De Wybren van Haga-partij bestaat uit wappies, brekebenen én aanstekelijke types
BVNL – de partij van Wybren van Haga – wil in het hele land meedoen aan de Provinciale Statenverkiezingen van maart en dus gaat men het land in. Vrijdagavond is de karavaan in een bierbrouwerij in Dokkum. BVNL onderscheidt zich op een positieve manier van vele mislukte rechtse voorgangers: dit is geen clubje Kamerleden dat hoopt de eigen politieke carrière te verlengen door een nieuwe partij op te richten, maar een netwerk van politici die – in ieder geval in Friesland – een eigen achterban heeft.
Hier heeft BVNL twee raadsleden die mensen op de been kunnen krijgen. Het zijn Johan Talsma (Noardeast Fryslan) en Nynke Koopmans (Tytsjerksteradiel). Zij worden deze avond aangevuld door politiek leider Wybren van Haga en Statenlid Grite Wymenga. De aanwezigheid van meerdere gezichten heeft een voordeel: leden en stemmers kunnen bij BVNL aanhaken via verschillende personen. Toch is er ook een probleem: lijken deze personen wel voldoende op elkaar om één partij te vormen? In Dokkum blijkt: er zijn minstens drie soorten BVNL.
1. Wybren van Haga
Het eerste soort BVNL is van de oprichter. Van Haga opent de avond en houdt een ideologisch verhaal dat BVNL een klassiek liberale partij is die vindt dat de overheid klein moet zijn zodat het individu een zo groot mogelijke vrijheid heeft. Dit is een heldere politieke boodschap waar allerlei beleidsterreinen aan gekoppeld kunnen worden: ondernemers moeten geen last hebben van de overheid, boeren niet gehinderd door rare stikstofregels en burgers niet door een QR-code.
Het probleem van dit verhaal laat zich raden: het is weliswaar ideologisch consistent, maar in de praktijk klinkt het als FvD. Van Haga is ideologisch tegen allerlei corona-maatregelen, maar het is twijfelachtig hoe zakelijk en feitelijk die kritiek is. Hij maakt grapjes over mensen die in hun eentje met een mondkapje in hun auto zitten, suggereert staatsinvloed op het NOS Journaal en prijst de vragen van Rob Roos aan een topvrouw van Pfizer. Die hele zaak is echter behoorlijk onzinnig.
Zo bouw je geen respectabele partij en iedereen die dat niet doorheeft, moet maar even naar de reacties luisteren. Al snel blijken er wappies in de zaal te zitten. Een vrouw zegt dat het kabinet het belang van Nederland niet dient en ‘dat er dus andere belangen moeten zijn’, een man vult aan dat het World Economic Forum en de Bilderberg Groep op de achtergrond een erg belangrijke rol spelen en Van Haga gaat daar vervolgens nog op in ook. Je vraagt je af of ondernemers en boeren zich er prettig bij voelen.
2. Grite Wymenga
Het tweede type BVNL is van Grite Wymenga. Haar geschiedenis illustreert al dat ze een brekebeen is. Ze was Statenlid voor FvD, splitste zich met de hele fractie af, kwam daarop terug en kwam vervolgens ook daar weer op terug. Geloofwaardigheid is anders: toen ze de tweede keer bij Forum wegliep probeerde ze eerst als niet-FvD-lid fractielid te blijven. Ze was de enige die niet snapte dat dat niet werkt. Ze maakte in de Provinciale Staten vooral indruk toen ze huilend wegrende omdat ze stevig werd aangesproken op de interne FvD-ellende.
Vanavond staat Grite naast het podium in plaats van erop. Zo kan een deel van de zaal haar niet zien. Ze wordt aangekondigd als jurist. Een man in de zaal wil weten wat er gebeurt als niemand bij de verkiezingen naar de stembus gaat. Grite gokt dat er dan ‘een oorlogskabinet’ komt. ‘Ik heb daar geen juridische argumentatie bij,’ klinkt het. Vervolgens meldt ze dat klassiek liberalisme en zorg voor de zwakkeren prima samengaan. Hele volksstammen hebben een tegenovergestelde indruk.
Grite is tegen partijdiscipline, want politici moeten vrij kunnen stemmen, horen we. Een minuut later zegt ze dat je natuurlijk wel naar de lijn van de partij moet kijken. Grite heeft bij BVNL nog nooit iets van partijdiscipline gemerkt. Dat zal wel zijn omdat ze in haar eentje een fractie vormt. Zo vestigt ze vooral het beeld dat BVNL een club is van brekebenen die nergens anders welkom zijn.
3. Johan Talsma en Nynke Koopmans
De derde variant van BVNL is het meest aansprekend. Nynke Koopmans betreedt het podium en vertelt dat ze helemaal geen zin heeft om over politiek te praten. Ze heeft kekke laarzen aangetrokken en zegt dat ze met allerlei leuke mensen samenwerkt. Ze heeft veel mensen gemobiliseerd om tegen domme ambtelijke voorstellen te protesteren en dat is gelukt. Verder is de gemeenteraad erg saai en de enige reden om erin te zitten is dat Nynke zich druk maakt over de toekomst van haar kinderen.
Nynke staat maar een paar minuten op het podium en vindt het dan wel weer mooi geweest. Datzelfde geldt voor haar collega Johan Talsma. Ze kennen elkaar al heel lang, vertelt Nynke, maar dat is vooral van het bier drinken. Johan, die werkelijk een reusachtig postuur heeft, vertelt dat BVNL de problemen van ondernemers aan de orde wil stellen en ook oplossen. Hij wil er ook voor anderen zijn: als je in de problemen zit kun je sowieso bij hem terecht. Zo krijgen we een soort ombudspolitiek-achtige indruk.
Van bureaucratie en ambtelijk gedoe wil deze variant van BVNL niets weten, van duidelijke taal des te meer. Als er problemen zijn moeten die gewoon worden opgelost en snel ook. Een man in de zaal heeft een probleem met zijn bedrijf en Johan gaat daar deze week nog raadsvragen over stellen, zo verzekert hij ons. In de politiek zitten weinig goede mensen, weet hij. Daarom hoopt hij dat we ons ook aanmelden.
De grote vraag
Ook Johan heeft na een paar minuten geen zin meer om verder te praten want we kunnen beter gaan borrelen. Wat hebben we deze avond geleerd? BVNL is een partij van ondernemers, boeren, wappies, brekebenen en politici die op een trefzekere manier de problemen van burgers en ondernemers verwoorden en de drang hebben ze op te lossen. Het heeft er alle schijn van dat als BVNL wil overleven, die laatste groep de overhand moet hebben. Of BVNL meer politici van dit type in huis heeft dan Johan en Nynke? Dat is onbekend.
Beeld: bezoekers van BVNL in Dokkum. Foto: Chris Aalberts.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.