Journalisten intimideren mag gewoon in Nederland
Het is heerlijk om met morele verontwaardiging te laten zien dat je aan de goede kant van de streep staat. Dit weekend zagen we een hele rits politici aan de juiste kant staan. Mark Rutte, Sjoerd Sjoerdsma, Jan Paternotte, Sophie Hermans, Gert-Jan Segers en ga zo maar door. Op rechtse websites heeft men daar een lelijke term voor bedacht: deugen. Dat betekent zoiets als: je laat zien dat je moreel verheven bent maar laat daar in je gedrag niets van merken.
Bij journalisten is het nauwelijks beter. Joost Vullings laat weten dat het bestuur van de parlementaire persvereniging ‘met grote zorg kennis [heeft] genomen van de intimidatie van onze collega Merel Ek. We staan volledig achter haar en haar verklaring en doen alles om haar te ondersteunen.’ Even afgezien van de macht van de parlementaire persvereniging: wat gaan Vullings en de zijnen precies doen? Iets zegt me dat er eerst over moet worden vergaderd.
Is het bij de hoofdredacteur van Hart van Nederland – de werkgever van Ek – beter? Marc Veeningen citeert Ek’s reactie op de gewraakte video en twittert: ‘En zo doet de journalistiek dat: wij zijn aanspreekbaar op ons werk en gaan altijd in gesprek als iemand vindt dat we iets niet goed hebben gedaan. Maar wel graag op een normale manier.’ Zo ver wil Veeningen dus wel gaan: het is niet helemaal normaal wat hier gebeurde, maar woorden als ‘fascisme’ en ‘jaren dertig’ moeten nog indalen.
Labbekakkerige berichtgeving
Dan hebben we nog de berichtgeving zelf. De NOS deed er uren over om er een stukje over te produceren. Men beschreef eerst wat politieke en journalistieke reacties en toen kwam dit:
‘FvD-leider Baudet steunt Van Meijeren en suggereert in reactie op de veroordeling door Rutte dat de gevestigde partijen en de media samenwerken. “Het is één club. Dezelfde lui, dezelfde ideeën. Samen maken ze Nederland kapot”, herhaalt hij de complottheorie waar hij het al jaren over heeft. “Alléén FvD zet die gasten steeds genadeloos te kakken. Daarom haten ze ons. Aan welke kant sta jij?”, vraagt hij zijn volgers.’
De NOS vindt het kennelijk genoeg om te zeggen dat Baudet een complottheorie verspreidt, maar het gaat om ophitserij die de geur van de jaren dertig doet opstijgen. Baudet komt met feitenvrije onzin en niemand dwingt de NOS om het op te schrijven, maar de publieke omroep – plus alle andere grote redacties – vinden al jaren dat je twee kanten van een fenomeen moet belichten, dus óók als er poep wordt gepraat. En dus was er ook zondag weer airtime voor Forum. Was het echt te veel moeite te schrijven dat Baudet dit zegt ter ondermijning van democratie en rechtsstaat? Of snapt de NOS dat niet?
Dit is niet uniek voor de publieke omroep. Aanvankelijk schreven veel media dat FvD nog niet had gereageerd op het zelfgecreëerde incident. Waarom zou Forum er überhaupt over aan het woord moeten komen? Redacties zijn superbang om van partijdigheid te worden beschuldigd.
Een voorbeeld
Journalisten willen niet over intimidatie en bedreiging praten. Begrijpelijk. De meeste gevallen blijven daarom onbekend en alleen in uitzonderingsgevallen halen ze de krantenkolommen. Ik was er zelf ruim drie jaar geleden onderwerp van toen Thierry Baudet een zaal tegen me probeerde op te zetten. Het werd nieuws omdat een FvD-kandidaat na dat incident opstapte. De Telegraaf zette het woord ‘intimidatie’ tussen aanhalingstekens en men was echt niet de enige.
Ik heb vaak over dit incident verteld omdat het zo veelzeggend was. In de zaal stonden zo’n tweehonderd mensen, vrijwel allemaal van Forum en een paar van Leefbaar Rotterdam. Europarlementariërs, Statenleden én gemeenteraadsleden vonden het ontzettend geestig toen ik met een lamp op mijn hoofd werd belasterd. Excuses kwamen er nooit. Een senator van JA21 wilde een paar maanden geleden wel kwijt dat het destijds niet deugde en deed alsof hij daar zelf niet had staan lachen. Tja.
Intimidatie overvalt je. Een verward overkomende vrouw deed meerdere pogingen met me op de foto te gaan terwijl ik daar geen zin in had. Een man onderbrak talloze keren gesprekken die ik probeerde te voeren, niet gevoelig voor het argument dat ik zelf bepaal met wie ik praat. Slechts twee toenmalige FvD’ers – Michiel Hoogeveen en Marcus Breet (beide nu JA21) – kwamen ter plekke zeggen dat ze vonden dat het niet kon. De rechtsextremisten aan mijn tafeltje zwegen.
Nederlandse traditie
Deze situatie toont de Nederlandse omgang met intimidatie. Slechts een enkeling begreep dat het niet door de beugel kon. Verder was het eigenlijk best lollig. Men schrok toen ik zei dat ik op mijn thuisreis ook van mijn fiets getrokken kon worden en dat men dan zou denken dat de daders van FvD waren. Die imagoschade was de bedoeling niet. Het veranderde aan het oordeel eigenlijk niets, want je moet je niet aanstellen en de kans dat er iets gebeurt is niet groot. Toch?
Er waren later andere incidenten waar ik niet over schrijf. We weten wel hoe het gaat. Een demonstrant tegen FvD werd in Den Bosch tegen de grond gewerkt door beveiligers van Baudet en er kraaide vrijwel geen haan naar. Van twee anderen ken ik alarmerende verhalen die ik hier niet herhaal, want het levert alleen maar meer intimidatie op. Er zijn ontzettend veel voorbeelden. Ik denk niet dat de aankondiging dat de NVJ juridische stappen overweegt, iets gaat veranderen.
De enige conclusie is: in Nederland begrijpen journalisten niet dat ze fascistische partijen geen onkritisch podium moeten geven. Politici snappen niet dat een club als FvD niet normaal is en dat je die dus ook niet als normale partij moet behandelen. Thierry Baudet lacht zich inmiddels kapot om alle ophef, want op basis van de afgelopen jaren kunnen we rustig voorspellen dat er niets gaat veranderen. Ik denk dat hij zelf ook verbaasd is waar zijn partij allemaal mee wegkomt.
Beeld: Gideon van Meijeren in zijn video. Still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.