Volt in Boekarest (2): Volt gaat de eigen bureaucratie te lijf met kunstmatige intelligentie
Er is iets misgegaan met de catering. De koffiemachines in het Grand Hotel in Boekarest staan uit en ook koffiekannen zijn nergens te bekennen. De lunch wordt deze zaterdag op het plein voor het hotel geserveerd in papieren tasjes: fruit, water, een muffin en een sandwich. Een partijlid denkt dat het hotel per persoon 25 euro voor de koffie vroeg. Of dat klopt is niet duidelijk, maar knullig is het wel.
Welkom bij het halfjaarlijkse congres van Volt Europa, de moederpartij van Volt Nederland. Een oud-bestuurslid legt me de relevantie van dit congres uit. Dit is een sociaal evenement waar partijleden uit verschillende EU-landen elkaar kunnen ontmoeten. De inhoudelijke relevantie is beperkt. Dat blijkt al snel. Wat is de meerwaarde van een Europese partij, anders dan dat je kunt zeggen – als Volt Nederland bijvoorbeeld – dat je onderdeel bent van zo’n Europese beweging? De voordelen zijn hier in Boekarest nog niet helemaal duidelijk.
Platitudes en successen
Het congres begint met platitudes: hoe fijn het is dat we hier allemaal zijn, hoe bijzonder het is in Boekarest bijeen te komen en hoe belangrijk de missie van Volt is. Co-voorzitters Reinier van Lanschot en Francesca Romana D’Antuono doen een poging te laten zien dat Volt een enorm succes is. Er zijn opnieuw Volt’ers gekozen in Nederland, Duitsland en Italië, er zijn allerlei initiatieven in onder andere Denemarken en Slowakije en Volt Griekenland heeft sinds kort vierhonderd leden. Applaus.
De moderatoren stellen vervolgens wat vragen aan de zaal en daaruit kunnen we concluderen dat de meeste aanwezigen langer dan een jaar lid zijn en vaker bij een Europees Volt-congres zijn geweest. Duitsers en Nederlanders overheersen als vanouds, jongeren ook. Van Lanschot vertelt hoe hij al eerder bij een Volt-congres in Boekarest was. Vijf jaar geleden was de partij net van start gegaan en waren er nog maar een handjevol mensen. Kijk wat we in de tussentijd allemaal hebben gerealiseerd, lijkt hij te zeggen. Applaus, maar je vraagt je af waarvoor.
De gepresenteerde resultaten zijn een herhaling van oude, nationale successen. Nederland, Duitsland en Italië waren voor Volt altijd al het belangrijkst. Om Volt’s doel van een fractie in het Europees Parlement te realiseren, zijn electorale successen in minstens zeven EU-landen nodig. Werkelijk niemand lijkt te weten welke andere landen dat moeten zijn. België lijkt een kandidaat: daar vallen de nationale en Europese verkiezingen in 2024 samen. Dat Volt er nog nooit een verkiezing won, maakt kennelijk niet uit.
Een nieuw verhaal
Wat is de meerwaarde van Volt Europa? Een commissie heeft een nieuwe ‘narrative’ geschreven, zo horen we. Er is een video gemaakt met allerlei problemen waar heel Europa onder gebukt gaat zoals klimaatverandering en armoede. Volt heeft daar oplossingen voor. Nou ja, eigenlijk is het er maar eentje: een federaal Europa. Opeens gaan de gezichten in het filmpje stralen. Deze ‘narrative’ moet de fundering van alle boodschappen worden. Er komen ook samenvattingen van standpunten die allemaal dezelfde ‘tone of voice’ hebben.
Er volgt een voorbeeld: ‘Embracing diversity: building a more inclusive Europe for LHBTQIA+’, lezen we op de slide. We zien een foto met op de achtergrond een regenboogvlag. Een vrouw met paars haar kust een andere vrouw. Er staat ook een tekst bij met kennelijk de juiste ‘tone of voice’. Het is heel goed gelukt, zegt een vrouw op het podium. Je vraagt je af of dat zo is: in Nederland hebben LHBT’s qua wetgeving relatief weinig te wensen en in heel veel EU-landen trek je met vrouwen met paars haar waarschijnlijk geen stemmen.
