Veel ledenvergaderingen van partijen zijn tegenwoordig besloten en die van BVNL – de partij van Wybren van Haga – is deze zaterdag geen uitzondering. BVNL komt samen in het Van der Valk-hotel in Utrecht. De belangrijkste besluiten betreffen de benoemingen van de lijsttrekkers voor de Provinciale Staten, de kandidaten voor de Eerste Kamer en een paar partijbestuurders. Echt spannend is het niet: de kandidaatstelling is de taak van het partijbestuur, tegenkandidaten ontbreken en dus kunnen de leden alleen maar instemmen. 

Alleen het middagprogramma is openbaar. Navraag levert een vertrouwd beeld op: er zijn in de ochtend vrijwel alleen obligate vragen gesteld over de koers. Men had de antwoorden ook op de website kunnen vinden. Slechts één vraag was relevant: waarom krijgt Eric de Bie zoveel functies? De Brabantse ex-FvD-lijsttrekker wordt benoemd tot partijbestuurder, lijsttrekker voor Brabant en lijsttrekker voor de Eerste Kamer. Het antwoord geeft een goed beeld hoe BVNL ervoor staat: er was niemand anders. 

Niet zo lang geleden stuurde ik De Bie een interviewverzoek. Ik wil onderzoeken wat de FvD-Statenleden uit 2019 hebben bereikt. De Bie antwoordde dat ik hem nooit heb gesproken, maar dat ik toch over hem heb geschreven. Het was volgens hem ‘niet erg genuanceerd’. Even kijken: toen De Bie in Brabant een coalitieakkoord sloot waarmee FvD alle verkiezingsbeloften uit het raam flikkerde, schreef ik dat dat kwam omdat De Bie ‘te dom, te onervaren of te ijdel, of alledrie’ was. Toegegeven: dat was niet aardig. 

Geen snaar raken

Het blijkt ook niet waar, want De Bie is beslist niet dom, zo begrijp ik van zijn voormalige collega’s van Forum. Hij is juridisch goed onderlegd en is daarmee zelfs bijzonder geschikt om in de Eerste Kamer te zitten. Klinkt goed, maar er is dan nog steeds een probleem over: De Bie oogt ontzettend saai. Dat zagen we ooit al toen Forum in Berkel-Enschot bij elkaar kwam en De Bie honderden leden moest toespreken. Als er nou iemand werkelijk geen enkele snaar bij een zaal weet te raken is hij het. 

Is dit de gezichtsbepalende figuur die BVNL nodig heeft? Wat direct opvalt is dat ook de persvoorlichter mag spreken. Zijn naam is Richard de Mos en hij weet het programma zeker op een vlotte manier te presenteren. Hij schreef al eens op zijn website dat zijn politieke carrière wordt gefrustreerd door zijn rechtszaak naar vermeende corruptie. Hij was anders lijsttrekker voor de Eerste Kamer geweest. Zo kunnen we concluderen dat De Bie niet de eerste keus was. Van je collega’s moet je het maar hebben. 

Het kan ook niet anders. Alle publiciteit gaat tegenwoordig naar JA21 en BBB, bij BVNL is de kiesdrempel niet in zicht. Er zijn weliswaar allerlei politici die zich bij BVNL hebben aangesloten, maar dat is vaak om verkeerde redenen: ze wilden of moesten weg bij Forum of bij de PVV. De meest recente FvD-afsplitser – het Limburgse Statenlid Roel Westhoff – is ook aanwezig. Hij zal wel moeten, anders is zijn politieke carrière sowieso voorbij. Wat BVNL aan hem heeft is een andere kwestie.

Wat beters te doen

BVNL is populair bij politici die een partij zoeken, niet bij kiezers. De peilingen zijn beroerd en de journalistieke aandacht beperkt zich dit partijcongres tot Chris Aalberts. Er zijn zeker tweehonderd mensen aanwezig, maar dat is slechts een fractie van de door BVNL geclaimde 6.000 leden. Het is bovendien de vraag of de BVNL-politici vertrouwen hebben in hun eigen partij: een provinciale lijsttrekker twijfelt openlijk of hij wel een zetel haalt en een collega gaat meteen na de lunch naar huis. Hij heeft ‘wel wat beters te doen’. 

Die opmerking heeft wellicht betrekking op de Vlaamse hoogleraar Mattias Desmet, die een vol uur aan elkaar komt praten. Hij doet dat op een zeer saaie manier: hij zit op een stoel en spreekt onafgebroken zonder enige vorm van visuele ondersteuning. Het is soms moeilijk te volgen, maar de zaal luistert ademloos en geeft hem aan het einde een staande ovatie. Desmet vertelt dat hij een controversiële figuur is. Dat klopt: er was onlangs nog een rel over dubieuze uitspraken in een Amerikaanse talkshow. 

Desmet vindt dat veel psychologisch onderzoek niets bewijst. Hij claimt dat wetenschappers hier blind voor zijn en dat dat verklaard kan worden door massapsychologie. Ook de massale angst voor corona – terwijl al snel bleek dat het virus niet heel dodelijk is – laat massavorming zien. Dit is een vorm van hypnose die voortkomt uit totalitair denken, propaganda en indoctrinatie. Er is sprake van een technocratisch totalitair systeem en daaraan kunnen we alleen ontsnappen door ons uit te spreken. Dit verstoort namelijk de massahypnose.

Zoeken naar de koers   

De wetenschappelijke basis van dit verhaal is niet zo duidelijk, maar dat is hier niet het punt. De vraag is vooral wie hier wordt aangesproken. Het antwoord is: mensen die kritiek hebben op de wetenschap in het algemeen en het corona-beleid in het bijzonder. Ze worden ook weleens wappies genoemd. Het grote mysterie is waarom Desmet’s verhaal zo’n ruim podium krijgt bij een partij die zich rechts van het politieke midden begeeft, ondernemers wil aanspreken en continu refereert aan marktdenken. 

BVNL-leden zeggen steeds dat hun partij een soort VVD is uit de tijd van Wiegel en Bolkestein. Zou kunnen, maar de VVD heeft nooit mensen als Desmet op het podium gehesen. Zo dringt de vraag zich op of zo’n wappie-verhaal helpt BVNL populairder te maken bij de juiste doelgroep, of dat het een achterhoedegevecht is over een politiek thema van twee jaar geleden, dat alleen maar afstotend werkt bij al die ondernemers die binnenkort enthousiast voor Van Haga moeten gaan flyeren. 

Ik weet het antwoord wel. 

Beeld: BVNL-taartjes. Foto: Chris Aalberts. 

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.