Drie jaar geleden stond een artikel in het regionale dagblad De Stentor. Caroline van der Plas had de Boer Burger Beweging opgericht. Politicoloog Koen Vossen mocht commentaar geven en kwam met de historische kwalificatie ‘tamelijk kansloos’. We weten hoe het verder ging: BBB zit in de Tweede Kamer, is in de peilingen de tweede partij van het land en Van der Plas viert overmoedig haar triomf op Twitter. Knap allemaal, maar je vraagt je af hoe lang dit goed gaat.

BBB laat zich qua opkomst makkelijk vergelijken met FvD. Sinds de start in de Tweede Kamer kreeg Forum een enorme hoeveelheid publiciteit, werd Thierry Baudet een heuse mediapersoonlijkheid en wilde de groeiende aanhang niets van kritiek weten. Bij BBB gaat het net zo, met één groot verschil. Bij Forum werd veel tijd gestoken in een strategie en bestond de eerste twee jaar het vermogen om van fouten te leren. Dat zijn precies de elementen die bij BBB lijken te ontbreken.

Een inzicht uit de managementwereld doet wonderen: diversiteit. Mensen met verschillende achtergronden vullen elkaar aan en verkleinen de kans op blinde vlekken. Bij BBB niets van dit alles: van de 26 personen op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer werken er hooguit vijf niet in de landbouw of in direct daaraan gerelateerde sectoren. Of ze bij BBB nou boer, communicatiemedewerker, adviseur of producent zijn: ze werken  bijna allemaal op het gebied van ‘agro’.

Persoonlijke achtergronden

Persoonlijke achtergrond kleurt iemands blik. Bekijk de CV’s van deze 26 mensen en je ziet akkerbouw, pluimvee en kalveren langskomen, maar een volledig gebrek aan sectoren als overheid, veiligheid, onderwijs, welzijn en zorg. Combineer dat met het feit dat de top tien van de kandidatenlijst grotendeels de dienst uitmaakt en je weet hoeveel voeling BBB met de rest van de samenleving heeft. Iedereen dezelfde achtergrond betekent iedereen dezelfde oogkleppen. 

Dit kenmerk vertaalt zich in eensgezindheid, gebrek aan interne discussie en massaal achter de mediagenieke leider aanlopen. Het zijn allemaal problemen die ook bij Forum speelden, maar daar had de partijtop tenminste nog brede ervaring in de wereld van media, publiek debat, rechtspraak en bedrijfsleven. Dat leverde voeling op met veel verschillende groepen in de samenleving, terwijl BBB niet verder komt dan één specifieke sector. Dat is vroeg of laat een probleem. 

Een voorproefje zagen we afgelopen zaterdag in Arnemuiden. Daar presenteerde BBB de eerste Provinciale kandidaten. De leden zaten in een camping-achtige setting. Daar is niks mis mee, maar je vraagt je wel af of dit de uitstraling van een brede partij is. Zowel locatie als sociale klasse springen erg in het oog. Het beeld van tuinstoelen naast een boerenschuur is voor velen niet herkenbaar. In de beginjaren van Forum werd juist geprobeerd een brede uitstraling te hebben zodat iedereen zich gemakkelijk kon aansluiten. 

Een brede doelgroep? 

De FvD-bijeenkomsten in grote theaterzalen uit de beginjaren waren niet toevallig: niemand op de rechts-conservatieve flank hoefde zich te schamen om langs te gaan. Een leuk avondje uit voor iedereen. Een ander voorbeeld zagen we destijds in de video met de kandidaten voor de Eerste Kamer. Alle maatschappelijke sectoren én problemen kwamen langs waaronder zorg, bedrijfsleven, onderwijs en defensie, zodat iedereen een aanknopingspunt kon vinden waarom Forum ook zijn of haar partij was. 

Dat ligt bij BBB anders. Dit gaat niet alleen over tuinstoelen, maar vooral om wat kandidaten representeren. Bij FvD waren er vrijwel altijd mensen in beeld waarmee je een connectie kon leggen, maar waar je tegelijk ook tegenop kon kijken: een advocaat, een journalist, een bedrijfskundige en een arts. BBB komt met een ex-woordvoerder van Farmers Defense Force. De kandidatuur van oud-FvD’er Eelco van Hoecke valt in dezelfde categorie: hij roept vooral breed weerzin op.

Momenteel zijn de peilingen goed en de verkiezingen ver weg. Bovendien hebben media de kandidatuur van Van Hoecke en die van de ex-FDF-woordvoerder massaal genegeerd. Toch komen deze punten vroeg of laat terug. Dan is de vraag: sluiten de uitlatingen van Van Hoecke op Twitter aan bij een breed publiek? Is FDF een organisatie die steun heeft onder grote groepen kiezers? Zijn dit mensen die weten wat er speelt in Maastricht, Lelystad en Groningen? Nunspeet, Wieringermeer en Aalten? Zelfde vraag. 

Elkaar scherp houden

In een echoput houd je elkaar niet scherp. Eelco van Hoecke wordt bij BBB niet als risico ingeschat en dus stelt niemand vragen. Misschien was de connectie met Farmers Defense Force handig toen BBB voor het eerst campagne ging voeren, maar als je de tweede partij van het land wilt zijn, zul je met iets respectabelers aan moeten komen. Om nog maar te zwijgen over partnerschappen met allerlei dubieuze lokale partijtjes. Het grote publiek kent ze niet, maar in de betreffende gemeenten des te meer. 

Als BBB een lerende organisatie was geweest, had de partijtop de band met FDF misschien ook niet radicaal doorbroken, maar men had zeker geen ex-woordvoerder als kandidaat gepresenteerd. Ook had men Van Hoecke nooit in de schijnwerpers gezet, nooit gezegd dat er nog een FvD’er aan boord is gekropen, nooit onbezonnen lokale samenwerkingen gestart en nooit nagelaten aan beeldregie te doen. Het laat allemaal zien dat BBB helemaal geen voeling heeft met grote delen van het publiek. 

BBB heeft maar één geluk: Van der Plas doet het ontzettend leuk op televisie en op Twitter. Daarmee is de grote vraag: hoelang kan zij dit probleem blijven compenseren? Begrijpt BBB eigenlijk wel dat de peilingen slechts het resultaat zijn van haar media-optredens? 

Beeld: Caroline van der Plas in Arnemuiden. Still uit video van de NOS.

Waardeer dit artikel!

Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.