Werkt zo’n Europese campagne wel? Dit is Volt Europa, waar men zo internationaal handelt dat cultuurverschillen worden genegeerd alsof ze helemaal niet bestaan. Zou het communicatieteam van Volt Nederland, dat straks de Nederlandse campagne voor de Europese verkiezingen organiseert, iets met deze voorbereidingen kunnen? Of zal men alles in ontvangst nemen om het weer snel in de prullenbak te gooien? We weten het niet.
Een nieuw beleidsprogramma
Dan is het tijd voor het nieuwe beleidsprogramma. Een vrouw vertelt over het plan om een mens naar de maan te sturen. Dat leek ooit onhaalbaar, maar het was voor velen juist heel inspirerend. Toen lukte het nog ook. Dit moeten we volgens haar vergelijken met het realiseren van de missie van Volt. Het programma blijkt ‘the moonshot programme’ te heten. Er zit geen greintje ironie bij.
We krijgen zes plaatjes van de prioriteiten. In de zaal luistert men er ademloos naar, maar wat vanaf nu ‘The 2025-2040 policy aspirations’ heet, wordt op de website tot dusver gewoon de ‘5+1 challenges‘ genoemd. Er lijkt op het oog niets veranderd, wat direct de vraag doet opkomen welk resultaat precies wordt gepresenteerd, wat de echte verandering is behalve het label en vooral hoe dit kan bijdragen aan de meerdere eer en glorie van Volt in de verschillende lidstaten. De meerwaarde van de Europese moederpartij is niet bepaald bewezen.
Er komt een man of twintig op het podium staan. Zij vormen het beleidsteam, zo horen we. Kennelijk heeft deze club deze ‘policy aspirations’ geschreven. Een rare gewaarwording: op partijcongressen besluiten leden meestal over de standpunten, maar hier worden ze als een min of meer vaststaand gegeven gepresenteerd. Het is voor een buitenstaander volstrekt onduidelijk hoe dit proces is verlopen, of leden er nog iets over mogen zeggen en of er naar hen geluisterd moet worden.
Te veel documenten
Deze thema’s gaan gezamenlijk tot een visie leiden, zo is de boodschap. Hoe deze visie zich dan weer verhoudt tot de nieuwe ‘narrative’ is onduidelijk. Of de visie anders is dan de vorige weten we ook niet. Er zijn inmiddels zoveel beleidsdocumenten geproduceerd dat er een nieuw online platform in gebruik is genomen waarop deze allemaal te vinden zijn. Omdat dit toch geen goed overzicht oplevert, is er een assistent op basis van kunstmatige intelligentie toegevoegd om samenvattingen te kunnen produceren.
Tijd voor een deelsessie om te horen hoe Volt nou concreet over bepaalde thema’s denkt. De hervorming van de EU lijkt het belangrijkste onderwerp, want daar is het allemaal mee begonnen. In het panel zitten onder andere Damian Boeselager, Volt’s enige Europarlementariër en Imane Elfilali, fractievoorzitter in Rotterdam. Boeselager denkt dat als de EU-besluitvorming beter verloopt alle andere problemen kunnen worden opgelost. Dat lijkt dan weer niet in overeenstemming met de nieuwe ‘narrative’.
Een Spaanse vrouw zegt dat de EU moet gaan werken voor burgers. Elfilali wil nadenken over ‘een nieuw wij’ in Europa, dat naast de nationale identiteiten komt, niet in plaats daarvan. Een Volt’er uit de gemeenteraad van München begint te klagen dat zijn collega-raadsleden weinig interesse hebben in internationale politiek. De discussieleider wijst er ondertussen op dat het allemaal niet te ingewikkeld moet worden, want anders begrijpt niemand er nog iets van. Na drie vragen uit het publiek is de sessie plotseling afgelopen.
Oordeelt u zelf of Volt Europa meerwaarde heeft voor Volt Nederland.
Dit is het tweede deel van een vierluik over de conferentie van Volt Europa in Boekarest. De hele serie vind je hier. Beeld: mars van Volt Europa door Boekarest, aan het einde van de middag. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.