Voormalige SP-communisten willen Bij1 radicaliseren. What could possibly go wrong?
De Tweede Kamerverkiezingen zijn een uitdaging voor de uiterste linkerflank. Hier hebben partijen allemaal hun eigen problemen. Zo wordt Bij1 geteisterd door interne conflicten. Deze week liep het laatste deel van de Amsterdamse gemeenteraadsfractie weg. Dat is geen goed startpunt voor de campagne van een partij die hard moet werken om de enige zetel in de Tweede Kamer te behouden. Er is meer slecht nieuws: de problemen worden naar verwachting alleen maar groter.
Daarvoor moeten we kijken naar die andere partij op de linkerflank, waar men ook langdurig te maken had met interne conflicten: de SP. Jarenlang had de SP last van interne verdeeldheid door communisten en andere extreemlinkse activisten die probeerden de partijkoers naar links te verleggen. De SP loste het probleem vorig jaar compromisloos op: tientallen activisten werden geroyeerd omdat ze sympathiseerden met de debatclub Communistisch Platform of lid waren van de afgestoten SP-jongerenorganisatie Rood.
De activisten die de SP van zich heeft afgeschud, staan klaar om te gaan samenwerken met Bij1. Doel op korte termijn: ‘de verdere radicalisering van Bij1’. Was getekend, het Rood-bestuur.
Socialisten naar Bij1?
In relatieve stilte hebben de geroyeerde SP’ers zich gehergroepeerd. Er is een nieuwe partij opgericht: de Socialisten. Het is een bonte verzameling marxisten, communisten en andere activisten die onder andere bij het Communistisch Platform rondliepen. De voormalige SP-jongerenorganisatie Rood is inmiddels aangesloten bij de nieuwe partij. De Socialisten hebben een voorkeur voor protest buiten het parlement. De cynicus denkt: ze moeten wel, want ze zijn totaal onbekend.
De Socialisten overlappen inhoudelijk met Bij1, al leggen beide partijen andere thema’s in de etalage. Bij Sylvana Simons gaat het over racisme, bij de Socialisten over de arbeidsklasse. Het is echter moeilijk thema’s te vinden waarover ze het fundamenteel oneens zijn. Niet zo gek dus dat er personele banden zijn: sommige leden zitten bij beide partijen, de kandidaat-voorzitter van de Bij1-jongerenorganisatie was bij de conferentie van de Socialisten en ook Bij1-partijvoorzitter Rebekka Timmer liet daar haar gezicht zien.
Bij de Socialisten denkt men openlijk aan samenwerking, zo blijkt uit een e-mail die het Rood-bestuur deze week naar de leden stuurde. Het bestuur meldt dat bij de Socialisten en Rood ‘het idee speelt’ om bij de aankomende verkiezingen met een gezamenlijke lijst deel te nemen. Het gaat Rood om het doel ‘socialistische politiek en onze organisaties’ een podium te geven. De e-mail vat de discussie binnen het Rood-bestuur samen en vraagt om input van leden.
Het is de Socialisten nog niet gelukt een programma te schrijven en de organisatie is nauwelijks in staat serieus campagne te voeren. Daarom is men bezig met een alternatief: kandidaten van de Socialisten zouden op een gedeelde lijst met Bij1 kunnen komen te staan. Zo kunnen kiezers op ‘(openlijk) marxistische kandidaten’ stemmen, wat legitimiteit en naamsbekendheid gaat opleveren, meldt het Rood-bestuur. Rood kan dan voor die kandidaten campagne voeren.
Nare herinneringen
Het Rood-bestuur ziet ook nadelen: Bij1 heeft weliswaar socialistische standpunten maar geen door en door socialistisch programma, laat staan dat de partij communistisch is. Door de plaatsing van socialistische kandidaten op de Bij1-lijst kan een beeld ontstaan van plat opportunisme. Daarom zouden de kandidaten ‘openlijke socialisten, marxisten en communisten’ moeten zijn.
Het bestuur van Rood is voor deze gedeelde lijst met Bij1 ‘onder voorwaarde dat onze kandidaten openlijk socialistische politiek kunnen voeren. Wij zullen campagne voeren voor deze kandidaten, in plaats van het programma van Bij1. De bekendheid die onze beweging hiermee oploopt, evenals de verdere radicalisering van Bij1, zien wij als het kortetermijndoel.’ Rood denkt dat door verbonden te raken met Bij1 de mogelijkheid ontstaat ‘een groter kader van Bij1 te radicaliseren tot principiële socialisten’.
Waar kennen we dit ook alweer van? Rood-leden werden net als andere aanhangers van de Socialisten uit de SP gezet omdat ze intern probeerden de partij communistisch te maken, tegen de wil van de rest van de leden in. Ondanks dat de partij allang had besloten geen communistische koers te varen, bleven ze pogingen doen de SP naar links te trekken. Het werd al snel gezien als communistische infiltratie. Daar kwam pas een einde aan toen de SP alle betrokkenen compromisloos royeerde.
reacties
De Socialisten en Rood hebben nu Bij1 als nieuw doelwit. Eigenlijk maakt het daarbij niet eens uit of er een gezamenlijke kandidatenlijst komt, want er is al personele overlap. De e-mail van het Rood-bestuur noemt expliciet de strategie die eerder bij de SP werd gevolgd. Socialisten-voorzitter Michel Eggermont laat in een reactie weten dat de e-mail prematuur is, maar hij ontkent de contacten niet: er is gesproken over mogelijkheden bij de verkiezingen:
‘Daar zitten nog wel de nodige haken en ogen aan: hoe zorgen we ervoor dat we elkaar niet in de weg gaan zitten met procedures in onze organisaties (volledige onafhankelijkheid is mijns inziens de enige reële optie) en wat ons betreft ook de financiën.’
Bij1-voorzitter Rebekka Timmer laat weten:
‘De laatste maanden hebben we de banden aangehaald tussen De Socialisten en Bij1. Dit doen we met respect voor onze verschillen, maar met focus op wat ons verbindt. We kijken graag hoe we socialistisch links kunnen versterken door samen te werken. In welke vormen dat is, daarover zijn we in gesprek.’
Bij1 bevindt zich momenteel in een interne crisis. Wat zou er gebeuren als de partij gaat samenwerken met activisten die de SP zo destabiliseerden dat er niets anders op zat dan ze allemaal buiten de deur te zetten? Bij1 zou hoognodig eens met de SP moeten bellen.
Beeld: Campagnevideo Bij1. Still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.