De ChristenUnie is binnenkort relevanter dan het CDA
De samenleving verandert en de ChristenUnie verandert mee. Dat is te merken op het partijcongres deze zaterdag in de Prodentfabriek in Amersfoort. De ChristenUnie trapt de campagne af voor de Provinciale Statenverkiezingen. Ook wordt er gepraat over migratie. Een partijlid vertelt me dat ‘in het Koninkrijk Gods iedereen gelijk is, maar dat dat niet altijd zichtbaar is in de dagelijkse realiteit.’ Mooi gezegd: als je die woorden serieus neemt, is dat nog een hele uitdaging.
We luisteren naar een predikant die ons vertelt dat God ruimte schept, net als Jezus en de Heilige Geest. Ze noemt allerlei verzen en figuren uit de Bijbel. We horen dat God de mensen thuisbrengt. Jezus schept ruimte voor mensen die er niet bij horen omdat ze ziek zijn of omdat ze geen stem hebben. De predikant zegt dat christenen in het verleden vaak aan de verkeerde kant van de geschiedenis hebben gestaan, bijvoorbeeld bij een thema als ongelijkheid.
Opkomen voor kwetsbaren
Dat zal de ChristenUnie niet nog eens gebeuren. Tweede Kamerlid Don Ceder blikt terug op het buitengewone congres dat onlangs werd gehouden over de opvangcrisis. De ChristenUnie moet blijven opkomen voor de meest kwetsbaren, klinkt het. Ceder wil kleinschalige opvang zodat asielzoekers en hun omgeving een goede start kunnen maken. Daar hoort de spreidingswet – die gemeenten verplicht mee te werken aan opvang – expliciet bij. Ceder ziet er de vingerafdrukken van zijn partij op staan.
Ceder ziet de opvang als een maatschappelijke opgave waarbij gemeenten, vrijwilligers en kerken een rol spelen en dus goed moeten overleggen. Hij stoort zich aan het debat over migratie. Een volwassen gesprek hoe de opvang eruit moet zien blijft vaak uit. Politici concentreren zich op stoere taal en komen nauwelijks met oplossingen. Er is een Bijbelse opdracht om voor de kwetsbaren op te komen en dat kan prima, want de meeste vluchtelingen worden sowieso al in de regio opgevangen.
Hetzelfde verhaal horen we van de voorzitter van de jongerenorganisatie Perspectief, Jens Mostert. Hij vertelt over zijn periode als vrijwilliger in kamp Moria op Lesbos, waar vluchtelingen onder de meest schrijnende omstandigheden zonder zorg of veiligheid moeten leven. Ook hij komt met kritiek op het migratiedebat: er wordt te veel in stereotypen over vluchtelingen gesproken. Er is nauwelijks begrip voor hen en meestal ontbreekt de wil hen te helpen.
Een uitgesproken middenpartij
Segers presenteert de ChristenUnie als uitgesproken middenpartij. In zijn speech zoekt hij op allerlei thema’s het midden. Zijn partij zet zich voor allerlei groepen in, van boeren tot mensen die hun energierekening niet meer kunnen betalen, al kan hij niet alles doen wat hij zou willen. Zijn taak is met iedereen in gesprek te blijven. ‘We doen wat we kunnen, met God, middenin de wereld’, zegt Segers, die ondertussen oppositiepartijen bekritiseert omdat ze alleen maar dingen roepen.
Segers vindt het niet immoreel om te praten over de vraag of Nederland het aankan dat er jaarlijks een stad als Deventer bijkomt. Daar moet over gesproken kunnen worden. Dat betekent nadrukkelijk ook kijken naar arbeidsmigranten, die voor een enkeling een verdienmodel zijn en voor velen een probleem, niet in de laatste plaats voor de arbeidsmigranten zelf. Een ding gaat de ChristenUnie zeker niet doen: ‘pestmaatregelen’ tegen vluchtelingen steunen. Dat blijkt het nieuws van de dag te zijn.
De ChristenUnie is een partij vol interne verschillen, meent Segers. Hier zijn verschillende kerkelijke gezindten, regio’s en opvattingen aanwezig, maar ze komen samen door hun geloof. Opeens is duidelijk waarom de ChristenUnie alleen een middenpartij kan zijn: hier zijn rechtse en linkse geluiden, maar ook conservatieve en progressieve. Segers’ verhaal had ook dat van die andere middenpartij kunnen zijn, ware het niet dat het CDA het nooit meer over het geloof heeft.
Een praktiserende homo
Een paar weken geleden zei een partijlid bij het CDA-congres dat leden die het oneens zijn met een rechtse migratiekoers beter naar de ChristenUnie kunnen gaan. Deze zaterdag blijkt dat dat klopt. De ChristenUnie vijlt als christelijke middenpartij de strengste randjes van het eigen profiel af. De partij heeft het altijd moeten hebben van uitgesproken standpunten over zaken als het homohuwelijk, winkelen op zondag, abortus en euthanasie. Maar tijden veranderen, al is het langzaam.
De kandidatencommissie voor de Eerste Kamer heeft iets gedaan wat ooit ondenkbaar was: een katholieke homo staat op de derde plek. Een man in de zaal wil er iets over zeggen. Een homo is een schepping van God en een naaste. Dit partijlid wil niet oordelen, ‘maar de Bijbel doet dat wel’. ‘Een praktiserende homo’ kan niet op de lijst, anders kan de ChristenUnie wel meteen fuseren met het CDA. Een andere man moppert dat er geen goede discussie over deze stap is gevoerd.
Het applaus gaat vervolgens naar een vrouw met een opvallend progressief standpunt. Ook LHBT’ers zijn kinderen van God, zegt ze. De ChristenUnie moet hen niet reduceren tot één aspect. Er zijn Bijbelteksten die schuren, maar iedereen mag zijn eigen opvatting hebben. Je mag nog steeds tegen het homohuwelijk zijn. Er wordt alleen wel een extra stoel aan tafel gezet voor LHBT’ers, want ook zij horen erbij. Stevig applaus. De kandidatenlijst wordt bij acclamatie aangenomen.
Relevanter dan het CDA
Straks zit er ‘een praktiserende homo’ voor de ChristenUnie in de Eerste Kamer en daar is opvallend weinig weerstand tegen. De partij predikt een zelfverzekerde politiek in het midden van het politieke spectrum, met een expliciet christelijke inslag, waarbij iedere christen welkom is. Er is ook een diversiteitsnetwerk gestart. Waar het CDA een algemene middenpartij is geworden zonder herkenbare religieuze basis, koestert de ChristenUnie deze, benoemt hem continu en expliciet, en op een manier die geen enkele christen uitsluit.
Segers zegt dat de macht voor de ChristenUnie nooit mag gaan wennen, maar de partij kan dat maar beter wel gaan doen. In een gepolariseerd en versnipperd landschap zijn middenpartijen die zoeken naar oplossingen en dialoog steeds harder nodig. Als we daar de implosie van het CDA bij optellen, kan de ChristenUnie nog weleens een hele zonnige toekomst tegemoet gaan.
Dit stuk is ook gepubliceerd op CVandaag. Beeld: promotiemateriaal van de ChristenUnie. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.