De SGP doet niet mee aan de Provinciale Statenverkiezingen in Noord-Holland en dus is de vraag hoe het nu moet met de duizenden mensen die normaliter op de partij van Kees van der Staaij stemmen. Een paar jaar geleden hadden SGP’ers in Noord-Holland dit probleem nog niet. Toen was er nog een gecombineerde lijst met de ChristenUnie. Zoals bekend zijn de twee voormalige partners uit elkaar gegroeid en aangezien Noord-Holland maar weinig SGP’ers kent, doet de partij nu helemaal niet meer mee.

Tijd voor een debat over de vraag waar de dolende SGP’ers terecht kunnen. Dit brengt ons donderdagavond naar Huizen, waar in de Krachtcentrale vier partijen de degens kruizen in de hoop SGP’ers aan zich te binden. Dat dit een belangrijke doelgroep is, blijkt uit de komst van vier lijsttrekkers: Ingrid de Sain (BBB), Dennis Heijnen (CDA), Michel Klein (ChristenUnie) en Daniel van den Berg (JA21). De belangrijkste partij lijkt op het eerste gezicht te ontbreken, maar FvD lijkt door niemand te worden gemist. 

Provinciale debatten zijn lastig. Er zijn maar weinig uitgesproken provinciale thema’s en de meeste burgers kennen die thema’s sowieso niet. Zo verdwijnen er buslijnen in Noord-Holland, maar alleen in de laatste minuten gaat het heel even over dit bij uitstek provinciale beleidsterrein. Het gaat vandaag over zaken waarbij de provincie vrijwel irrelevant is, zoals LHBTI-rechten en het aantal vluchten op Schiphol. Zo levert dit debat vooral een beeld op van waar deze partijen op hoofdlijnen voor staan. Drie observaties. 

1: één alternatief voor christenen 

De SGP vindt kennelijk dat de deelnemende partijen de beste opties zijn voor SGP-stemmers. Het zijn behalve de ChristenUnie rechtse opties, die vanuit religieus oogpunt om het even zijn. Daniel van den Berg (JA21) zegt weliswaar veel affiniteit met de SGP te hebben en het CDA heeft het christendom in zijn naam staan, maar van enige expliciete christelijke inspiratie is geen sprake. 

Als je christelijk bent en je wilt dat letterlijk terughoren in de boodschap, kun je alleen bij de ChristenUnie terecht. De partij van Mirjam Bikker is de enige die vol overtuiging praat over de balans tussen economie en natuur, tegen de verdere uitputting van de aarde en dat beschrijft in termen die direct zijn gekoppeld aan het geloof: rentmeesterschap en zorg voor de schepping. De rest van de partijen is dat verleerd. 

2: Geen verschil tussen CDA en BBB

BBB is ten koste van het CDA aan een enorme opmars bezig. Bij dit debat valt op hoe klein de verschillen zijn. Bij het stikstofbeleid is dat het duidelijkst. BBB zegt zonder enige reserves geen boeren gedwongen te zullen uitkopen. Maar hoe groot is het verschil met het CDA nou echt? Het CDA blijft meer in de buurt van de stikstofdoelen van het kabinet, maar ziet de optie van gedwongen uitkoop als puur theoretisch.

Zo komen we op het verschil tussen BBB en CDA: vooral het gevoel is anders. Ingrid de Sain (BBB) is een totale onbekende, maar voelt als een vrouw uit de buurt en een van ons, die begrijpt waar we in het dagelijks leven tegenaan lopen. Dennis Heijnen (CDA) is vooral een van de vele goedbedoelende hoog opgeleide beroepspolitici waar alle provinciehuizen sowieso mee vol zitten.

3: JA21 in paniek 

En dan is er nog JA21. In de ochtend was er een desastreuze peiling van EenVandaag, waar de partij in twee provincies nul zetels haalt. Vooral Noord-Brabant is pikant, want daar zitten veel rechts-conservatieve stemmers. In Noord-Holland haalt JA21 nog drie zetels, maar het idee dat je deze partij moet stemmen om de VVD te dwingen rechts beleid te voeren is inmiddels achterhaald. De bodem is dus nog niet in zicht.

JA21 kan deze avond tussen de gematigdere concurrenten uitblinken met een agenda die dichtbij de SGP ligt. Daniel van den Berg valt de concurrenten aan op hun energie- en migratie-beleid, maar de zaal reageert lauw. Zo’n harde stijl is niet des SGPs. Het lijkt op hoe het landelijk met JA21 gaat. In de hoop op succes schreeuwt de partij steeds harder, gaat steeds meer op de PVV lijken en staat steeds verder van conservatieve kiezers af. 

Dolende SGP-kiezers lijken al met al het meest thuis bij BBB of de ChristenUnie. 

Beeld: vier lijsttrekkers in debat in Huizen. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.