BBB belooft dingen die het CDA ook nooit realiseert
De Boer Burger Beweging staat torenhoog in de peilingen. We zien telkens Caroline van der Plas, maar een partij is natuurlijk meer dan de voorvrouw. Zou het niet goed zijn ook eens te kijken naar andere personen binnen BBB? Gelukkig is daar Zihni Özdil. In zijn keukentafeltalkshow Zihnigasten sprak hij met een van de BBB-fractiemedewerkers: Alexander Hendriks.
Zihnigasten draait om spontane, open gesprekken: je kunt je er als gast niet goed op voorbereiden, want Özdil vertelt vooraf niet waar hij het over wil hebben, heeft geen kaartje met vragen voor zich liggen, laat alles van het gespreksverloop afhangen en is ook niet bang om zijn eigen mening te geven. Zo leren kijkers echt iets. De reacties uit de partij zijn erg enthousiast over het gesprek met Hendriks. Daar kunnen we het slechts roerend mee eens zijn. Vier lessen.
Les 1. Authentieke geluiden
Özdil hanteert een slimme interviewstrategie: door met Hendriks mee te praten, komt waardevolle informatie los. Hendriks vertelt dat jongeren zich niet meer vertegenwoordigd voelen. Politici zouden zich vaker moeten afvragen wat er onder jongeren leeft. BBB doet dat kennelijk wel. Özdil knikt: hij had zelf ooit een blinde vlek voor het beroepsonderwijs, net als bijna alle Kamerleden.
Dit interview maakt duidelijk dat de ideologische basis van BBB eenvoudig te schetsen is: dit is een populistische club die de alledaagse ervaringen van burgers en boeren centraal stelt, niet de technocratie die wordt gepusht door hoger opgeleiden. Dat kan een waardevol geluid zijn, want technocraten zijn er genoeg in Den Haag. De vraag is natuurlijk: wat levert het BBB-perspectief precies op?
Les 2. Visie meebrengen
Hendriks begint te klagen dat er in Den Haag geen langetermijnvisie bestaat. Özdil ratelt mee over een gebrek aan regie. We horen dat er veel gekonkeld wordt. In de politiek wordt het zo gespeeld dat er op korte termijn niets gefixt hoeft te worden. De implicatie is duidelijk: burgers willen wél dat dingen gefixt worden en willen bovendien weten waar we met zijn allen naartoe gaan.
Het hebben van een duidelijke visie en het fixen van problemen, daar is niemand tegen. Er is maar één probleem: er is altijd onenigheid wat de juiste langetermijnvisie is en welke problemen gefixt moeten worden. Dat blijkt als we naar stikstof kijken: hier heeft het kabinet juist wel een visie, maar BBB wil iets anders. Wil Rutte eindelijk eens iets fixen, is het weer niet goed.
Les 3. De bus terug in de straat
Özdil wil weten wat er gebeurt als BBB aan de macht komt. Hendriks zegt niet dat het stikstofprobleem dan wordt opgelost en de agrarische sector een bloeiende toekomst tegemoet gaat. Hij begint over de bus in de straat, het zwembad in het dorp en de bibliotheek in Dinxperlo. Op het platteland willen zowel boeren als burgers deze voorzieningen terug. Ook voor stedelingen een invoelbare wens.
Middenpartijen negeren dit terechte punt massaal. Het probleem zit vooral in de vraag die Özdil – die inmiddels tot BBB-fan lijkt getransformeerd – niet stelt: hoe dit te realiseren? Deze wens gaat in tegen een decennialange tijdsgeest van efficiëntie-denken. Prima, maar dat maakt de vraag hoe die trend te keren pregnant. Moeten de belastingen omhoog of gaan we voorzieningen in de steden schrappen? Iets anders wellicht? Het gesprek gaat er niet over.
Les 4. Anders dan het CDA?
Hendriks bekritiseert vervolgens het marktdenken dat jarenlang door het CDA werd gesteund. De periferie van Nederland moet weer op de agenda komen en dat had het CDA met Pieter Omtzigt, Mona Keijzer en Martijn van Helvert prima kunnen doen. Juist deze mensen zijn allemaal buiten beeld geraakt. Soms zijn ze zelfs helemaal weg. Een interessant beeld: BBB ziet zichzelf als een variant van het CDA.
Ook hier blijft de belangrijkste vraag liggen. Prima om te zeggen dat het CDA ontzettend veel dingen fout doet. Het zijn hele waslijsten. Interessanter is de vraag hoe anders het met BBB zal zijn. Met het eerste kabinet Van der Plas heb je nog steeds – ik noem maar wat dwarsstraten – gerechtelijke uitspraken over stikstof en onrendabele lokale voorzieningen die enorm in de papieren lopen. Zou het kunnen dat BBB vaak hetzelfde wil als het CDA, met als verschil dat de christendemocraten aan realpolitik doen?
Ook die vraag blijft liggen. ‘Waarom zou ik eigenlijk niet op BBB stemmen?’ roept Özdil aan het einde van het gesprek. Een van de antwoorden luidt: omdat BBB straks tegen dezelfde problemen aanloopt als het CDA.
Beeld: Alexander Hendriks in gesprek in Zihni Özdil. Still van YouTube.
Waardeer dit artikel!
Als je dit artikel waardeert en je waardering wilt laten blijken met een kleine bijdrage: dat kan!
Zo help je onafhankelijke journalistiek in stand houden.