Eindelijk is JA21 wat Eerdmans en Nanninga kennelijk wilden: een tweede PVV
Annabel Nanninga wil Tweede Kamerlid worden en iedereen weet voor 99% zeker dat ze op de kandidatenlijst van JA21 nummer twee zal zijn. Hoe we dat kunnen weten? Omdat de foto’s van Eerdmans en Nanninga al zijn gemaakt. We hoeven helemaal niet te wachten op het publieksevenement van aanstaande zaterdag waar het verkiezingsprogramma en de kandidatenlijst worden gepresenteerd. Laten we elkaar vooral niet wijsmaken dat de leden Nanninga nog van de lijst kunnen halen.
Kritiek, daar houdt Nanninga niet van, zo bleek in een interview met Thomas van Groningen. Nanninga wil dat iedereen zijn mond houdt over haar kandidatuur en als je toch wat zegt ben je rancuneus. Dat soort mensen zijn zelf op baantjes uit. Zie hier waarom gewone partijen democratisch zijn: dan kunnen leden gewoon hun mening geven zonder verdachtmakingen naar hun hoofd te krijgen en kunnen prominenten zichzelf niet op de beste plekken parachuteren.
Natuurlijk wil Nanninga geen discussie. Sinds de vorming van JA21 mag ze zich fractievoorzitter in de Eerste Kamer noemen. In die ruim twee jaar heeft ze niet veel indruk gemaakt. In Amsterdam is Nanninga al vijf jaar fractievoorzitter, eerst van Forum en toen van JA21. In een gemeenteraad is het makkelijker concrete resultaten neerzetten dan in de Senaat, maar ook in de hoofdstad weet niemand wat ze presteerde. Best veel reden voor discussie of ze recht heeft op promotie.
De bruidsschat
Gaat het goed met JA21? De partij heeft een enorme bruidsschat meegekregen: destijds liepen elf Forum-fracties geheel of gedeeltelijk over. Er kwam later – uiterst kortstondig – een twaalfde fractie bij. Het was een prachtig begin, maar het einde is minder florissant. Gisteren vertrokken vier fractievoorzitters die destijds hun vertrouwen uitspraken in de nieuwe partij: Johan Almekinders, Gert-Jan Ransijn, Rob Roos en Wouter Weijers. Ook Statenlid Ted Dinklo en Europarlementariër Rob Rooken zijn vertrokken.
Van deze zes heren hebben alleen Roos en Rooken nog een functie, de rest niet. Nanninga suggereert dat ze baantjesjagers zijn. Sommige mensen claimen functies, horen we haar zeggen. Misschien is dat zo, maar in dat geval staat het nog steeds één-één met Nanninga zelf. Logischer is over Almekinders, Dinklo, Ransijn en Weijers te zeggen dat ze in de provincie hebben geprobeerd JA21 uit te bouwen, buiten het zicht van de camera’s en tegen een minimale vergoeding. Wat meer dankbaarheid zou niet misstaan.
Onlogisch is het vertrek van de heren niet. We denken terug aan de ledenvergadering van april, toen de telkens uitgestelde democratisering van JA21 op de agenda stond. We zagen deze mannen uitgebreide pleidooien houden voor die democratisering, samen met Kamerlid Nicki Pouw. Hoe het met Pouw is afgelopen weten we inmiddels. Je zou kunnen zeggen dat er gisteren een vleugel afsplitste die altijd al een andere, conservatievere koers én een andere partijorganisatie wilde.
Meer weglopers
JA21 doet nu alsof het initiatief voor dit alles bij het partijbestuur ligt. Men wil een nieuwe koers varen en daarom zouden er gesprekken zijn met politici die die koers niet willen uitdragen. Onzin, want vier van de zes vertrekkers hebben al maanden geen functie meer en hoeven niets uit te dragen. Dit kan alleen gelden voor Europarlementariërs Roos en Rooken, maar als zij de lijn van JA21 niet goed verwoorden, kan de partij ze de komende verkiezingen – in mei 2024 – sowieso afvoeren.
Het partijbestuur hoeft mensen niet te vragen om weg te gaan, ze gaan vanzelf. De fractievoorzitter in Drenthe stapte na zijn herverkiezing in maart alsnog op, zit niet meer in de kandidatencommissie voor de Tweede Kamer en heeft zijn lidmaatschap opgezegd. De Noord-Hollandse ex-fractievoorzitter zei al bij zijn afscheid als Statenlid dat hij geen lid meer is van JA21. Een paar Limburgse ex-FvD’ers sloten zich pas laat aan bij Eerdmans en Nanninga en waren heel snel weer weg.
Ooit verhuisden in totaal twaalf fracties – geheel of gedeeltelijk – naar JA21. Ze hadden elf verschillende fractievoorzitters. Van hen zijn er nu nog vier lid. Tel daar het vertrek van de vrijwilligerscoördinator van de Provinciale Statenverkiezingen van maart bij op en denk even aan de campagnecoördinatoren die dreigen het bijltje erbij neer te gooien. Rara hoe gaat het met JA21?
Stuiptrekkingen
Het vertrek van al deze mensen ligt voor de hand: JA21 is mislukt. De partij had het antwoord op het verval van FvD moeten zijn. Er waren veel kiezers uit maart 2019 politiek dakloos geworden en JA21 wilde ze graag hebben. Het idee: de VVD is te slap en de PVV presteert niks. Inmiddels is de wereld veranderd. Kiezers hebben liever Caroline van der Plas of Pieter Omtzigt. JA21 is alle relevantie – als die er al ooit was – kwijt. Dat maakt iedereen in de partij onzeker én chagrijnig.
JA21 had een serieuze club moeten worden, maar onder leiding van Eerdmans en Nanninga lukt dit niet: zij zijn alleen met hun eigen baantjes bezig, niet met het uitbouwen van een serieuze beweging. Kijk maar wie partijvoorzitter is: de ex-beleidsmedewerker van Nanninga in Amsterdam en goh, die heeft geen haast met de interne democratisering. Diezelfde voorzitter werkt nu voor Eerdmans in de Tweede Kamer. Raad eens hoe de top van de kandidatenlijst eruitziet.
Leden hebben bij JA21 weinig te zeggen en ondertussen zien ze hoe hun partij onderuitgaat. JA21 is op zijn best een doublure van de PVV en iedereen weet dat het origineel altijd beter is dan de kopie. Er is haast geboden want JA21 nadert totale irrelevantie. Men loopt het risico dat de partij tijdens de campagne helemaal wordt overvleugeld door relevantere uitdagers van de zittende macht. En dus kiest Nanninga de vlucht naar voren: als ze nu geen Kamerlid wordt, wordt ze het nooit meer.
Beeld: Annabel Nanninga en Joost Eerdmans op de website van JA21.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.