De tientallen aanwezigen staan tijdens de pauze buiten koffie te drinken. We zien meer mannen dan vrouwen, vrijwel allemaal wit. Ze zijn tussen de twintig en de veertig. De mannen dragen meestal een lange broek met een overhemd. Stropdassen zijn nergens te bekennen. Er loopt een man met een Jezus-achtige uitstraling: lang haar en een baard. De meeste vrouwen dragen een jurk of een rok. We zien er meerdere boven de knie. De vraag van deze vrijdagavond luidt: bij welke partij zijn we beland?

Deze week kwam de SGP in het nieuws omdat de partij voor de eerste keer een televisiespotje heeft uitgezonden. Het kenmerkt de vernieuwing die bij de gereformeerden wortel heeft geschoten. Dat zien we ook in Apeldoorn: hier loopt bijvoorbeeld Paula Schot, ooit de vrouwelijke lijsttrekker in Amsterdam, nu alweer jarenlang wethouder op Schouwen-Duiveland. Er was een tijd dat de SGP vond dat het politieke ambt vrouwen niet paste, maar dat is verleden tijd. 

We zijn bij SGP Next, het nieuwe netwerk voor leden van 25 tot 40. Een beleidsmedewerker legt uit dat dit de doelgroep is die te oud is voor jongerenorganisatie SGP-J en daarom vaak buiten beeld raakt. Het nieuwe netwerk is informeel georganiseerd zonder ingewikkelde afdelingen en besturen, maar biedt de leden en de partij mogelijkheden om te netwerken en inhoudelijk over allerlei thema’s te spreken. Een opvallende poging tot binding met een leeftijdsgroep die bij bijna alle partijen lastig is. 

Katholieken steunen 

Deze avond valt vooral de modernisering van de SGP op. De bijeenkomst wordt gehouden in het kantoor van de Erdee Media Groep, de uitgever van onder andere het Reformatorisch Dagblad (RD). We worden welkom geheten door adjunct-hoofdredacteur Gijsbert Bouw. Het is tegenwoordig moeilijk een onafhankelijke krant te zijn, horen we hem zeggen. Het RD kreeg vroeger vaak het verwijt een verlengstuk te zijn van de SGP, later zou men een verlengstuk van de PKN zijn geworden. 

De modernisering van de SGP gaat gelijk op met die van gereformeerden in het algemeen, zo blijkt uit de woorden van Bouw. Onlangs pakte het RD uit met een onderzoek naar de praktijken van Civitas Christiana, een oerconservatieve stichting die campagne voert voor doelen als het gezin en de afschaffing van abortus. Het RD liet zien dat donateurs worden misleid. Sommige lezers waren gechoqueerd, want ze doneren aan Civitas. Waarom heeft RD kritiek op een stichting die de juiste doelen nastreeft? 

Vroeger zouden gereformeerden wegblijven van katholieke stichtingen, tegenwoordig worden ze gewoon financieel gesteund. 

Twijfels over kinderen 

Er zijn groepsgesprekken. Abigail Janse is hulpverlener en moeder van zes kinderen. Ze heeft een boek geschreven over het gezin. Ze spreekt over zaken als anti-conceptie, gezinsplanning en ontrouw. De belangrijkste vraag is hoe we in het dagelijks leven kunnen handelen naar Gods woord. Het gaat volgens Janse tegenwoordig te vaak over ‘het ik’ en te weinig over de relatie met God. De regels waar SGP’ers zich aan moeten onderwerpen zijn daarmee wel duidelijk. 

Of niet? Janse bespreekt een fictief voorbeeld van een gezin met drie kinderen. De ouders vragen zich af of het gezin hiermee ‘compleet mag zijn’. Een man in de zaal vindt het mooi dat dit ‘een worsteling’ is. Een ander zegt dat hij anders over dit thema is gaan denken na het zien van enkele moeilijke zwangerschappen. Hij kan zich voorstellen dat je ‘een afweging’ maakt. Een jongen vindt dat het gaat om ‘de balans’. Er wordt in de gezindte altijd gevraagd hoeveel kinderen je hebt. Men vraagt nooit of je ze goed opvoedt. 

Het klinkt inmiddels niet meer als de SGP. Een andere aanwezige zegt dat er vanuit Bijbelse principes geen antwoord is op deze kwestie. Een vrouw herinnert ons eraan dat er ook stellen zijn die geen kinderen kunnen krijgen. Zij worden in de gezindte vaak genegeerd of er wordt gedaan alsof deze gezinnen minder zijn. Harde woorden over de gezindte, maar geen afkeurende reacties in de zaal. Alom modernisering: twijfels en vragen die niet zo lang geleden ondenkbaar waren, worden open en bloot besproken. 

Twijfels over de zuil 

Een tweede groepsgesprek vindt plaats met Anne van Olst, de baas van de Evangelische Hogeschool. Hij houdt een monoloog over de reformatorische zuil. Van Olst vindt dat de SGP wel een risico heeft genomen door hem uit te nodigen. Hij grapt dat hij de enige is met een stropdas: ‘de SGP is niet meer wat het geweest is.’ Hij provoceert ons en wil dat we over de zuil nadenken. Is het niet beter kinderen in een seculiere omgeving op te voeden dan in een reformatorische? 

Wat betekent het om christen te zijn in een niet-christelijke omgeving, vraagt Van Olst zich af. Impliciet hoor je er een vraag in die je niet bij de SGP verwacht: is de reformatorische zuil niet een sta in de weg bij de contacten met andersdenkenden? Van Olst denkt niet dat de zuil afgebroken moet worden, maar stelt wel vragen over het nut ervan en hoe de zuil samengaat met wat ze bij de SGP ‘de open Bijbel’ noemen. Gaat het geloof niet over roeping en kwetsbaarheid? Is dat niet belangrijker dan de zuil? Kan geloof ook daarbuiten? 

Deze vragen zijn allemaal bedoeld om over na te denken en niet om reformatorische scholen af te schaffen, maar het feit dat de SGP iemand uitnodigt die ons hierover laat nadenken, zegt eigenlijk alles over de weg die de partij is ingeslagen.

Beeld: SGP Next-banner in het kantoor van de Erdee Media Groep. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.