische consequenties. Tinkebell heeft zich verdiept in de ideeën van Volt over kunst en cultuur en komt tot ontnuchterende – en vooral opmerkelijke – conclusies.
Tot aan de verkiezingen volgt elke week een nieuwe aflevering.
Beeld: omslag verkiezingsprogramma GroenLinks-PvdA.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.