Cultuur onder Vuur. De titel klonk als een bijeenkomst voor rechts Nederland en dus ging ik oktober 2019 naar de Haarlemse Philharmonie. Er was een programma met sprekers waaronder Arnold Karskens, die destijds een zwartboek maakte over de NOS. Ook stond een FvD-beleidsmedewerker op het programma om te praten over de euro. In de hal trof ik Jenny Douwes, de vrouw die bekendheid kreeg omdat ze als een van de blokkeerfriezen Zwarte Piet-demonstranten bij Dokkum had tegengehouden.

Het was druk en al snel herkende ik meer mensen. Er liep een bekende rechtsextremist rond en meerdere Statenleden van FvD waren er ook. Tot zover nog niet iets om je erg over te verbazen. Het werd pas echt gek toen ik me afvroeg wie dit evenement eigenlijk organiseerde. Dat bleek Civitas Christiana, een conservatieve katholieke stichting die zich inzet voor dezelfde zaken als bijvoorbeeld Forum: het behoud van Zwarte Piet, het stoppen van het klimaatbeleid en tegen ‘LHBT-propaganda’. 

Cultuur onder Vuur is een van de campagnes van deze stichting. Het scheppen van verwarring lijkt onderdeel van de strategie: het is niet de bedoeling dat mensen direct snappen dat dit een katholieke stichting is. De bijeenkomst had wat quasi-religieuze elementen, maar voor seculiere FvD’ers was er geen overduidelijke katholieke ondertoon. De rode vlaggen op het podium maakten vooral een oubollige indruk. Pas als je eenmaal binnen was, begreep je langzaam waar je was beland.

Vooral veel doneren 

Het Reformatorisch Dagblad deed onlangs zes maanden onderzoek naar Civitas Christiana en concludeert dat deze ANBI-stichting minimale transparantie betracht over donaties en geldstromen. Zo komen we op de platte kern van wat deze stichting is: een organisatie die sympathisanten continu aanmoedigt om te doneren om de strijd tegen de ondergang van de Nederlandse cultuur voort te zetten en er bijvoorbeeld voor te zorgen dat kinderen op school niet seksueel worden geïndoctrineerd. 

Het onderzoek van het Reformatorisch Dagblad levert een mooie vraag op: heeft het wel zin zo’n organisatie kritisch te bevragen? Civitas Christiana lijkt immuun voor kritiek. In een schriftelijke reactie noemt de stichting alle verwijten onterecht. Voor de donateurs lijkt dat voldoende: de organisatie doet immers wat ze belooft: de oerconservatieve boodschap verspreiden. Elke vraag over effectiviteit, efficiëntie en transparantie wordt daarmee op voorhand irrelevant, want alles draait om het hogere doel. 

Bestaan er organisaties met een beter businessmodel? 

In Hoe het allemaal misging praten Tinkebell en ik over Civitas Christiana. 

De podcast Hoe het allemaal misging is te beluisteren via alle reguliere podcast-platformen waaronder Apple, Google en Spotify. Beeld: donatie-oproep bij Cultuur onder Vuur, oktober 2019. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.