Volt is een uniek politiek project: in tegenstelling tot vrijwel alle nieuwe partijen doet die van Laurens Dassen een poging een echte politieke ledenorganisatie te bouwen met afdelingen, lokale voorzitters, partijcommissies en interne democratie. De meeste andere nieuwe partijen houden de organisatie bewust klein en geven de leden geen inspraak. Volt doet dat wel, maar dat heeft wel wat nadelen: soms is de koers niet helder en sommige keuzes zijn zelfs totaal ondoorgrondelijk. 

Zo is daar de deelname aan de Provinciale Statenverkiezingen van maart. De grote vraag is: waarom? Het simpele antwoord is: omdat de leden het zo hebben gewild. Logisch is anders: komende week dient het hoger beroep van Volt tegen Nilüfer Gündogan en de uitspraak wordt vlak voor de verkiezingen verwacht. Het wordt de tweede keer dat Volt tijdens een verkiezingscampagne last heeft van de zaak. Van de Tweede Kamerfractie is sinds het vertrek van Gündogan nog maar weinig vernomen. 

Volt is sinds dit jaar aanwezig in tien gemeenteraden, maar ook daar is de partij nog geen succes. In Amsterdam noteerde de krant dat het enige opvallende geluid aan Volt de ringtone van de fractievoorzitter is. Volop opties om eerst bestaande fracties te versterken, maar Volt wil vooral snel op nóg een bestuursniveau aan de bak. De voortekenen zijn niet goed: in vier provincies is de deelname al afgeblazen vanwege een gebrek aan kandidaten. Niemand lijkt zich intern af te vragen hoe dat komt.

Congres in Zuid-Holland 

Hoe de provinciale avonturen van Volt concreet gaan uitpakken konden we afgelopen weekend zien bij het Volt-congres in Zuid-Holland. Laurens Dassen is er om de aanwezigen peptalk te geven. Hij voelt de energie, zegt hij. De huidige politiek schuift uitdagingen alleen maar voor zich uit en haalt allerlei doelen niet, of het nou gaat over stikstof, klimaat of waterkwaliteit. Niet zo gek dat het vertrouwen in de politiek daalt. Er is meer urgentie nodig en juist Volt is daarvan doordrongen. 

Klinkt niet slecht, maar begrijpt Dassen waar deze verkiezingen over gaan? Hij zegt dat de provincie essentieel is voor allerlei uitdagingen. Door resultaten neer te zetten en burgers meer inspraak te geven komt de politiek dichterbij mensen te staan en neemt het vertrouwen toe. Het lijkt hem te ontgaan dat de provincies nauwelijks aandacht krijgen van het grote publiek en dat de provinciale resultaten vaak slecht zichtbaar zijn. Is dit de plek om het vertrouwen terug te winnen? 

Het lijkt erop dat ook Volt snapt dat de provincie niet leeft. Geen lid in Zuid-Holland nam de moeite een amendement in te dienen op het verkiezingsprogramma. Belangrijk is het dus niet. Een jongen presenteert de inhoud ervan. Het valt vooral op hoe overbodig het allemaal is omdat alle voorstellen ook door concurrenten worden gedaan. Het meest specifieke is dat er meer Europese subsidies moeten worden aangevraagd, iets wat ambtenaren in Zuid-Holland waarschijnlijk allang zelf hadden bedacht. 

Volt wil ‘slim ruimtegebruik’ en ‘een passend woningaanbod’ alsof er partijen zijn die het liefst huizen bouwen die niemand nodig heeft en de openbare ruimte op een rommelige manier opdelen. Bij stikstof is Volt een doublure van D66 en GroenLinks, net als op het gebied van klimaat, waar Volt zo ambitieus mogelijk wil zijn. Er volgt een pleidooi voor duurzame mobiliteit en goed openbaar vervoer, het stimuleren van de economie en circulaire bedrijfsvoering. Nul originaliteit.

Geen eigen ideeën

Zes kandidaat-lijsttrekkers mogen ieder kort vertellen wat ze willen. Steeds volgt dezelfde claim: allerlei dossiers moeten vlot getrokken worden en Volt gaat dat doen. Geen lid die vraagt of het niet omgekeerd is: als meerdere partijen met dezelfde ideeën verkiesbaar zijn leidt dat tot versnippering en dat verkleint de kans dat er een machtsblok komt dat bijvoorbeeld stikstof- en klimaatbeleid regelt. Versnippering verkleint plat gezegd de kans dat de Volt-visie werkelijkheid wordt. 

We horen een kandidaat zeggen dat er concrete doelen en acties moeten komen en niemand vraagt zich af of dat niet allang gebeurt en of versnippering niet aan de basis ligt van alle besluiteloosheid. Meerdere lijsttrekkerskandidaten roepen wel dat er burgerberaden moeten komen. Die doen de problemen met bijvoorbeeld stikstof als sneeuw voor de zon verdwijnen en laten draagvlak vanzelf ontstaan, zo is de suggestie. De aanbevelingen van burgers kunnen gewoon overgenomen worden en weg zijn de problemen. 

De focus op burgerberaden is curieus: Volt wil taaie dossiers oplossen maar heeft zelf geen idee hoe en dus laat de partij burgers de oplossingen bedenken. Zou dat werken? Ook na een burgerberaad waarbij er ‘draagvlak’ is voor het resultaat zullen boeren niet massaal staan te juichen om te worden onteigend. Als je de politieke impasses in Nederland wilt doorbreken, moet je jezelf niet afhankelijk maken van wat burgers op een paar achternamiddagen bedenken, maar heb je zelf nieuwe ideeën nodig. 

Beeld: Tessa Beeloo, lijsttrekker van Volt Zuid-Holland. Still van YouTube. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.