Niemand weet wat BBB en GroenLinks in Overijssel precies gaan doen
De nieuwe coalitie van Overijssel is zo’n bont gezelschap dat je je telkens afvraagt of je de partijcombinatie wel goed hebt onthouden. Hier werd BBB overtuigend winnaar van de Provinciale Statenverkiezingen met maar liefst zeventien zetels. Er is een coalitie gevormd van vijf partijen: naast BBB zijn dat VVD, GroenLinks, PvdA en SGP. Links en rechts, progressief en conservatief, groen en grijs: het is allemaal in deze wonderlijke combinatie aanwezig. Niet zo gek dus dat er veel interesse is in het coalitieakkoord.
Politiek is PR en dat weten ze bij BBB heel goed. Zo vindt de presentatie plaats in het Zone College dat onderwijs verzorgt ‘waarin de zorg voor al wat leeft (natuur, klimaat, dieren en groen) een belangrijke plaats inneemt’, zo staat op de website. Hier komen ‘duurzame en innovatieve oplossingen’ naar boven en ontwikkelen leerlingen zich tot ‘(toekomstige) professionals in het groen’. Een ideale plek voor zowel de boeren van BBB als de duurzaamheidsstrijders van GroenLinks.
De presentatie trekt veel bekijks van bestuurlijk Overijssel, lobbyisten, burgers en media. Zowel ANP als de Volkskrant hebben een fotograaf gestuurd. Naast RTV Oost is ook de Groene Amsterdammer van de partij.
Gelikte praatjes
We luisteren naar een gelikt praatje over deze vreemde samenwerking. We horen een formateur bloedserieus vertellen dat er onderling begrip en chemie opborrelden, dat men goed naar elkaar heeft geluisterd en dat de partijen samen de grote opgaven van deze tijd willen oplossen. Die houding biedt Overijssel het nodige perspectief. Er waren gesprekken in een ontspannen sfeer, men heeft elkaars nieren geproefd en men gunde elkaar ook iets. Daar zouden ze in Den Haag een voorbeeld aan kunnen nemen.
Schouder aan schouder heet het document dat de vijf partijen hebben geproduceerd. De fractievoorzitters zetten er op het podium ieder hun handtekening onder. De tweede formateur benadrukt ondertussen hoe belangrijk dit moment wel niet is. Het enige wat de samenwerking nog in de weg staat zijn de Overijsselse PvdA-leden die komend weekend hun goedkeuring moeten geven. We horen meteen dat dit waarschijnlijk een formaliteit is. Snel een fotomoment.
Vage plannen
Dan komen de plannen. BBB-fractievoorzitter Carla Evers is erg trots op al het moois in Overijssel, hoopt op betrokken inwoners en wil meer vertrouwen in de overheid. Er zijn grote opgaven en die hebben invloed op ons allen en daarom moet iedereen meedenken. Er zijn doelen opgesteld zoals een toekomstbestendige landbouw en bescherming van de natuur. Die veranderingen bieden kansen en daarbij moet steeds bekeken worden wat dit allemaal voor mens, ondernemer en natuur betekent. Applaus.
Er dreunt één zinnetje na: Evers stelt dat door in gesprek te gaan, voorkomen kan worden dat maatregelen moeten worden afgedwongen. Het lijkt een directe verwijzing naar de belangrijkste verkiezingsbelofte van BBB, die hier wordt ingelost: er komt geen gedwongen onteigening van boeren. Een opvallende manier van presenteren, want BBB zou er best trots op mogen zijn: de Overijsselse boeren kunnen de komende jaren rustig ademhalen. Toch benadrukt Evers deze overwinning niet.
Er volgen nog vier fractievoorzitters. De plannen blijven allemaal vaag. De VVD-fractievoorzitter bewierookt een sterke economie en het MKB als motor van Overijssel. Lokale ondernemers zijn heel belangrijk en er moeten voldoende vakmensen zijn. Recreatie is ook heel belangrijk en de transportsector moet toekomstbestendig zijn. Je vraagt je spontaan af of iemand het met deze doelen oneens zou kunnen zijn. Ook Volt, PVV en CDA zouden er zo voor tekenen. En de rest ook.
Aanjaagteam en flexpool
De fractievoorzitter van GroenLinks vindt het ‘vet’ dat de onderhandelingen zijn gelukt en begint eveneens open deuren in te trappen. Iedereen moet goed kunnen wonen in Overijssel. Huizen moeten goed bereikbaar zijn. Je vraagt je spontaan af of er ooit een coalitie heeft bestaan die voorstelde huizen te bouwen op tien kilometer lopen van de dichtstbijzijnde bushalte waar eens per maand een bus komt. De woningbouw moet sneller, zo is de boodschap. Daarom komen er ‘een aanjaagteam’ en ‘een flexpool’.
De PvdA-fractievoorzitter praat over de keuzes van nu die pas op langere termijn zichtbare effecten hebben. Dit geldt voor water en energie. Er volgt wederom een oproep om goede ideeën in te leveren bij de provincie. Er zal nog een plan worden gemaakt over water en er komt een energievisie voor de langere termijn over alle aspecten die je rond dit onderwerp maar kunt bedenken. Opeens horen we iets concreets: windturbines moeten voortaan in clusters bij elkaar komen te staan.
De SGP-fractievoorzitter sluit af met de mededeling dat het even wennen was aan deze nieuwe combinatie, maar dat ze nu schouder aan schouder staan. Het voelt heel vertrouwd. De sociale kant van de samenleving is heel belangrijk, iedereen moet mee kunnen doen, laaggeletterdheid zal middels een nog te schrijven plan aangepakt worden en voor talentontwikkeling en cultuureducatie blijft alle ruimte. Er komt ook een lobby om meer te investeren in de Overijsselse cultuur.
Impliciete visie
Er zijn boekjes gedrukt met de tekst van het akkoord. Ook daarin mist de concrete uitwerking. Wel worden boeren niet verplicht uitgekocht, komen windmolens in clusters en krijgt Staphorst wellicht een station. Verder blijven bestaande plannen staan en worden nieuwe nog ontwikkeld, het liefst na consultatie van betrokkenen. Zo doen de coalitiepartijen alsof het duidelijk is hoe de talloze doelen bereikt kunnen worden. Zowel het hoe als de financiële onderbouwing ontbreken.
Niemand vindt de combinatie van BBB en GroenLinks een logische, dus dat wordt hier toegedekt met holle frasen als dat de samenwerking ‘vet’ is en dat je met burgers in gesprek moet gaan. Daar is niemand tegen, maar het idee dat gesprekken alle weerstand tegen impopulaire plannen zullen wegnemen is een illusie, net als het idee dat je in de coalitieonderhandelingen even kunt afspreken dat de woningbouwopgave zal worden versneld, zonder te weten hoe.
GroenLinks en BBB kunnen samen in deze coalitie zitten omdat ze heel veel maatregelen nog helemaal niet hebben uitgewerkt en voor zich uit hebben geschoven. We gaan nog plannen schrijven hoor, klinkt het enthousiast. Als die er straks zijn, komen de verschillen onvermijdelijk alsnog naar boven.
Beeld: coalitieakkoord Overijssel. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.