Op een industrieterrein bij Deventer Colmschate opent BBB woensdagmiddag het nieuwe partijbureau. Deze plek is niet toevallig: in Deventer woont politiek leider Caroline van der Plas en een paar kilometer verderop ligt het bedrijf van partijvoorzitter Erik Stegink. Het is een druilerige middag en dan zou je denken dat de opening van een partijbureau, vijf kilometer buiten het centrum van de stad, weinig bekijks trekt. Dat is een vergissing: er zijn honderden leden uit het hele land.

Provinciale standpunten

Hier ontmoet ik een van de kandidaten voor de Provinciale Staten. Ze houdt zich bezig met de jacht. Dat is een term die bij velen nogal wat allergie oproept, vertelt ze, maar men weet vaak maar weinig van faunabeheer. Dat is een betere term dan jacht. Ze legt uit dat op sommige dieren gejaagd mag worden en op andere niet. Er blijkt een hele administratie van te bestaan: hoeveel dieren van welke soorten mogen in welke gebieden voorkomen, zodat er een gezonde balans blijft tussen mens en natuur.

Hoe belangrijk dit is, illustreren de Amsterdamse Waterleidingduinen, vertelt de kandidaat. Daar is geen beheer en worden de dieren aan hun lot overgelaten, dus verhongeren ze. Het beleid rond faunabeheer zou eigenlijk landelijk moeten zijn, denkt ze: het gebied waar ze jaagt ligt op de grens van meerdere provincies. Wat in de ene provincie is toegestaan, is in de andere strafbaar. Hoewel het om provinciaal beleid gaat, hoor je veel partijen er in de Provinciale Staten nooit over.

Ik spreek nog een kandidaat. In veel dorpen is het moeilijk voor jongeren om een woning te vinden, vertelt hij. Vaak kunnen jongeren op voorhand niet in hun geboortedorp blijven wonen. Er wordt soms wel wat bijgebouwd, maar dat is altijd in een prijscategorie die jongeren niet kunnen betalen. Dat geldt ook voor de meeste bestaande huizen die vrijkomen. De provincie moet ander beleid gaan voeren zodat jongeren niet meer worden weggejaagd naar de steden, vindt hij.  

Deze verhalen zijn een positieve verrassing: nieuwe partijen doen vaak alleen mee aan de Provinciale Statenverkiezingen omdat ze een fractie in de Eerste Kamer willen hebben. Over de provincie zelf hebben ze maar weinig te melden en soms hebben ze er zelfs niet eens interesse in. Forum was in 2019 een mooi voorbeeld, nu lijkt dit te gelden voor JA21. Niet voor BBB: deze kandidaten hebben een inhoudelijke visie waar ze met hun provincie naartoe willen. Het gaat nog over provinciale bevoegdheden ook. 

Regionale teams 

BBB is al een jaar met de voorbereiding van deze verkiezingen bezig, vertelt ambtelijk secretaris Henk Vermeer vol trots. Ook hier valt het verschil op met hoe andere nieuwe partijen dat doen. FvD stuurde de hele operatie aan vanuit de landelijke top en JA21 doet dat min of meer ook. Nergens een spoor van een organisatie van vrijwilligers die zich belangeloos inzetten voor de partij, omdat ze hun idealen verder willen brengen en daar ook zelf een bijdrage aan willen leveren.

Bij BBB kregen we aanvankelijk maar één keer een beeld van de selectie: toen Zeeuwse aspirant-kandidaten in Arnemuiden werden voorgesteld aan Caroline van der Plas. Vermeer vertelt dat er in elke provincie zo’n bijeenkomst was, maar alleen in Zeeland was er pers bij. Die sessie viel om één reden op: voormalig FvD-Statenlid Eelco van Hoecke bleek aspirant-kandidaat, terwijl je hem liever niet in je gelederen wilt hebben. Hij was alweer snel weg. 

Vermeer vertelt hoe BBB dit alles organiseerde: regionale vrijwilligers selecteerden kandidaten en pas daarna keek de landelijke partij ernaar. In Arnemuiden zag de pers de opbrengst van de regionale zoektocht naar kandidaten, nog voordat de landelijke leiding ernaar keek. BBB doet wat partijen als FvD en JA21 niet doen: men geeft vertrouwen aan gewone leden en denkt dat dat een prima resultaat kan opleveren. Later kijkt de partijtop ernaar volgens een soort vierogen-principe.

Een andere partij 

Zo leren we hoe anders BBB is ten opzichte van een concurrent als JA21. BBB kan honderden mensen op de been brengen, JA21 veel minder. Bij JA21 hoeven leden niets te doen, behalve nieuwsbrieven lezen, contributie betalen en klappen voor de leiding. Bij BBB kun je actief meedoen in een regionaal team en kun je op basis van het vertrouwen van andere leden worden gekandideerd. Zonder vrijwillige inzet lukt dat niet. Als je een baantje zoekt, is BBB erg onaantrekkelijk. JA21 biedt juist kansen. 

Bij BBB komen op deze manier mensen met ideeën over de provincie bovendrijven. Omdat kandidaten eerst in een vrijwilligersorganisatie functioneren, is de kans groot dat de partij in staat is provinciale fracties te vormen die ook echte teams zijn. Bij JA21 blijft dat afwachten. Natuurlijk is het niet te zeggen of de werkwijze van BBB echt een succes wordt, maar we weten wel dat het JA21-model is gekopieerd van Forum. Dat heeft in ieder geval weinig Statenleden opgeleverd die langer dan vier jaar meegaan. 

Rara welke van deze partijen is het meest stabiel?

Beeld: de opening van het BBB-partijkantoor. Foto: Chris Aalberts.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.