Volt in Boekarest (4): Wat zou de voorzitter van Volt Nederland ervan denken?
In Grand Hotel Bucharest staan twee communicatiemedewerkers op het podium. Ze vertellen over de nieuwe campagne-video van Volt Europa. We hebben hem zojuist gezien: er zijn Europese problemen en Europese oplossingen, horen we. Als er straks door Volt een federaal Europa is, gaat alles beter. De twee blijken nog meer te hebben bedacht, van slogans tot Instagram-posts. Het komt allemaal goed van pas in landen waar Volt klein is, maar in Nederland ligt dat anders.
Wat zou Rob Keijsers ervan denken? Hij zit ook in de zaal. Keijsers is voorzitter van Volt Nederland, heeft een goede baan en lijkt me geen domme man. Ik hoor een partijlid klagen dat Keijsers niet goed bij Volt past omdat hij veel te managerial is. Dat lijkt mij nou juist een pluspunt. Ik denk dat hij slim genoeg is om te bedenken dat elk land eigen video’s nodig heeft, afgestemd op de lokale situatie en dat die algemene video uit Boekarest beter de prullenbak in kan.
Europese meerwaarde
Waarschijnlijk heeft Keijsers deze ellendige afstemmingskwesties allang gedelegeerd aan anderen, maar daarmee blijft het punt staan: Volt Nederland krijgt Europees campagnemateriaal en dan zou men zomaar kunnen concluderen dat het beter is zelf video’s en Instagram-posts te maken. Maar als dat zo is, heeft Volt Nederland die Europese ‘moederpartij’ dan wel nodig?
Organisatiestructuren zijn niet het favoriete onderwerp van partijleden, maar bij Volt zal men er toch aan moeten geloven. Zoals u inmiddels weet: Volt is scheefgegroeid. Er is een flinke aanwezigheid in Nederland en redelijk succes in Duitsland, maar elders stelt de partij weinig voor. Je vraagt je af wat een in potentie middelgrote partij in Nederland heeft aan een geografisch verspreid aanhangsel van minuscule omvang.
Sommige afdelingen zijn binnen Volt belangrijker dan andere. Volt Nederland levert de helft van de leden van Volt Europa, heeft het meeste budget, is als enige op drie bestuursniveau’s aanwezig en heeft de meeste kans komend jaar Europarlementariërs te winnen. Volt Nederland hoeft zich dus niets aan te trekken van Volt Europa en kan gewoon een eigen koers varen. Keijsers kan zelfs de grenzen opzoeken: Volt Europa stuurt de meest succesvolle afdeling heus niet weg.
Teken van desinteresse
Wat is de relatie tussen Volt Nederland en Volt Europa eigenlijk? Anderhalf jaar geleden was Volt Nederland nog prominent aanwezig op het congres in Lissabon, waar Laurens Dassen na de winst in de Tweede Kamer als held werd onthaald. Anderhalf jaar later ziet het er heel anders uit: in Boekarest is geen enkel Kamerlid uit Nederland en ook van de meeste bestuursleden ontbreekt ieder spoor. Keijsers en zeker één collega lopen er wel rond, maar ze hebben geen rol in het programma.
Er zijn vast goede redenen om deze Europese hoogmis over te slaan. Toch suggereert de afwezigheid vooral een gebrek aan relevantie van en enthousiasme voor Volt Europa. Wat is de meerwaarde hier nou eigenlijk van?
Vier twijfels
Volt beweert dat landen van elkaar kunnen leren en dat een Europese partijstructuur daarom nuttig is. Wat is er dan in Boekarest geleerd? Een voorbeeld. We zitten zondagochtend in een sessie over het betrekken van burgers. Een Roemeen begint een ingewikkeld verhaal over de zeven burgemeesters van Boekarest. Elk stadsdeel heeft er eentje en veel voorzieningen zijn ook per stadsdeel georganiseerd. Volgens hem werkt dit systeem helemaal niet. Vraag: wat heeft Volt Nederland hieraan? Wat is er nu geleerd?
Raadsleden en Statenleden van Volt spreken graag over de Europese blik die ze meenemen in hun werk. Dat is zeker interessant en misschien zelfs nuttig, dus daar ga ik me de komende tijd zeker verder in verdiepen. De vraag is dan wel: moet je voor zo’n Europese blik ook onderdeel zijn van een Europese partijstructuur? Of zou die ook vrijblijvender kunnen zijn? D66 werkt samen in een losser verband en verliest Brussel echt niet uit het oog.
Zou zo’n Europese structuur kiezers boeien? Vermoedelijk alleen mensen met veel internationale contacten, maar daar houdt het wel mee op. Een raadslid reageert verbaasd dat ik puur uit interesse naar deze conferentie ben gekomen. Ik vertel dat ik allang weet dat Volt geen populair onderwerp is, zeker de Europese tak niet. Voor de meeste kiezers draait Volt om de pro-Europese standpunten en die kun je ook prima buiten een Europese structuur verkondigen.
Hoe vrij is Volt Nederland eigenlijk binnen deze structuur? Dit weekend stapten twee bestuurders van Volt Europa op omdat ze op de Nederlandse kandidatenlijst voor het Europees Parlement willen. Partijvoorzitter Keijsers wordt zo geconfronteerd met twee prominente kandidaten waarvan het maar de vraag is of ze goed zijn voor de Nederlandse afdeling. Er pleit veel tegen het old boys network van Reinier van Lanschot, maar de kans is toch groot dat hij straks lijsttrekker wordt. Dan lopen nieuwe talenten in Nederland wellicht weg.
Waarom eigenlijk?
Als de Europese partijstructuur niet interessant is voor kiezers, niet uitmaakt voor de pro-Europese standpunten en weinig lessen uit andere landen oplevert, terwijl er wel afdankertjes uit het Europees bestuur op de stoep staan, waarom dan al dit gedoe? Het heeft er alle schijn van dat Volt Europa misschien nice to have is, maar er is geen need to have. Dat zal moeten veranderen, want anders concludeert Rob Keijsers vroeg of laat dat Volt Europa weliswaar leuke reisjes oplevert, maar verder vooral een blok aan het been is.
Dit is deel vier van een vierluik over de conferentie van Volt Europa in Boekarest. De hele serie vind je hier. Beeld: scherm bij de Europese conferentie van Volt in Boekarest. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.