Lilian Marijnissen toert met haar nieuwe boek door het land. Maandagavond strijkt de karavaan neer in de Prodentfabriek in Amersfoort. De zaal is met zo’n 150 mensen goed gevuld en er moeten zelfs extra stoelen worden bijgeplaatst. Het is altijd lastig een goed beeld te krijgen van wie er zo’n avond precies aanwezig zijn. Zo was Marijnissen afgelopen vrijdag in Haarlem. Ze zei toen dat ze jongeren in de zaal zag zitten. Mijn vrij stellige indruk was dat die er nauwelijks waren en dat Marijnissen ze uit haar duim zoog.

In Amersfoort let ik beter op. Bij binnenkomst staan er alleen leden van vijftig jaar en ouder. De eerste jongere is een belangstellende van de SGP. Bij de ingang van de zaal tel ik vervolgens nog twee jongeren en later verschijnen er nog eens twee. Dat was het. Verder veertig plus, of ouder. Het is een alarmerende leeftijdsopbouw die slechter is dan elke andere politieke partij, ook partijen die traditioneel slecht bij jongeren scoren als CDA en PvdA. Zowel absoluut als procentueel zijn de jongeren bij de SP bijna uitgestorven. 

Jongeren aanspreken 

Marijnissen vertelt deze avond over haar strijd tegen het neoliberalisme, voor een hoger bestaansminimum en voor regulering van arbeidsmigratie. Interviewster Amber Kortzorg – bekend van Kassa – wil weten hoe de SP denkt over linkse samenwerking. De SP werkt graag met iedereen samen, niet alleen met links, meldt Marijnissen. De verandering moet vooral komen van onderop, dus uit de samenleving. Deze komt niet uit die ene vierkante kilometer in Den Haag. 

Er is binnenkort een festival over pensioenen en er komt een demonstratie over de nationalisering van de energiesector. Daar is ook een petitie over. De SP is bezig samen te werken met maatschappelijke organisaties, maar wat dat inhoudt horen we niet. Je vraagt je af of dit acties zijn die jongeren naar de SP trekken. Deze avond horen we niets over simpele jongerenthema’s als onbetaalbare opleidingen, niet-bestaande starterswoningen en tussen wal en schip vallen bij de herinvoering van de studiefinanciering. 

Ook online activisme en sociale media staan bij de SP niet hoog op de agenda. Een man vraagt zich af of een boek wel zo’n logisch medium is in een tijd waarin veel mensen niet lezen. Hoe spreek je de jeugd eigenlijk aan? Zou een podcast geen goed idee zijn? Marijnissen meldt dat ze al een podcast heeft. Die blijkt Daarom is het goed te heten. Of jongeren die kennen is onbekend. Marijnissen meldt dat er onder jongeren steeds meer kritiek is op het kapitalisme en dat de SP daar heel goed bij past. 

Het nut van Rood 

Dat zou zeker kunnen. Het heeft er alle schijn van dat veel jongeren tegenwoordig zijn aangesloten bij Extinction Rebellion, anti-racisme clubs en andere protesten, die allemaal op de linkerflank zitten. Maar met de SP heeft het niets te maken. Zou dat een verband hebben met het feit dat de SP de eigen jongerenorganisatie – Rood – buiten de deur zette? Dat ging nogal rigoureus: de jongeren die naast hun SP-lidmaatschap Rood-lid wilden blijven, werden stuk voor stuk geroyeerd. Allemaal jongeren die kritisch zijn op het kapitalisme. 

Zo leren we over het nut van jongerenorganisaties. Ze zijn vaak wereldvreemd, bureaucratisch en duur, maar voor moederpartijen hebben ze een meer dan belangrijke functie. Ze zorgen niet alleen voor jonge ledenaanwas en jong talent, maar ook voor aandacht voor thema’s die belangrijk zijn voor volgende generaties. Dat druppelt vroeg of laat door bij de moederpartij. Als politici van de moederpartij jongeren systematisch negeren, komt de jongerenorganisatie op allerlei manieren met kritiek. 

De partijtop van de SP heeft de band met jongeren op eigen initiatief doorgesneden. De partij heeft wel een nieuwe jongerenclub opgericht, maar die is klein en onkritisch, want het partijbestuur vond Rood te eigenzinnig. Zo is de nieuwe organisatie het omgekeerde van waar je zo’n club voor nodig hebt. Dat er met Rood vanalles mis was staat vast en dat de SP daar iets tegen moest doen ook. Maar waarom Rood-leden ook individueel de tent uit werden gejaagd blijft een raadsel, want nu zijn ze – buiten de SP – actief voor dezelfde doelen als hun voormalige partij.

Zou de SP een geheim plan hebben een nieuwe ouderenpartij te worden? 

Beeld: scherm op de avond met Lilian Marijnissen in Amersfoort. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.