Bij Volt maken kandidaten en partijbestuurders onderling wel uit wat integer is
Volt heeft een enorme obsessie met regels, voorschriften en procedures. We zien dit aan de agenda van het congres van zondag in de Jaarbeurs in Utrecht. Niet voor de eerste keer worden de interne regels gewijzigd. Bij de persbriefing probeert de persvoorlichter journalisten uit te leggen wat de werkwijze is. Ten opzichte van de planning is er een tussenstap bijgekomen. Het doel van de tientallen pagina’s wijzigingsvoorstellen is volgens de persvoorlichter onder meer de kandidaatstellingsprocedure te vereenvoudigen. Tja.
We horen dat de oude statuten van een startup waren. Er moeten nu aanpassingen komen omdat Volt ‘steeds meer een ledenorganisatie’ wordt. De buitenstaander ziet iets heel anders. Er zijn maar 350 mensen in Utrecht en er wordt openlijk geklaagd over het tekort aan actieve leden: er zijn lokaal en landelijk werkelijk overal vacatures. De deelname aan de Provinciale Statenverkiezingen gaat in vier provincies niet door vanwege een gebrek aan kandidaten. Hoezo ‘steeds meer een ledenorganisatie’?
We moeten naar de informele kant kijken. Volt is een vriendennetwerk, met als belangrijkste figuren fractievoorzitter Laurens Dassen, scheidend penningmeester Auke Boomsma, de weggevluchte oud-voorzitter Peter-Paul de Leeuw, oud-voorzitter Jason Halbgewachs en Europees voorzitter en voormalig Europees lijsttrekker Reinier van Lanschot. Dit netwerk is zo hecht, dat we nu al kunnen voorspellen wie volgend jaar Europees lijsttrekker wordt. Van Lanschot krijgt een tweede kans.
Een vriendennetwerk
Dit netwerk verklaart veel problemen. Deze figuren hebben weinig met ledendemocratie want die tast hun positie aan. Prima dus dat Volt bij de raadsverkiezingen van maart vorig jaar veel gemeenten oversloeg. Het netwerk verklaart ook waarom Nilüfer Gündogan in ongenade viel en waarom we Tweede Kamerlid Marieke Koekkoek nauwelijks zien: zij zijn de kern van de partij niet en kunnen dus alleen een rol in de marge spelen. Koekkoek schikt zich daarin, Gündogan niet. Dat is haar duur komen te staan.
Het vriendennetwerk zag dat Gündogan te populair begon te worden en wilde van haar af. Er werd een leugenachtig verhaal bedacht. Uit de rechtbank weten we inmiddels dat er in februari 2022 helemaal geen ‘klachten’ tegen haar waren. Het was er hooguit eentje. Hoe dat recht te breien? Gündogan won haar kort geding, Volt tekende hoger beroep aan en de uitslag daarvan volgt over twee weken. Volt twijfelt inmiddels openlijk of men gaat winnen. Gündogan dreigt met een bodemprocedure.
De poging om van Gündogan af te komen is in het gezicht van het vriendennetwerk ontploft. Je vraagt je af of Volt niet beter kan zeggen dat de aantijgingen simpelweg onjuist waren. Als Volt dat zou toegeven, zou Gündogan moeten inbinden, anders komt ze bekend te staan als totaal onredelijk. Voor het vriendennetwerk is dat echter geen optie: een fout toegeven zou betekenen dat het netwerk iets fundamenteel verkeerd heeft gedaan. In het universum van deze heren is zoiets simpelweg onmogelijk.
Een evaluatiecommissie
Nu lijken de verantwoordelijken langzaam weg te vluchten. De twee co-voorzitters ten tijde van de beschuldigingen waren al na twee maanden weg en deze zondag nemen ook Auke Boomsma en Emmy Mol de benen. Alle ervaren bestuursleden uit februari 2022 zijn nu vertrokken. Er zijn alleen bestuurders over die destijds pas net in functie waren en hun handen dus min of meer in onschuld kunnen wassen. Ook de toenmalige persvoorlichter uit de Kamer is opeens met de noorderzon vertrokken.
Volt heeft een commissie opgericht met de verhullende naam ‘werkgroep evaluatie’. We horen deze zondag wat die aan het doen is. Er zit 2300 uur in een megalomaan onderzoek. De kwestie-Gündogan wordt van begin tot eind gereconstrueerd. We horen voorzitter Monique van der Poel uitleggen dat dit heel zorgvuldig moet gebeuren en dat het onderzoek daarom is vertraagd. Het zou oorspronkelijk deze zondag worden gepresenteerd, maar de hoor en wederhoor kost meer tijd.
Interessant: dit lijkt over het wederhoor van Gündogan te gaan, maar zij heeft zich onlangs uit het onderzoek teruggetrokken. Ze wil dat al haar inbreng uit het rapport wordt gehaald. Van der Poel meldt dat niet en babbelt alsof er twee zienswijzen in het rapport komen te staan. Het onderzoek zal echter alleen het perspectief van de klagers en de partij bevatten. In deze ‘ledenorganisatie’, vegen figuren als Van der Poel hun reet af met het volledig informeren van leden.
Integriteit bij Volt
Van der Poel heeft een dubbelfunctie: ze is voorzitter van deze commissie én al maanden kandidaat-senator. De persvoorlichter laat in de persbriefing weten dat Volt-kandidaten instemming behoeven van het partijbestuur. Leuke dubbele pet: kan het onderzoek van Van der Poel aantonen dat het vriendennetwerk in februari 2022 loog over Gündogan? Kan zij concluderen dat het voor Volt beter is dat al deze figuren vertrekken? Het lijkt er niet op.
Het ergste is: Van der Poel weet dit. Ze consulteerde mensen binnen en buiten Volt of deze dubbelrol wel kon. Ze ging langs bij een deel van het vriendennetwerk dat Gündogan pootje wilde lichten. Verrassing: de vriendenkliek zag geen bezwaar. Van der Poel krijgt er in de plenaire zaal een vraag over. Ze zegt dat de dubbelrol is getoetst. We horen ook nog een ingewikkeld verhaal over een taskforce die garandeert dat alles onafhankelijk verloopt. Bij Volt bepalen kandidaten en partijbestuurders zelf wel wat integer is.
Gündogan wist van niks, ontdekte deze dubbelrol pas onlangs en trok zich toen terug. De leden krijgen dit niet te horen. Ze krijgen wel geklets over het meenemen van wetenschappelijke literatuur en het consulteren van experts. Een afleidingsmanoeuvre: Van der Poel kende haar dubbele pet en vroeg in het vriendennetwerk rond of dit oké was. Ze hield daar Gündogan buiten en zelfs nu de fout is uitgekomen geeft Van der Poel die niet ruiterlijk toe. Iemand nog vragen over dubbele petten?
Volt denkt in de Eerste Kamer één en misschien twee zetels te halen. De leden zetten Van der Poel deze zondag op plek drie. Toch nog een sprankje hoop voor ‘de ledenorganisatie’.
Beeld: Maartje van de kandidatencommissie legt de selectieprocedure uit. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.